Finans piyasalarının geçtiğimiz ay Fed'in politika mesajlarıyla çalkalanmasının ardından Başkan Jerome Powell'ın yapacağı açıklamalar dikkatle bekleniyor.
Powell, Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) 2 günlük politika toplantısının ardından Çarşamba günü TSİ 22:30'da basın konferansında konuşacak. Yatırımcıların beklentisi Fed'in faiz artırımlarına ara vereceği yönünde. Politika açıklaması, yetkililerin -Aralık tahminlerindeki gibi- 2019'da hala iki faiz artırımı bekleyip beklemediklerine yönelik ipuçları sağlaması açısından mercek altında olacak.
Fakat verilecek mesaj daha ayrıntılı olabilir ve Powell'ın konuşmasına daha fazla odaklanılabilir; çünkü görünüm daha zayıf küresel büyüme ve ABD'deki hükümet kapanmasının gölgesinde kaldı. Yanlış yorumlanma riski de yüksek olabilir.
PGIM tahvil birimi baş ekonomisti ve Fed'in eski uluslararası ilişkiler birimi yöneticisi Nathan Sheets, “Fed bubeklentileri dengelemek zorunda. Ekonomide ya da piyasalarda görülebilecek herhangi bir zayıflığa karşı uygun ölçüde karşılık veren bir tonda olmalı, ancak aynı zamanda ileri dönemde ihtimal dahilindeki faiz artırımını işaret ederek temel ekonominin görece sağlam olduğu yönündeki görüşünü telaffuz etmeli.” dedi ve bunun kurulması çok zor bir denge olduğunu sözlerine ekledi.
Powell'ın iletişim konusunda geçen ayki tuzaklardan kaçınması gerekiyor. ABD hisse senetleri Aralık FOMC toplantısı sonrasında yatırımcıların Fed'in duruşunu yükselen ekonomik risklere rağmen sıkılaştırmaya kararlı olduğu şeklinde yorumlamasıyla düşmüştü. Powell basın konferansında bu tonu yumuşatmaya çalışsa da yatırımcıları sakinleştirememişti. Powell, iki hafta sonra “para politikasında sabır” konusuna daha kapsamlı vurgu yaptı.
Bu sırada küresel görünüm kötüleşti. İşgcü piyasası hala güçlü görünse de 35 günlük hükümet kapanması ekonomistleri ABD için ilk çeyrek büyüme tahminlerini düşürmeye sevk etti. Bu toplantıda tahmin güncellemeleri yok; buna karşın diğer yetkililer Powell'ın sabır konusundaki ifadeleri destekleyerek faizlerin aylarca sabit kalabileceğini işaret etti.
İletişimle ilgili zorluklar
Özü yaklaşık 300 sözcükle sınırlı ve her sözcüğün yeni yanlış anlamalara yol açabileceği bir zorlu bir mesaj Fed'in mesajı. Fed, iletişimle ilgili zorluklarla şu şekilde başa çıkabilir:
İlk paragraf ekonomik koşulların güncellemesinden oluşuyor. FOMC, Aralık ayında “Ekonomik faaliyet güçlü bir hızda artıyor.” demişti. Şimdiyse yetkililer bu değerlendirmeye daha az inanıyor olabilir. Tüketici Güveni de bölgesel Fed imalat anketleri de geriledi. Diğer yandan işsizlik oranı yıllardır görülen en düşük seviyesindeki seyrini sürdürüyor.
Bunun yanında netlik de azaldı. ABD Başkanı Donald Trump'ın Cuma günü federal hükümeti yaklaşık üç hafta için yeniden açmayı kabul etmesine karşın kapalı kaldığı süre istatistik dairelerini engelledi ve Fed önemli ekonomik göstergelerden mahrum kaldı.
Macropolicy Perspectives LLC kıdemli ekonomisti Laura Rosner, “Veri olmadan nasıl kesin bir şey söylersiniz ki?” diyor.
İkinci paragrafa gelince Aralık açıklamasındaki “bir miktar kademeli faiz artırımları” mesajı yatırımcılar tarafından komitenin niyetli olduğundan daha fazla faiz artırımının gelebileceği şeklinde algılandı. Bu durum üç hafta sonra yayınlanan tutanaklar ile ortaya çıktı. Tutanaklarda “Komite ileri dönemde politika sıkılaştırması için sabırlı olabilir.” dendi.
İfadelerde “sabır” sözcüğünün kullanılması da riskli olabilir. Faiz vadelileri fiyatlamaları bu yıl faiz artırımı olmayacağını işaret ediyor. Bu beklentiler “sabırlı” ifadesi zaman belirtmediği için daha da pekişebilir ve bu, eğer FOMC hala faiz artırma niyetindeyse, daha fazla volatiliteye neden olabilir.
UBS Securities ABD baş ekonomisti ve eski kıdemli Fed yetkilisi Seth Carpenter, Fed'in ifadesinin seçenekleri açık tutmak için şu şekilde kurulabileceği belirtiyor: Komite hedef aralıkta faiz artırımına gitme konusunda sabırlı olabilir.
“Hiçbir şey önceden belli değil.” diyen Carpenter'a göre bu, Fed'in Aralık'ta bulunduğu yerden sıfır ile iki faiz artırımı arasında herhangi bir noktaya kadar olasılıkları açabilir.
“Kabaca dengede”
Komite riskleri “kabaca dengeli” ifadesinin niteliğinde de ufak tefek değişikliklere gidebilir. Tutanaklar yetkililerin Aralık'ta en az beş aşağı yönlü ve üç yukarı yönlü riski değerlendirdiğini gösterdi. Aşağı yönlü riskler arttı.
Darthmouth College ekonomisti ve eski kıdemli Fed danışmanı Andrew Levin, “Fed küresel ekonominin yavaşladığını ve bunun ABD ekonomisini nasıl etkileyeceğinin net olmadığını kabullenmeli. Yukarı yönlü senaryolar hala geçerli ama aşağı yönlü senaryolar kadar muhtemel değil ve sonuçları aşağı yönlüler gibi olmaz.” dedi.
Levin'e göre “kabaca dengeli” ifadesi “bir miktar aşağı yönlü riskler” şekline dönüştürülebilir.
İfadenin kısıtlamaları dikkate alındığında, Powell'ın mesajını net bir şekilde vermesi gerekiyor; Sabırlı olmanın yüksek faizlere meyilli politikalarıyla nasıl uyumlu olduğunu ve ekonominin kötüleşmesi durumunda bu yüksek faize yönelimin bağlayıcı olmadığını açıklayabilir.
Parasal sıkılaştırma
Dikkatlerin yoğunlaşacağı önemli bir konu da Fed'in bilançosu.
Fed, bilançonun daraltılmasını aylar boyunca arka planda tutmaya çalıştı, piyasa volatilitesine katkıda bulunduğu iddialarını reddetti. Fakat Fed, bilanço daraltılmasının parasal sıkılaştırma olduğu yönündeki eleştiriler karşısında kayıp veriyor.
Powell o zamandan bu yana bilanço küçültmesine ilişkin esnekliğin altını çizmiş olsa da büyük bir ihtimalle daha fazla detay vermesi yönünde baskı altında olacak.