Yazdır
Tütün ürünlerindeki Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) hafta sonunda
yayınlanan bir kararname ile 4 puan artırılıp, asgari maktu vergi miktarı ise sıfırlanırken,
uygulamanın yüksek fiyatlı sigaralarda vergi artışı, düşük fiyatlı sigaralarda ise düşüşü
getireceği ancak yine de Ocak ayında enflasyona 1 puanın üzerinde yükseliş olarak yansıyacağı
hesaplanıyor.
Resmi Gazete'nin Cumartesi günkü sayısında yayınlanan Cumhurbaşkanlığı kararnamesine göre
sigara ve tütün ürünlerinde daha önce yüzde 63 olan vergi oranı yüzde 67'ye yükseltildi. Öte
yandan 28 kuruş olan asgari maktu vergi tutarı sıfırlanırken, 42 kuruş olan maktu vergi
tutarında değişiklik yapılmadı.
Böylece sigaranın düşük bir fiyatla satılmasının engellemesine yönelik olarak getirilen
asgari maktu vergi oranı sıfırlanmış oldu.
Garanti Bankası Yardımcı Başekonomisti Seda Güler Mert, sigaranın vergi oranlarında yapılan
değişikliğin daha pahalı sigaralarda vergi miktarını artırırken, asgari maktu vergi sıfırlandığı
için 8.5 TL'nin altında satılan sigaralarda vergi miktarını düşüreceğini söyleyerek, "Asgari
maktu vergi oranının sıfırlanmasıyla -paket başına 5.6 TL'ye denk geliyor- bu tutar alınmayacağı
için daha ucuz sigaralarda da nispi vergi oranı kullanılacak. Nispi vergi yüzde 67'ye çıkarılsa
bile asgari maktu vergi oranına göre daha düşük kaldığı için sigara fiyatında düşürücü etkisi
olacak. Ancak 8.5 TL üstündeki sigaralarda vergi oranı arttığı için sigara fiyatını artırma
ihtimali doğuyor. Tabi bu farkın ne kadarını firma kendi kâr marjından karşılamak ister, sigara
fiyatlarında belirleyici olacak" dedi ve şöyle devam etti:
"Piyasada 7-8 TL bandında çok fazla ürün kalmadı. Firmanın kâr payının değişmeyeceği
varsayımı ile daha orta segment sigaralarda 2-2.5 TL'lik fiyat artışı olabilir. Yani yaklaşık
yüzde 20'lik bir fiyat artışı enflasyonda 1 puanlık yükseliş etkisi yaratabilir. Bunun bütçeye
etkisi de pozitif olur. Yıllık sigara tüketimi üzerinden bütçeye yaklaşık 13 milyar TL gibi bir
katkı yaratılabilir ki bu da milli gelire oranla yüzde 0.3'lük katkıya denk geliyor."
Tütün ürünleri ve sigara, enflasyon sepetinde ağırlığı yaklaşık yüzde 5 olan alkollü
içecekler ve tütün setinde yer bulunuyor. Vergi yükü yüksek olduğu için fiyat artışları
enflasyonu diğer ürünlerden daha fazla etkileyebiliyor.
Hükümet bu yılın başında da alkollü içkilerden alınan maktu vergi oranını yüzde 13.5
oranında artırmıştı.
Son olarak Resmi Gazete'nin 30 Haziran tarihli sayısında yer alan Bakanlar Kurulu kararıyla
tütün ürünleri ve sigaranın özel tüketim vergisinde (ÖTV) değişikliğe gidilmiş, üç vergi
türünden ikisinde oran artarken, birinde oran düşürülmüştü.
Buna göre sigarada yüzde 65.25 olan nispi vergi oranı yüzde 63'e indirilmiş, asgari maktu
vergi tutarı ile maktu vergi tutarı 0.2429 liradan 0.28 liraya, paket başına alınan asgari maktu
vergi tutarı ise 0.3246 liradan 0.42 liraya çıkarılmıştı.
QNB Finansbank Başekonomisti Erkin Işık da, enflasyon sepetinde yüzde 4.8'lik paya sahip
olması nedeniyle ortalama sigara fiyatındaki değişimin Ocak ayı verisi açısından önemli
olacağına dikkat çekti.
Uygulamanın fiyatı yüksek sigaralarda vergi yükünün artmasını, fiyatı düşük sigaralarda ise
düşmesini getireceğini belirten Işık, "TÜFE sepetinde hangi sigaraların fiyatlarının takip
edildiğini bilmesek de ortalama sigara fiyatının Aralık itibariyle 11.24 TL olduğu TÜİK'in
açıkladığı verilerde görülebiliyor" dedi ve şöyle devam etti:
"Bu fiyat, vergi düzenlemesi sonucunda fiyatı artacak grupta bulunuyor ki bu doğrultuda,
düşük fiyatlı sigaralardaki vergi yükünün azalmasının dengeleyici etkisine rağmen, sigara
fiyatlarındaki artışın enflasyonu Ocak ayında olumsuz etkileyeceğini düşündürüyor."