Diğer yandan Rusya’dan yabancı fon yatırımlarının sıcak para çıkışıda son beş yılın rekorunu kırarak 1 milyar doların üzerine çıktı.
Merkez Bankası yıl sonunda sermaye çıkışının 66 milyar doları bulabileceğini, bunun da kriz yılları sayılan 2008'deki 137 milyar dolar ve 2014'deki 152 milyar dolardan sonra üçüncü büyük figür olacağını tahmin ediyor. Ekonomi Bakanlığı ise daha iyimer: Rakamın 41 milyar dolarda kalacağını düşünüyor.
Petrol fiyatlarının uzun süre yüksek seyir etmesi, Merkez Bankası'nın sermaye çıkışı ile ilgili endişelerini hafifiletmişti. Ancak hızla 50 dolar sınırına inen petrol, yıl sonu için kaygıları yeniden körüklüyor
Peki özellikle yabancı fonların satış yapmasının nedenleri neler? Genel olaral sermaye kaçışındaki hızlanma Rusya için hangi riskleri oluşturuyor? Argumenti ı Faktı gazetesi, uzmanların görüşlerine başvurdu:
Bank of America Merrill Lynch verilerine göre, 2018 yılında Rusya'da yabancıların yatırım fonlarından 1 milyar dolar sıcak para çıkışı yaşandı. Bu, ülkede 2013 yılından sonra (3,1 milyar dolar) en yüksek sıcak para çıkışı oldu.
Merkez Bankası verilerine göre, Rusya’dan genel olarak sermaye çıkışı da sene başından itibaren üç kattan fazla arttı. Ocak-Ekim döneminde ülkeden 42,2 milyar dolar çıkarıldı. Geçen senenin aynı döneneminde bu rakam 14 milyar dolardı.
Sermaye kaçışı neden hızlandı?
Merkez Bankası’na göre sermaye çıkışındaki hızlanma, dış borç ödemelerinden ve iş dünyasının yurt dışındaki aktif satın alımlarından kaynaklanıyor.
Uzmanlara göre ise, gelişmekte olan ülke piyasalarındaki genel gidişat Rusya’ya da yansıyor.
Amarkets adlı yatırım şirketinin uzmanı Artyom Deyev, ABD hisse senetlerinin getirilerindeki artışın ve gelişmekte olan ülkelerin hisselerinin yaptırımlar ve ekonomik sınırlamalar nedeniyle değer kaybetmesinin, bu ülkelerden sermaye kaçışını tetiklediği görüşünde.
Uzman grubu Veta’nın Müdürü Dmitri Jarskiy ise, yabancı yatırımcıların riskli aktiflere olan ilgisinin azaldığına dikkati çekiyor. Jarskiy, yatırımcıların gelişmiş ülkelerde, yıllık getirisi yüzde 3’ü geçmeyen risksiz devlet tahvillerini tercih ettiklerini söylüyor.
Sıcak para çıkışı hangi riskleri getirir?
Uzmanlar, sermaye kaçışının bugünkü tempoyla devam etmesinin, ülkede ekonomik gelişimi sekteye uğratabileceği uyarısında bulunuyor.
Sıcak para çıkışı nedeniyle birçok projenin yatırımsız kalma ihtimaline de işaret ediliyor.
Sermaye kaçışının rubleye ciddi bir etkisi olmadığını belirten Dış Ekonomi Bankası Başekonomisti Andrey Klepaç ise, 2019’da sermaye çıkışının 30 milyar dolara kadar gerileyebileceğini öngörüyor.
“Enflasyonu tetikleyebilir”
Rusya Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina, petrol varil fiyatının 35 dolara kadar düşmesi halinde, sermaye kaçışının enflasyonu hızlandırabileceğini öngörmüştü.
Nabiullina, “şok senaryo” olarak adlandırılan bu ihtimalin gerçekleşmesi durumunda, Merkez Bankası’nın para ve kredi politikalarını sertleştirmesi gerekebileceğini söylemişti.(Turkrus)