FINANSGUNDEM.COM
Dünyanın önde gelen denetim ve danışmanlık firması EY’nin Türkiye Kurumsal Finansman Bölümü, her yıl yayınladığı ve bir başvuru kaynağı olarak kabul edilen Birleşme ve Satın Alma İşlemleri Raporu’nun 17’ncisini açıkladı. Rapora göre; Türkiye’de işlem sayısı 2017 yılına kıyasla düşüş gösterirken, işlem hacminde artış gerçekleşti. 2019 yılı için ise, beklenen kamu kaynaklı işlemlerin ve bazı özel sektör işlemlerinin gerçekleşmesine bağlı olarak, 2018 yılına paralel bir seviyede yaklaşık 10 milyar ABD doları tutarında işlem hacmi öngörülmekte.
2018 YILINDA KÜRESEL, BÖLGESEL VE LOKAL BİRÇOK GELİŞME ÖN PLANA ÇIKTI
2018 yılı, Amerikan Merkez Bankası FED’in 2015 yılı sonunda başladığı faiz artırımı sürecine devam ettiği ve bunun da etkisiyle gelişmekte olan ülke para birimlerinde değer kaybının sürdüğü ve ekonomilerin olumsuz etkilendiği bir yıl olarak öne çıktı. Kurlardaki dalgalanmanın etkilerinin ciddi olarak hissedildiği Türkiye ise, ABD ve bazı AB ülkeleri ile yaşanan siyasi gerginlikler ile Ortadoğu’daki savaş ortamının olumsuz etkileriyle birlikte ekonomik büyümesinin, özellikle yılın ikinci yarısında beklentilerin altında kaldığı bir yılı geride bıraktı.
Rapora göre, 2018 yılında, tüm dünyada birleşme ve satın alma aktivitesinde işlem hacminde artış işlem adedinde ise düşüş gözlemlenirken Türkiye’de de, özellikle büyük çaptaki özel sektör işlemlerinin etkisiyle işlem hacmi arttı, işlem sayısı ise 2017 yılına göre önemli bir düşüş ile 191 olarak gerçekleşti. 2018 yılında değeri açıklanan 83 işlemle toplam 9,3 milyar ABD doları tutarında işlem hacmi yaratıldı (2017 yılı: 7,4 milyar ABD doları). Değeri açıklanmamış işlemlerle birlikte toplam hacim yaklaşık 12 milyar ABD doları oldu. Değeri açıklanan işlemler arasında milyar ABD doları seviyesini aşan 2 adet işlem bulunurken, 100 milyon ABD doları seviyesini aşan işlem sayısı 12 olarak gerçekleşti. KOBİ’lerdeki işlem yoğunluğu, geçtiğimiz senelerde olduğu gibi 2018 yılında da devam etti.
YABANCI YATIRIMCILAR İŞLEM HACMİNDE YERLİ YATIRIMCILARI GERİDE BIRAKTI
2017 yılında toplam işlem hacminin yüzde 62’sini gerçekleştiren yabancı yatırımcılar, 2018 yılında toplam işlem hacminin yüzde 69’unu gerçekleştirerek yerli yatırımcıların önündeki yerini korudu. İşlem adedi olarak ise geçen senelerde olduğu gibi, yerli yatırımcılar, yabancı yatırımcıları geride bırakarak, 124 işlem gerçekleştirdi. Yabancı yatırımcıların işlem sayısı ise son 9 yılın en düşük seviyesine gerileyerek 67 oldu.
Yabancı yatırımcıların gerçekleştirdikleri işlem hacminin ve özellikle işlem adedinin aslında beklenenin altında olduğuna vurgu yapan EY Türkiye Kurumsal Finansman Bölümü Direktörü Cem Günfer “Yabancı yatırımcıların gerçekleştirdikleri işlem hacminin 2018 yılında 6,4 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleştiğini görüyoruz. Bu rakam, 2016 ve 2017 yıllarına göre artışa işaret etse de Türkiye’nin potansiyelinin ciddi seviyede altında olduğunu düşünüyoruz. Bu artışta, işlem adetlerinin düşmesine karşın, büyük hacimli bazı özel sektör işlemlerinin 2018 yılında gerçekleşmesi ve ortalama işlem hacimlerinin artmasının önemli rol oynadığını söyleyebiliriz.” açıklamasında bulundu.
ÖZEL SERMAYE FONLARI DAHA AZ İŞLEM GERÇEKLEŞTİRDİ
2018 yılında özel sermaye fonlarının gerçekleştirdiği hem işlem adedinde hem de işlem hacminde düşüş görüldü. Özel sermaye fonları, 2018 yılında 41 işleme imza atarak, değeri açıklanan işlemlerle toplam 287 milyon ABD doları seviyesinde hacim gerçekleştirmiş oldu. Bu yıl, toplam işlem adedinin yüzde 21’ini oluşturan özel sermaye fonlarının gerçekleştirdiği en yüksek hacimli değeri açıklanan işlem ise Temasek ve Metric Capital’ın D.ream’e ortak olması oldu. İşlem değeri açıklanmamış olmakla beraber, Turkven’in Elif Plastik’e, Mediterra’nın Pizza Pizza’ya, Venture Capital Bank ve First Energy Bank’in Oba Makarnacılık’a ortak olması, özel sermaye fonlarının dikkat çeken diğer işlemleri olmuştur.
2018’DE FİNANSAL HİZMETLER SEKTÖRÜ HACİM BAZINDA BİRİNCİ OLURKEN, BİLİŞİM SEKTÖRÜ İSE ADET BAZINDA LİDERLİĞİNİ KORUDU
2018 yılında finansal hizmetler sektörü işlem hacmi bazında, bilişim sektörü de adet bazında ilk sırada yer aldı. Finansal hizmetler sektöründe gerçekleşen 10 işlem ile 3,2 milyar ABD doları tutarında işlem hacmi yaratıldı. Sektördeki en yüksek tutarlı işlem, Emirates NBD’nin DenizBank’ın %99,85’ini 3,2 milyar ABD doları bedelle satın alması işlemi olarak göze çarpıyor. İşlem adedinde ise çoğunluğu küçük işlemlerden oluşan 58 işlem ile bilişim sektörü öne çıktı. Bunlara ek olarak, DFDS’in U.N. Ro-Ro’nun %98,8’ini 1,2 milyar ABD doları karşılığında satın almasıyla, ulaştırma sektörü işlem hacmi bazında ikinci sıradaki yerini korudu.
İŞLEMLERİN SADECE YÜZDE 11’İ KAMU KAYNAKLI
Kamu kaynaklı işlemlerin toplam işlem hacminden aldığı pay 2017’ye oranla artış göstererek %11 olarak gerçekleşti. Yerli yatırımcıların, geçmiş yıllarda olduğu gibi kamu kaynaklı işlemlerde yine önemli ağırlığının olduğu görüldü. Gerçekleşen en büyük kamu kaynaklı işlem, Doğuş Yiyecek İçecek’in Afyon Şeker Fabrikası ihalesini 177 milyon ABD doları bedelle kazanması oldu.
2019 YILINA İLİŞKİN BEKLENTİLERDE 2018 YILI GERÇEKLEŞMELERİNE BENZERLİK HAKİM
EY Birleşme ve Satın Alma İşlemleri 2018 Raporu aynı zamanda 2019 öngörülerini de ortaya koyuyor. Raporda, kurlarda yaşanan dalgalanmaların ve yüksek seviyede seyreden enflasyon verilerinin, 2019 yılında Türkiye’deki yatırım ortamını önemli ölçüde etkileme ihtimali olduğu belirtiliyor. Bu konuya ek olarak, yakın coğrafyadaki güvenlik sorunlarının ve ekonomik gelişmelerin de Türkiye üzerinde önemli etkisi olan unsurlar olduğuna dikkat çekiliyor.
Raporda, ayrıca, 2019 yılı için, önceki yıllarda olduğu gibi ağırlıklı olarak küçük ve orta ölçekli işlemlerin yoğun olmasının beklendiği, ulaştırma, enerji ve imalat sektörlerinde ise büyük ölçekli işlemlerin gerçekleşme olasılığının bulunduğu belirtiliyor. Enerji sektöründe hem özelleştirmelerin hem de özel sektör işlemlerinin önemli rol oynamaya devam edeceği öngörülüyor.
EY Türkiye Kurumsal Finansman Bölümü Başkanı Müşfik Cantekinler konuyla ilgili olarak; “2019 yılında, hem ekonomik seyrin hem de bölgesel gelişmelerin yatırım ortamı üzerinde belirleyici olacağını düşünüyoruz. Kurların yüksek seyretmesinin, özellikle döviz cinsinden borçlu şirketler için bir risk oluşturduğu açık. Amerikan Merkez Bankası FED’in 2019 yılında faiz artışlarını yavaşlatabileceği sinyali vermesi de ekonomiler üzerinde etkili olacaktır. Ayrıca, yakın coğrafyada yaşanan güvenlik sorunları da yatırımcılar nezdinde değerlendirilen hususlar olarak ön plana çıkıyor. Bu gibi nedenlerle, Türkiye’de 2019 senesinde, 2018’e benzer bir birleşme ve satın alma ortamının oluşmasını beklemekteyiz.” açıklamasında bulundu.
İŞ DÜNYASI 2019’DA YATIRIM ORTAMININ DURAĞAN OLMASINI BEKLİYOR
EY’nin Türk iş dünyasının önde gelen isimleri ve üst düzey yöneticileri ile gerçekleştirdiği, “Türk iş dünyasının birleşme ve satın alma faaliyetlerine bakışı” konulu geleneksel anketinin sonuçları da aynı raporda açıklandı. Buna göre; Trendyol’un bir kısım hissesinin Alibaba tarafından satın alınması işlemi yüzde 37 oyla yılın işlemi olarak seçildi. Ankete katılanların yüzde 73’ü, 2018 yılında gerçekleşen işlem hacminin düşük seviyede gerçekleştiğini belirtirken, 2019 yılında 15 milyar ABD doları altında bir işlem hacmi bekleyenlerin oranı yüzde 73 olarak gerçekleşti. Enerji sektörü, yüzde 19 oyla katılımcılar tarafından 2019 yılında en fazla hareket beklenen sektör olurken, enerji sektörünü, imalat, bilişim ve gayrimenkul sektörleri izliyor. Katılımcıların çoğunluğu (yüzde 88) Kurlarda yaşanan dalgalanmaların ve yüksek seviyede seyreden enflasyonun etkilerinin yüksek olacağını düşündüğünü belirtirken, ankete katılan iş adamları ve yöneticilerin yüzde 41’i 2019 yılı yatırım ortamının durağan seyredeceğini öngörüyor.