Yazdır
Dolar ve euroda yaşanan yüksek kur artışı organize perakendecileri harekete geçirdi. Sektör temsilcileri, TL’ye dönüşü destekleyecek yeni bir Kredi Garanti Fonu (KGF) modelinin hayata geçirilmesi gerektiğine işaret etti.
Kategori Mağazacılığı Derneği (KMD) tarafından bu yıl 5’incisi düzenlenecek olan ‘Perakende Teknolojileri Konferansı’ öncesinde basın mensuplarıyla buluşan KMD Yönetim Kurulu Başkanı Yenal Gökyıldırım ve yönetim kurulu üyeleri sektör ve konferans hakkında açıklamalar yaptı. KMD olarak 6 bin noktada hizmet verdiklerini belirten Gökyıldırım, 280 milyar TL’lik ciroya sahip olan organize perakende içinde 82 milyar TL’lik kısmı temsil ettiklerini söyledi.
Dövizdeki aşırı dalgalanmaya değinen Gökyıldırım, dalgalanmayla birlikte kontrol edilemeyen kiraların gündeme geldiğini kaydetti. Perakendenin kira, enerji ve personel olmak üzere üç ana giderinin olduğunu aktaran Gökyıldırım, giderlerinin yüzde 40’ını kiraların oluşturduğunu ifade etti. Son birkaç ayda dövizde yüzde 30 değerlenme olduğunu açıklayan Gökyıldırım, “Yılbaşından bugüne kadar baktığımızda TL’de yüzde 50 değer kaybı var. Ne yaparsak yapalım bu ciddi artışı tolere edemiyoruz. Artık TL ile alış satış yapmalıyız. Döviz borcu biten AVM’ler TL’ye dönmeli. Dönemeyenler için de yeni bir KGF modeliyle kredilendirme yapılmalı. Devletin desteği ile kiraların TL’ye dönmesi gerekiyor ki sektör nefes alsın” dedi.
Ürün fiyatlarındaki artışları kademeli şekilde tüketiciye yansıttıklarını kaydeden Gökyıldırım, “Gelecek günlerde yerli ürünlere daha çok eğilim olacak. Büyük stoklarla çalışıyoruz. Türkiye’de beyaz eşya, cep telefonu ve küçük ev aleti gibi ürünlerin ciddi üretimi yapılıyor. Demir, plastik ve petrole gelen zam illaki bu üretimi etkiliyor. Ama şu anda aşırı bir etkilenme yok. Kur daha doğru yere oturmadı. Bizim için ideal olan doların 4, euronun 5 TL olması” dedi. Son zamanlarda ithal ürün üstüne ardı ardına gelen vergilere değinen Gökyıldırım, birçok ürüne ulaşmakta zorlandıklarını aktardı. Ayrıca Gökyıldırım, taksitli alışverişin kaldırılmasıyla tüketicilerin eskiden olduğu gibi yüksek faizli senetle alışverişe yönlendiğini bildirdi. Gökyıldırım senetli satışlarda uygulanan yüksek faizin bir kısmının kayıtdışı ekonomi yarattığını anlattı.
‘AVM’lerin döviz borcu bitti’
Türkiye’de mağazaların dolar üzerinden kiralanmasının büyük sıkıntı olduğunu söyleyen Koçtaş Genel Müdürü Alp Önder Pamukçu, yaklaşık 13 yıldır ciddi AVM’leşme sürecinin olduğunu belirtti. Bir takım AVM’lerin döviz borcunun bittiğini anlatan Pamukçu, makul kurdan TL’ye dönerek dolarizasyondaki etkinin azaltılması gerektiğine dikkat çekti. “Mağaza sahipleri artık dolar ile kiralama fikrinden çıkmalı” diyen Pamukçu, sektörün KGF gibi modelle kiracının ve AVM’nin anlaşacağı döviz kısmının TL’ye döneceği bir yapıya ihtiyaç olduğunu kaydetti. Organize perakendeyi enfl asyonu azaltıcı motor olarak tanımlayan Pamukçu, “Biz pazara tüketiciye alım gücüne yönelik ürünleri sunmak zorundayız. Ani artışları dengeliyoruz. Bizim çekmecelerimizde fiyat artışları bekliyor. Çünkü tüketiciye aniden bu yansıtırsak ekonomi durur. Böyle bir şeye müsaade etmeyiz. Fakat taksit uygulamalarında kayıt dışı tarafta ciddi sıkıntılarımız var. Türkiye’de kayıt dışı rasyolar Avrupa’nın çok üstünde. Kayıt dışı rasyoların her bir puan inişi Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’da (GSYİH) yüzde bir artış demek” diye konuştu.
"Pek çok sektör özelinde zam gelecek tartışması var"
Gratis CEO’u Bahadır Özbek geçen yıla göre satışlarda geriye gidiş olmadığını söyledi. Fiyat artışlarını tüketicilere yansıtmadıklarını belirten Özbek, “Organize perakende enfl asyon karşısındaki en önemli motor. Tüketicinin olabildiğince yanında olup zam dalgasını uzatmaya çalışıyoruz. Elimizdeki stokları kullanıyoruz. Pek çok sektör özelinde zam gelecek tartışması var. İnatla bunun karşısında direniyoruz” ifadelerini kullandı. Tekfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Murat Gigin de şu anda müşteri sayılarında azalmanın olmadığını, fakat sepet ortalamalarının düştüğünü ve satın alma gücünün azaldığını kaydederek, markalı üründen markasız ürüne geçildiğini aktardı.(İrem Çetingöz/Dünya)