Kommersant gazetesi kaynak gösterilerek, 2018'in 3. çeyreğinde Rus gazı fiyatlarının 55 dolar artma ihtimali iddiaları nedeniyle Türkiye'yi sert bir kış beklediği sesleri yükseliyor.
Kommersant, petrol fiyatlarındaki artış nedeniyle şu anda yaklaşık 205 dolar olan Rus gazı fiyatının 260 dolara çıkabileceğini öne sürdü. Bu fiyatın, Avrupa'daki hub'larda geçerli olan fiyattan muhtemelen daha yüksek olacağı belirtildi.
Peki, bu kadar sert fiyat artışı mümkün mü ve Gazprom ile Türkiye arasındaki uzun vadeli sözleşme düşünüldüğünde bu ne ölçüde mümkün?
Gazprom'dan Sputnik'e yapılan açıklamaya göre Türkiye'ye gaz sevkiyatı sözleşmelerinde somut fiyatlar belirtilmiyor ve fiyat değişikliği bölgeye ve zamana bağlı değil. Açıklamada, "Türkiye'ye gaz sevkiyatına ilişkin uzun vadeli sözleşmeler, belirli büyüklüklerdeki somut fiyatları değil, petrol ürünleri sepetinin fiyatına bağlı olan ve dolayısıyla değişebilen bir fiyat formülünü içeriyor. Bu değişiklik petrol ürünleri maliyetindeki değişikliğe bağlı olarak otomatikman değişiyor ve belirli bir bölgeye veya zamana bağlı değil" denildi.
Rusya Ulusal Enerji Güvenliği Fonu Başkan Yardımcısı Aleksey Grivaç, Sputnik'e demecinde Türkiye'ye uygulanan fiyatta ciddi bir artış olmaması gerektiğini belirtti.
Grivaç şu ifadeleri kullandı: "Petrol fiyatları artmış olmasına rağmen son aylarda bir artış gözlenmiyor ve bu artışın büyük bölümü halihazırda fiyata eklenmiş durumda. 205 dolar ve 260 dolar rakamları bana çok gerçekçi gelmiyor. Gaz ihracat portföyündeki ortalama fiyat 230 dolar civarında ve en büyük Rus gazı alıcılarından biri olan Türkiye için fiyatlarda büyük inişler ve çıkışlar olamaz. Eğer bir artış olursa bile, bu Gazprom'un kararıyla değil fiyat formülüne bağlı olarak gerçekleşir."
Grivaç, söz konusu formülün pazardaki dinamikleri, petrol fiyatlarını, enflasyonu ve diğer etkenleri göz önüne aldığının altını çizdi.
Türkiye'de fiyatlarla ilgili başka bir sorun olduğuna dikkat çeken Rus uzman sözlerini şöyle sürdürdü: "Türkiye'de yurtiçi tüketiciler için gaz fiyatı Türk lirası baz alınarak düzenleniyor ve son yıllar lira büyük bir baskı altında, ciddi oranda devalüe oldu. İthalat fiyatlarının dolara endeksli olması nedeniyle ithalatçılar sorun yaşıyor. Zira iç pazarda lirayla satış yapıyorlar ve lira, fiyatların belirlediği döneme kıyasla oldukça değer kaybetti. Ayrıca Türk hükümeti, doğal olarak seçimlerden önce gaz fiyatlarını artırmak istemedi. Bu da, hem iç pazardaki aktörler hem de ihracatçılar ve ithalatçılar için birtakım sorunlara yol açtı."