Yazdır
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Trump arasındaki telefon görüşmesi, olası bir ABD geriliminin ertelendiği imajını verince dolar kuru bayram öncesi 5.66’ya kadar geriledi. Yatırımcıların gelişmeleri yakından izleyip karar verdiği bir dönemdeyiz.
Yatırımcıların en fazla rahatsız olduğu dönemler belirsizlik süreçleridir. Böyle dönemlerde yatırımcı piyasaları ‘dalgalı’ ve ‘gürültülü’ olarak görür. Risk almayı durdurmaya başlar.
Belirsizlik altında işlem yapanlar için önemli tekniklerden biri farklı koşullar altında riskleri ve fırsatları vurgulayan çeşitli senaryolar oluşturmaktır. Birden fazla senaryoya açık kalmalı ve her biri arasında fırsat odaklı olabilmeli. Mevcut ortam, stratejilerin başarılı bir şekilde çeşitlendirilmesini zorunlu kılıyor.
Piyasalara baktığımızdaysa geçtiğimiz 22 Mart’tan bu yana oynaklığın ve belirsizliğin arttığı bir dönem yaşadığımız görülecektir. İstanbul seçimlerinin sonuçlanamaması ve sonrasında yeniden alınan seçim kararı ile birlikte yatırımcılar açısından yeni bir belirsizlik dönemi oluştu. Bunun yanı sıra ABD ile Çin arasında yaşanan gerilim ve S 400 konusundaki gelişmelerle borsa 103 bin seviyesinden 87 bine, dolar kuru 5.46’dan 6.08’e, en önemli risk göstergesi olan CDS oranı ise 380’den 506’ya çıktı.
90 bin üstü olumlu
Belirsizlik dönemlerinde kurumsal yatırımcılar güvensiz oldukları düşünülen hisse senetlerini azaltma eğilimine giderken kıymetli metaller, devlet tahvili ve para piyasası araçları gibi diğer enstrümanlara yönelirler. Büyük portföylerin yeniden konumlandırılmasıyla oluşan bu satış beraberinde borsada değer kaybını getirdi. 22 Mart’tan sonra endeks 83.675 ile iki ay içerisinde ciddi bir düşüş yaşadı. Bu seviyeden gelen alımların ardından endeksin yeniden 90 bin seviyesinin üzerine çıktığı görülüyor.
BIST 100 Endeksi 90 bin seviyesinin üzerinde tutunabilmesi önemli.
Haziran ayı boyunca 90 bin seviyesinin üzerinde kalıcı bir hareket gelişmesi borsaya olan yönelimi artıracaktır. Asıl aşılması gereken ise 95.000. Bu seviyenin üzerindeki güçlü bir hareket 120.000’e doğru bir atağın gelişmesine neden olabilecektir. Ancak S 400 konusundaki gelişmeler piyasadaki hareketi etkileyebilir, yeni alım fırsatları doğabilir.
Dolar 5.95’in altında
Dolar 5.95 TL desteğinin altında hareket ediyor. Bayram tatilinde 5.66’ya gerileyen dolar/TL piyasaların açılması ile birlikte yeninden 5.80 seviyesinin üzerine hareket etti. Kurda güçlü direnç 5.95’te bulunuyor.
İstanbul seçimleri bitene kadar kurda dalgalı hareket sürecek. Diplerin daha yüksekte ancak zirvelerin daha aşağıda olduğu bir hareketi izleyebiliriz. Dolar/TL alçalan bir üçgende hareket ediyor. Üçgendeki hareket sürebilir. Bu yıl 7.23 zirvesinin aşılmasını beklemiyoruz.
Büyükler daha hızlı
Borsadaki yükselişte güçlü hisseler daha hızlı yükseldi. BIST 30 hisseleri düşüş sırasında yüzde 19 değer kaybederken yükselişte yüzde 12 değer kazandı. Aynı dönemde BIST 100-30 hisseleri düşüş sırasında yüzde 17 değer kaybederken çıkışta yüzde 10 yükseldi. BIST Tüm - 100 hisseleri ise ancak yüzde 5 değer kazandı.
Borsada en hızlı tepki hizmet ve mali endekste
BIST 100 Endeksi, İstanbul seçimlerinin ardından 103 bin seviyesinden 83.675’e gerileyerek yüzde 19 değer kaybetti. Endeks, 22 Mayıs’ta bu seviyeden başlayan çıkışıyla yüzde 12.11 değer kazandı. Borsadaki yükselişte en hızlı tepkiyi hizmet ve mali endeks hisseleri verdi. Endeks düşerken yüzde 13 gerileyen hizmet sektörü hisseleri 22 Mayıs’tan bu yana yüzde 13.29 oranında yükselirken kaybı kapattı. Aynı süre içinde yüzde 22 gerileyen mali sektör hisseleri ise çıkış esnasındaki performansı ise yüzde 13.14 oranında oldu.
FED etkisi
Piyasaların olumlu tepkisinin arkasında FED etkisinin önemi büyük. Ticaret savaşı endişelerine karşın ABD Merkez Bankası’nın (FED) faiz indirimine gideceği beklentileri, açıklanan son verilerle birlikte yükseldi. Bu da piyasalar üzerinde etkisini gösteriyor.
Döviz alımı sürüyor
TCMB’nin haftalık Para ve Banka İstatistikleri Raporu’na göre, Döviz Tevdiat Hesapları (DTH) 24 Mayıs ile biten haftada 182.6 milyar dolarla yeni bir rekor kırdı. Son 3 haftada döviz tevdiat hesapları yeniden artış gösteriyor. Öte yandan TCMB verilerine göre, yabancı para cinsi mevduatın toplam mevduat içinde payı yüzde 53 seviyesinde bulunuyor.
Yabancının hareketi
Yurtdışı yerleşiklerin hisse senedi ve menkul kıymet portföyü ise 24 Mayıs ile biten haftada bir önceki haftaya göre sadece 32 milyon dolar azaldı. Yılbaşına göre baktığımızda ise yurtdışı yerleşiklerin hisse ve tahvil portföyü 2.2 milyar dolar azaldı.
Yatırım kararı vermeyi kolaylaştıran 10 öneri
Belirsizlik dönemlerinde verilerin iyi değerlendirilmesi çok önemli. Karar vermeyi kolaylaştıran birkaç öneri:
1 - Kararlar için zaman ufkunu azaltın. Her adımda tanıdık ve güvenli bir şey bırakarak daha küçük adımlar atarak geleceğe bir köprü kurun.
2 - Seçmeden önce seçenekler hakkında mümkün olduğunca çok şey öğrenin. Bilgi, yeni olanın daha tanıdık görünmesini sağlar ve endişeyi azaltır.
3 - Gereksiz risklerden kaçının. Çok fazla belirsizlik varken, kontrolünüzdeki riskleri erteleyin. Örneğin, ekonomik belirsizlikler varken, yeni bir araba almak için borç almayı erteleyin.
4 - Mümkün olduğu bir anda sadece bir risk alın. Birden fazla kararın getirdiği riskleri birleştirin.
5 - En kötü durum senaryosunu belirleyin. Sınırsız olduğunda kayıp korkusu daha yüksektir.
6 - Belirsizliği netleştirin. Risk veya belirsizliğin negatif ve olumlu sonuçlarını tahmin edin. Geçmiş potansiyel kazançlar ve kayıplar hakkında bilgi edinmek, iyi fırsatlar için risk almayı teşvik edebilir.
7 - Hedeflerinizi, stratejinizi ve değerlerinizi tespit edin. Böylece riskinizi sınırlandırırsınız.
8 - Seçeneklerinizi artırın. Çeşitli seçeneklere sahip olmak esnekliği artırır.
9 - Sakin ve rasyonel düşünceye dayalı risk alın. Duygusal risk almaktan mümkün olduğunca kaçının.
10 - İzleme, değerlendirmeyi artırın. Kararları uyarlayarak yönetin. Yeni bilgilere kolayca adapte olun.