ABD'de Demokrat Senatör Edward Markey ve Temsilciler Meclisi’nin Demokrat üyelerinden Brad Sherman, Türkiye’nin nükleer silah sahibi olmasını engellemeye yönelik bir tasarı sundu.
Amerika’nın Sesi’nde yer alan bilgilere göre, iki Kongre üyesi tasarılarını sunarken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Eylül ayında yaptığı “Bazı ülkelerin nükleer başlıklı füzeleri var. Ancak Batı bizim bunlara sahip olamayacağımız konusunda ısrarlı. Bunu kabul edemem” şeklindeki açıklamasını hatırlattı.
“Nükleer Silahların Yayılmasının Engellenmesi Yasası” başlıklı tasarı, ABD Başkanı'nı, sivil nükleer işbirliği konusunda yeni bir anlaşma imzalama ya da mevcut anlaşmayı yenilemeyle bağlantılı olarak, herhangi bir yabancı ülkenin kitle imha silahları anlaşması altındaki yükümlülüklerini ihlal edip etmediğini ya da yabancı ülkenin nükleer programının barışçıl olup olmadığını tasdik etmekle yükümlü tutuyor.
TÜRKİYE, 2008’DE İMZALAMIŞTI
Tasarıya göre, bu iki şarttan birinin olumsuz çıkması durumunda, “123 Anlaşması” olarak nitelendirilen barışçıl nükleer işbirliği öngören anlaşmanın, Türkiye'yle olan da dahil olmak üzere yenilenmesi ya da bu konuda yeni bir anlaşma imzalanması Kongre'nin onayına bağlı olacak.
ABD, Türkiye'yle 123 Anlaşması'nı 2008'de imzalamıştı. Anlaşmanın 2023'te Kongre'nin onayını gerektirmeden otomatik olarak yenilenmesi öngörülüyor.
Ancak Markey ve Sherman sundukları tasarıyla ilgili açıklamada, Türk hükümetinden üst düzey yetkililerin son dönemdeki açıklamalarının, Türkiye'nin Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması (NPT) altındaki yükümlülüklerini yerine getirmeyebileceğine işaret ettiğini savundu.
Senato Dış İlişkiler Komisyonu Doğu Asya Alt Komitesi'nin Kıdemli Demokrat üyesi Markey, “Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyini işgalinden insan haklarını bastırmasına ve nükleer silah edinme arzusuna kadar, uluslararası normları ihlal ediyor olması, Kongre'nin Türkiye'yle yeni bir 123 anlaşması imzalanması ya da mevcut anlaşmanın uzatılmasını onay için oylama yapma şansına sahip olması çok önem taşıyor” dedi.
İSTER İRAN, İSTER SUUDİ ARABİSTAN, İSTER TÜRKİYE OLSUN”
Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu Asya, Pasifik ve Nükleer Silahsızlanma Alt Komitesi Başkanı Brad Sherman da “ABD, nükleer silah sahibi olmak istediklerini açıkça ifade eden liderlere nükleer teknoloji satmamalı. Liderler ister İran'dan, ister Suudi Arabistan ya da Türkiye'den olsun bu geçerli” ifadesini kullandı.
ABD Senatosu Dış İlişkiler Komisyonu Türkiye'ye yaptırım tasarısını onayladı