Yazdır
Merkez Bankası, beklentilere paralel olarak politika duruşunu değiştirmedi. Yapılan açıklamada fiyat istikrarına yönelik risklerin devam ettiği belirtildi. Kurul, enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar sıkı parasal duruşun korunmasına karar verdi.
Bu yıl 8 toplantı gerçekleştirecek olan Merkez’in bu yaptığı ikinci toplantı. En son 13 Eylül’de faizi 625 baz puan artırmış ve böylece faiz, yüzde 17.75’ten yüzde 24’e yükselmişti. Sonrasındaki dört toplantıda ‘pas’ geçerek, piyasalara sıkı para duruşu sinyali verdi. TCMB’nin rapor özetinde, beklenmeyen gelişmeler karşısında aktif duruşunu sürdüreceğini görüyoruz. Küresel para piyasalarındaki gelişmeler, gelişmekte olan ülkelerden para çıkışı, kur yükselişinin reel sektörde yaşattığı yüksek dalgalanma önümüzdeki dönemde yurtiçi ve yurtdışından gelebilecek olumsuz bir gelişmede TCMB’nin aktif önlemlerini görmemize neden olabilecektir. Enflasyon aşağı yönelimini istikrarlı şekilde devam ettirebilirse haziranda faiz indirimi gündeme gelecektir.
Satış baskısı
Rusya’dan alınacak S-400’ler nedeniyle ABD’nin yeni yaptırımları devreye alma ihtimali, Dolar/TL kurunu 5.48’e çıkardı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “S-400’de geri dönüşümüz asla olamaz” söylemi, Türkiye’nin S-400’ler konusundaki net duruşu ve ABD’den gelen açıklamalar gerilim ihtimaline işaret ediyor. ABD cephesi, Türkiye’nin Rus yapımı S-400 hava savunma sistemini satın alma planlarından vazgeçmemesi halinde F-35 savaş uçaklarını Türkiye’ye satmayacağını söylüyor. S-400 sürecinin temmuzdan itibaren başlanması bekleniyor. Füzeler, pek çok alanda Türkiye’nin yeni yaptırım baskısı ile karşılaşmasına neden olabilir. Halk Bank davası, F-35 savaş uçaklarının teslimat süreci ve İran ile petrol ticareti ilk akla gelenler. Füze krizinin, ağustostaki Papaz Brunson gibi yeni bir kur şoku yaratmasından endişe ediliyor. Bu nedenle dolara eğilim artı. Dolar/TL’de short pozisyonlar kapatılırken, dolara talep artıyor.
Borsada hisse bazlı hareket
BIST 100 Endeksi’ne baktığımızda açıklanan bilançolarla birlikte hisse bazlı hareketlerin öne çıktığını görüyoruz. Pazartesi günü bilançoların açıklanması tamamlanacak. Buna bağlı olarak hisse bazlı hareketler de etkisini yitirecek. BIST 100 Endeksi için 100 bin seviyesi kritik. Bu seviyenin altında satışların arttığını görebiliriz.
DOLARI GÜÇLÜ KILAN 3 NEDEN
Dolar sadece TL’ye karşı değil, diğer ülkelerin para birimlerine karşı da yükseliyor. Doların belli başlı 6 para birimine (Euro, Japon Yeni, İngiliz Poundu, Kanada Doları, İsveç Koronası, İsviçre Frangı) karşı oluşturulmuş sepete göre değerini gösteren dolar endeksi yükseliyor. DXY Endeksi şubat ayından bu yana en yüksek seviyeye yükseldi.
1 - ABD ekonomisinde yavaşlama görülse de 4. çeyrekte yüzde 2,6 büyüdü. Çin ise son 28 yıldaki en düşük büyümeyi gösterdi. Euro bölgesi ise sıkıntıda. ECB parasal genişlemeye dönüş açıklaması yaptı.
2 - ABD ile Çin arasındaki ticaret anlaşmalarında bir uzlaşıya varılması bekleniyor.
3 - FED’in hâlâ faiz oranlarını artırma ihtimali var. Doların zayıflamamasının en büyük nedenlerinden biri olarak diğer ülkelerin merkez bankalarının faiz indirimine giderken ABD’de faizlerin güçlü görünümü koruyacağı beklentisi öne çıkıyor.
Peki dolar Türkiye’de neden güçlü?
1 - Özel sektör şirketlerinin 197 milyar dolar borcu var. Şirketler kur riski alma konusunda temkinli. Bu nedenle döviz almaya devam ediyorlar.
2 - Yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı 170 milyar dolar ile zirve seviyelerde. Geçtiğimiz yıl yaşanan kur artışı nedeniyle kurda beklenti yüksek. Enflasyon karşısında reel olarak paranın korunma beklentisi dolara yöneltiyor. Gerçek ve tüzel kişiler ellerinde döviz olduğu için dolarda artış bekliyor. Ellerindeki doları mecbur kalmadıkça satmıyorlar.
3 - S-400 füze gerginliğiyle başlayan gelişmelerin krize dönme ihtimali ve Halk Bankası davası, F-35 savaş uçaklarının teslimat süreci ve İran ile petrol ticaretinde tıkanmalar olma ihtimali tedirgin ediyor.
4 - Dolar yurtdışında güçleniyor. DXY Endeksi yükseldikçe dolara olan talep artıyor.
5 - Türkiye’nin kredi risk primi 5 Şubat’ta 287 seviyesini gördükten sonra yeniden yükselişe geçti ve 315 seviyesinde. Risk primi yüksek seyrini koruduğu için dolar kuruna talebin yüksekliği sürüyor.
6 - Yabancılar hisse senedi alıyor fakat 6 haftadır üst üste tahvilde satıcı konumdalar. Faizlerin yüksek seyrine rağmen sıcak para girişinin olmaması tedirgin ediyor.
7 - Teknik olarak 200 günlük hareketli ortalamasından dönen dolar kuru 100 günlük ortalamanın da üzerine çıkınca yönünü yeninden yukarı çevirdi. Yükseliş yönündeki beklentiler arttı.
8 - 14 Şubat’tan bu yana momentum 100 seviyesinin üzerinde. 102 ile yüksek seyrini sürdürüyor.
Yükselişi etkileyen faktör
Tüm bunlar içerisinde doların yükselişini en çok etkileyen madde kuşkusuz S-400 ile başlayan gelişmelerin olası bir gerginliğe dönme ihtimali.