Kurban Bayramı’na iki hafta kaldı. Henüz 15-16 Ağustos tarihlerinde memurların idari izinli sayılacağına dair bir karar açıklanmadı. Ancak işçilerin pek çoğu bu tarihlere yıllık izin alarak tatili 9 güne çıkartmak istiyor. Akşam'dan Okan Güray Bülbül'ün haberine göre, tatilini 9 güne uzatan işçiler, bayram öncesi işverenlerinden avans da, yol izni de isteyebilir.
KIDEME GÖRE ARTIYOR
Pek çok işçi izin konusunda böyle bir hakkının bulunduğunu bilmiyor. Ancak bu hakların kullanılması için bazı prosedür ve şartlar var. Yıllık ücretli izin hakkı, işçinin kıdemi arttıkça artar. Bir yıldan 5 yıla kadar aynı işverene bağlı olarak çalışmış işçiye 14 günden, 5 yıldan fazla 15 yıldan az kıdemi olan işçilere 20 günden, 15 yıl ve daha fazla olanlara 26 günden az yıllık ücretli izin verilemez.
MAAŞI ERKEN ÖDENMELİ
Yıllık izinle ilgili çok bilinmeyen bir diğer uygulama da, yıllık izne çıkarken avans ödemesi zorunluluğu. Örneğin 14 gün yıllık izne çıkacak işçiye 14 günlük ücreti, yıllık izne çıkmadan önce peşin olarak ödenmek zorunda. Ayrıca işveren, eğer işçi ayın 15’inde maaş ödemesi yapılan bir işyerinde çalışıyorsa ve iznin ayın 12’sinden başlayarak kullanacaksa o ayki ücretini işçi izne çıkmadan önce ödemek zorundadır.
Hafta tatili kalan günden düşülemez
Bu yıl Kurban Bayramı’nın pazar gününe gelmesi nedeniyle yıllık izin kullanımında hafta tatili konusu işçilerin kafasını karıştırıyor. İşçi eğer hafta tatilinin sonrasında yıllık izin kullanacaksa bu durumda hafta tatili yıllık izinden düşülmez. Örneğin 11-18 Ağustos tarihlerinde yıllık izin kullanacak bir işçi, eğer haftanın 6 günü çalışılan bir işyerinde çalışıyorsa ve 5-10 Ağustos tarihlerinde çalışmışsa, yıllık izin süresi 3 gündür. 11 Ağustos Pazar günü işçinin hem hafta tatili olduğu hem de bayramın ilk günü olduğu için yıllık izin süresinden düşülmez.
Çalışanın belgeleriyle ispat etmesi gerekiyor
Yıllık izin alan işçi belgeleriyle ispatlarsa işverenden 4 güne kadar ücretsiz yol izni talep edebilir. Örneğin İstanbul’da çalışan bir işçi yıllık iznini kullanarak bayramı memleketi Kars’ta geçirecekse ve biletlerini de işverene sunarsa toplamda 4 gün ücretsiz olarak yol izni kullanabilir. İşveren belgeleriyle bu izni talep eden işçisine ücretsiz olarak yol izni vermek zorundadır. Bu çerçevede işçi 9 günlük tatilini ücretsiz yol izni kullanarak toplamda 12 güne çıkarabilir ve 23 Ağustos’ta işbaşı yapar. Ancak yol izni sürelerinde ücret alamaz. İşçilere tanınmış bu hakkın arkasında yatan gerekçe, yıllık izin süresince işçilerin para sıkıntısı yaşamaması.
Memurlardan farklı
Çünkü işçiler memurlara göre farklı bir maaş ödeme sistemine tabiler. Memurlar maaşlarını çalışacakları ayın başında alıyor. İşçi ise çalıştığı ayın ücretini o ayın sonunda alıyor.
Olumsuz yanıt alan, istifa edip tazminatını isteyebilir
Çalışma kanununda yıllık izin yönetmeliğinde bir zorunluluk olarak ifade edildiği için işçinin yıllık izne gitmeden önceki ödeme isteğine olumsuz yanıt alması halinde kıdem tazminatını alarak işyerinden ayrılması mümkün. Ancak burada işverenin ödeme aczinde olmaması ve işçinin de bu hakkı kötüye kullanmaması esastır. Aksi takdirde mahkemelerin taktiri aksi yönde olacaktır ve işçi işinden olabilir.