Yazdır
DHA’nın sorularını yanıtlayan Pamir, dolar ve euroda son zamanlarda görülen dalgalanmalarla ilgili şunları söyledi:
"Ben iç talebin burada biraz liraya yöneldiğini görüyorum. Özellikle geçen sene dövize yatırım yapanların, o panik sırasında yüksek kurlardan döviz almış olanların, artık yavaş yavaş normal ihtiyaçlarını karşılayabilmek için, dolar olsun euro olsun, ellerindeki dövizlerini bozdurduklarını düşünüyorum. İkinci etken de bizim şu an cari fazla veriyor olmamız.
Onun dışında belki bir etken de Merkez Bankası faiz kararının verilip belirsizliğin ortadan kaldırılması olabilir. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) ve arkasından da Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) faizi düşürecek şekilde hareket ediyor olması, insanların bu konuda biraz daha hareket etmesini sağlamış olabilir.
Pamir, söz konusu düşüşün, insanların "altın veya bazı kıymetli metaller gibi güvenli liman haline gelen" dövizlerini bozdurma gerekliliğinden kaynaklandığına dikkat çekerek şöyle devam etti:
Artı, faizlerin indirilmiş olması ve devlet bankalarındaki faizin aşağıya gelmiş olması, belki bu alanda kredi kullanmak isteyenlerin o kredinin üstüne lira ekleme ihtiyacını doğurmuş olabilir.
Örneğin bir ev alacaksınız, kredi çekeceksiniz ama üstüne biraz daha lira koymanız lazım. Elinizdeki dövizi bozdurup böyle bir gayrimenkul alımına gidiyorsanız, ki gayrimenkul fiyatları da aşağıya geldi, belki bu da dövizlerin biraz daha aşağıya gelmiş olmasında etkili olmuş olabilir. Ama buralarda şu anda takılmış gibi duruyor.
Döviz kurlarında ayrıca Merkez Bankası’nın faiz kararının etkisine de değinen Pamir, dünya genelindeki merkez bankalarının faiz kararlarının da "aynı dengeyi yakalamak için" takip edileceğini söyledi:
Bundan sonra beklenenler artık merkez bankalarının ne kadar faiz indireceği, nasıl bir yol izleyecekleri, çünkü biliyoruz ki Fed belli bir oranda bir birim faiz artırdığında aynı dengeyi yakalayabilmemiz için bizim de bu durumda dört beş katı faiz arttırmamız gerekiyor.
Baktığımızda Fed 0.25 faiz düşürdü, biz 4.25 düşürdük, hemen hemen aynı oldu.
Bundan sonra nasıl bir yol izlenecek, Fed bu kararları almaya devam edecek mi ve buna bağlı olarak doların veya dövizin dünya üzerindeki etkisi nasıl olacak, likiditeyi nasıl etkileyecek, onlara dayalı gidecek.
Buradaki fiyatlamada dövizin faizinin de düşeceğini düşünüyorum, onun getirmiş olduğu bir rahatlıkla bir döviz bozdurması da söz konusu.
Dövizlerdeki hareketlerin yanında küresel piyasalardaki dalgalanmayı artıran ve küresel ekonomik gerileme endişeleri oluşturan ABD-Çin ticaret savaşının Türkiye’yi şu ana kadar "olumlu" etkilediğini söyleyen Pamir, şu yorumu yaptı:
Oradaki gerilimler daha ziyade Çin, Uzakdoğu ve ABD arasında oluyor ve bunun bize yansıması da olumlu.
Bize doğrudan bir ambargo olmadığı için ikame malların Türkiye’den alınması veya o malların temelinde Türk menşeli malların kullanılması söz konusu olduğu için olumlu yansıyabiliyor.
Fakat bunun yanında bu kadar büyük çaplı bir ticaret savaşı olduğunda dünya ekonomisinde olası bir gerilemeye neden olacak baskısı da söz konusu oluyor.
Dolayısıyla çok fazla etkilenebileceğimizi düşünmüyorum, bize şu ana kadar yansıması olumlu bile oldu diyebilirim.