Yazdır
Türkiye piyasasında satın alma ve birleşme (S&B) işlemlerinde düşük hacim üçüncü çeyrekte de devam etti. Üçüncü çeyrekte 31 yerli ve 15 yabancı işlemi gerçekleşti. Değeri açıklanan 21 işlemde toplamda 307,5 milyon dolarlık hacme ulaşıldı. Değeri açıklanmayan işlemlerle birlikte toplam hacmin 500 milyon dolar civarında olduğu tahmin ediliyor. Geçen yıl aynı dönemde 55 işlemde 900 milyon dolarlık hacim gerçekleşmişti. Yine 2019'un dokuz aylık dönemine bakıldığında, 158 işlemde 3 milyar dolarlık hacme ulaşıldı. Geçen yılın aynı döneminde ise 199 işlemde 11,2 milyar dolarlık hacme ulaşılmıştı. Özellikle dokuz aylık veriler gösteriyor ki, Ağustos 2018'de patlak veren kur krizi ve ardından makro göstergelerde yaşanan bozulmalar sonucunda Türkiye'de S&B işlemlerinde hala önemli bir toparlanma yok.
DİKKAT ÇEKEN İŞLEMLER
Üçüncü çeyrek verilerine bakıldığında yerli işlemlerinin ağırlıkta olduğunu görüyoruz, işlem bazında Kamil Koç Otobüs İşletmeleri'nin 93 milyon dolar bedelle Almanya sermayeli Flix Mobility tarafından satın alınması hacim olarak öne çıktı. Halilağa Altın Madeni'nin Cengiz Holding tarafından 55 milyon dolara satın alınması ve Güneş Sigorta'nın yüzde 50 hissesinin 52,4 milyon dolara Vakıfbank ve ban-kanın emekli sandığı tarafından satın alınması da dikkat çeken işlemler oldu. Sektörel bazda ise teknoloji şirketlerine ilginin devam ettiğini görüyoruz.
YIL SONU BEKLENTİSİ
2018 yılında 227 işlemde 13,5 milyar dolarlık hacim gerçekleşmişti. Bu yıl dokuz aydaki 3 milyar dolarlık hacme bakıldığında, 2018 verilerinin yakalanması hayli zor görünüyor. Hatta 2016 yılındaki 7,5 milyar dolarlık hacim dahi öngörülmüyor.
KPMG Yönetici Ortağı Müşfik Cantekinler, bu yıl milyar dolar seviyesinde işlemlerin olmaması nedeniyle geçen yılın altında hacimlerin söz konusu olduğunu ifade ediyor. Cantekinler, bu aşamada birçok yabancı yatırımcının Türkiye'nin ekonomik ve dış politika gelişmelerini gözlemlediğini anlatıyor. Müşfik Cantekinler, "Ciddi bir yatırımcı potansiyeli olduğunu bu çerçevede biliyoruz ve 2020'de kademeli olarak yaşanacak iyileşmenin yabancı yatırımcıların yapacağı S&B işlemlerine de olumlu yansımasını bekliyoruz" diyor.
İş Yatırım Devralma & Birleşmeler Müdür Yardımcısı Aydın Eralp, yıl sonuna kadar 5 milyarlık işlem hacmine yaklaşılmasını bekliyor. Eralp, devam eden bazı projelerin yıl sonuna kadar açıklanma veya kapanma ihtimali nedeniyle bu tahmini yapıyor.
BEKLENEN İŞLEMLER
2018'nin ağustos ayından itibaren başlayan krizle TL'de yaşanan değer kayıplarıyla birlikte döviz borcu olan şirketlerin bilançolarının olumsuz etkilendiği görüldü. Bu nedenle finansal sıkıntı içinde olan ve bankalarla yapılandırma görüşmeleri yapan veya imzalayan gruplar varlık satışlarına yöneldi. Önümüzdeki dönemde de nakit yaratma ihtiyacı duyan grup ve şirketlerin varlık satışı yoluna başvurabileceği yorumlan yapılıyor.
Aydın Eralp, enerji, kimya, e-ticaret ve üretim odaklı sektörlerde işlemlerin devam etmesini bekliyor. Fonların portföyünde olan bazı şirketlerin de satış sürecinde olacağını söylüyor. Yabancı yatırımcıların iştahında dönemsel bir yavaşlamadan sonra tekrar hareketlenme de bekliyor. Eralp, "Özellikle doğudan gelen yatırımcılar Türkiye'de hala şirket arıyor. Ayrıca Türkiye'de yerleşik ve uzun vadeli büyüme hedefleyen yabancı şirketlerin de yatırımlarını devam ettirmesini bekliyoruz" diyor.
ÖZELLEŞTİRMELER ÖNEMLİ
Öte yandan, birleşme ve satın alma performansı açısından oldukça önemli olan özelleştirme işlemleri de yakından izleniyor. Bu açıdan, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na (TMSF) devredilen şirketler, Türkiye Denizcilik İşletmeleri'ne (TDİ) ait limanlar, Elektrik Üretim AŞ'ye (EÜAŞ) ait çeşitli elektrik üretim varlıkları ve Spor Toto özelleştirmesi büyük önem taşıyor. Bu işlemlerin gerçekleşmesi halinde 2019 yılında olmasa bile 2020'de işlem hacimleri önemli seviyelere gelebilir. Tabii bu özelleştirmelerin gerçekleşmesi için makro- ekonomik göstergelerin düzelmesi ve jeopolitik risklerin azalması önemli unsurlar olacak. (Talip Yılmaz/Ekonomist Dergisi)