Yazdır
ABD’nin yeni istifa eden Ukrayna özel temsilcisi Kurt Volker dün Temsilciler Meclisi’nde Başkan Donald Trump hakkındaki azil soruşturması kapsamında ifade verdi. 10 saatlik oturumun ardından yayınlanan Amerikalı diplomatlarla Ukraynalı yetkililer arasındaki bazı mesajlaşmalara göre Ukrayna liderinin Beyaz Saray’a ziyareti karşılığında Trump’ın 2020’deki olası rakibi Joe Biden’ı soruşturması talep edildi.
Amerikalı üst düzey diplomatlar ve Ukraynalı yetkililer arasındaki mesajlaşmalarda Amerikalı diplomatların, Washington’a Başkan Trump’la görüşmeyi de içeren yüksek profilli bir ziyaret karşılığında Ukrayna’nın yeni cumhurbaşkanını eski Başkan Yardımcısı ve Trump’ın 2020 seçimlerinde olası rakibi Joe Biden’ı araştırmaya teşvik ettiği görülüyor.
Olay zamanla, Amerikalı bir diplomatı durumun Amerikan askeri yardımlarını riske atacak “çılgın” bir takasa dönüşmesinden endişe ettiren bir boyuta kadar varıyor.
“Soruşturma karşılığında Beyaz Saray’a Yüksek Profilli Ziyaret İmkanı”
Mesajlar, potansiyel anlamda bir ‘al-ver’ pazarlığının işaretlerini içeriyor. Üç Amerikalı diplomatın, Biden’ın Ukrayna’yla alakalı faaliyetlerinin araştırılması karşılığında bu ülkeye Trump’la ilişkilerini tekrar rayına oturtmasında yardımcı olmaya çalıştığı görülüyor.
Volker, 25 Temmuz’daki tartışmalı Trump-Zelenski telefon görüşmesinin olduğu günün sabahı, “Beyaz Saray’dan duydum – Cumhurbaşkanı Z.’nin (Zelenski) Trump’ı 2016’da neler olduğunu derinlemesine araştıracağı yönünde ikna ettiğini varsayarsak, Washington’a ziyaret için bir tarih belirleyeceğiz” diye yazıyor.
Ukrayna cumhurbaşkanın bir danışmanının da, Joe Biden’ın oğlu Hunter’ın bir dönem yönetim kurulunda görev yaptığı Burisma adlı Ukrayna gaz şirketinin araştırılmasını içeren teklife olumlu baktığı görülüyor.
Ukrayna Cumhurbaşkanı’nın danışmanı Andrey Yermak, günün sonraki saatlerinde, iki liderin görüşmesinin ardından, “telefon görüşmesi iyi geçti” diye bir mesaj geçiyor ve Trump’la Zelenski’nin Eylül ayında görüşmesi için olası tarih önerilerini iletiyor.
Ancak Ukrayna liderinin olası Beyaz Saray ziyaretine ilişkin planlama süreci, Zelenski’nin danışmanının soruşturmaların başlatıldığını ilan eden bir açıklama yayınlamadan önce Trump’la görüşmenin tarihini kesinleştirmeye çalışmasıyla alt üst oluyor.
Yermak iki hafta sonra, “Tarih netleşince basın toplantısını duyuracağız, ziyareti açıklayacağız ve yeni bir ABD-Ukrayna ilişkisine yönelik vizyonu, Burisma ve seçime müdahale soruşturmalı dahil bazı diğer hususları anlatacağız” diye yazıyor. Volker da “harika” yanıtını veriyor.
Volker ve diğer iki diplomat, ABD’nin Ukrayna’daki büyükelçiliğinde maslahatgüzar Willam Taylor ve ABD’nin AB Büyükelçisi Gordon Sondland, Zelenski’nin soruşturmalara destek kapsamında yapması planlanan açıklamasını tartışıyor.
Daha sonra Trump, Ukrayna’ya Kiev’in Rusya’ya karşı savunması için ihtiyaç duyduğu 250 milyon dolarlık askeri yardımı askıya alıyor. Ukrayna Cumhurbaşkanı’nın danışmanı Yermak bu gelişme üzerine Volker’a “Konuşmamız lazım” mesajını geçiyor.
Bu noktada ABD’nin Ukrayna büyükelçiliğindeki deneyimli diplomatlardan Taylor endişelerini dile gteiriyor ve yardımın Ukrayna Trump’ın talebini yerine getirmeyi kabul edene kadar mı askıya alındığını sorguluyor. Taylor iş arkadaşlarına yazdığı mesajda, “Şimdi güvenlik yardımı ve Beyaz Saray toplantısı için soruşturmayı önkoşul olarak getirdiğimizi mi söylüyoruz? Bu benim için kabus senaryosu. Bize olan güvenlerini zaten sarstık” diyor.
Temsilciler Meclisi’ndeki Demokratlar, 25 Temmuz’daki Trump-Zelenski görüşmesiyle ilgili olarak bir istihbarat yetkilisinin şikayet mektubunun ardından Trump hakkında azil soruşturması başlatmıştı. Mektubunda yetkili, Trump’ın bir siyasi rakibinin açıklarını bulmak için yabancı bir hükümeti Amerikan seçimlerine müdahale ettirmeye çalıştığını öne sürüyor.
Hunter Biden, babasının Obama yönetiminde Başkan Yardımcısı olduğu ve Ukrayna’yla diplomatik ilişkilerden sorumlu olduğu bir dönemde Burisma’nın yönetim kurulunda görev yapmıştı. Zamanlamaya yönelik kaygılar dile getirilse de, Biden ya da oğlunun herhangi bir kanun dışı eyleminin olduğuna dair bir kanıt bulunmuyor. Trump ve avukatı Rudy Giuliani ise Ukrayna’yı zaten saran yolsuzluk çemberine Biden ve oğlunun da dahil olduğunu göstermeye çalışıyor.
Başkan Trump Zelenski’yle görüşmesini “kusursuz” olarak niteliyor ve hakkında başlatılan azil soruşturması için “uydurma” diyor.
Yayınlanan mesajlaşmalar, telefon görüşmesinden sonraki bir ay içerisinde Trump’ın Zelenski’nin planlanan ziyaretini iptal ettiği, bu yüzden diplomatları da Başkan Yardımcısı Mike Pence ya da Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’yla bir görüşme ayarlama çabasına ittiğini gösteriyor.
“Diplomatların mesajlaşması süreçle ilgili tereddüt yaşandığını gösteriyor”
Bunu, Amerikalı diplomatlar arasında karşılıklı suçlamalar ve durumu düzeltme gayretleri takip ediyor. Amerikalı iki diplomat arasındaki mesajlaşma diplomatların yürütülen süreçle ilgili tereddütlerinin olduğu anlaşılıyor.
ABD’nin Ukrayna’daki büyükelçiliğinde maslahatgüzar Willam Taylor, ABD’nin AB nezdindeki büyükelçisi Sondland’a, Ukrayna ile askeri yardım karşılığında Biden ailesi konusunda soruşturma açılmasının talebinin gündeme getirilmesinin syiasi açıdan risk yaratacağını dile getiriyor ve mesajında “Telefonda söylediğim gibi, siyasi kampanyaya yardım için güvenlik yardımını askıya almak bence çılgınlık” diye yazıyor.
Bu mesaja 4 saat sonra cevap veren Sondland Taylor’a gönderdiği mesajında yanlış düşündüğünü savunuyor ve Trump’ın herhangi bir ‘al-ver’ durumunun sözkonusu olmadığını net ortaya koyduğunu belirtiyor. Karşılıklı yazışmayı durdurmayı da öneriyor.
Mesajları yayınlayan Demokrat komisyon başkanı, bu yazışmaların Volker tarafından paylaşılan “materyallerin sadece küçük bir bölümü” olduğunu ve geri kalanını da kamuoyuna açıklamayı planladıklarını söyledi. (amerikaninsesi.com)