Yazdır
ABD Başkanı Trump attığı son imza ile dünyada ticaret savaşlarının fitilini ateşledi. Ancak analistler ‘Trump bu savaştan korkmalı’ derken gümrük tarifelerindeki misillemelerin yol açacağı bir ticaret savaşında aralarında Ford, Apple, Tesla, P&G ve Nike gibi birçok Amerikan şirketinin kaybeden tarafta yer alacağı uyarısı yapıyor. ABD Başkanı Donald Trump ülkesinin ticaretten her yıl milyarlarca dolar kaybettiğini söylüyor ve ‘ticaret savaşlarının iyi ve kazanması kolay’ olduğunu belirtiyor.
Önce ithal ettiği çeliğe yüzde 25, alüminyuma ise yüzde 10 vergi getiren ABD, geçen hafta Çin’e 10 farklı sektörde 60 milyar dolardan fazla ek gümrük vergisi getirerek savaştan korkmadığını gösterdi. Ancak ABD’nin geçmişteki deneyimlerine ve şirketlerinin uluslararası pazarlardan elde ettiği gelirin büyüklüğüne bakıldığında analistler ‘Trump’ın böyle bir savaşından korkmalı’ diyor ve gümrük tarifelerindeki misillemelerin yol açacağı bir ticaret savaşında birçok Amerikan şirketinin kaybeden tarafta yer alacağı uyarısı yapıyor.
Trump, ABD’nin Çin karşısında verdiği ticaret açığının kontrol edilemez seviyelere ulaşması dolayısıyla harekete geçmek zorunda olduklarını iddia ederek ağırlıklı olarak Çin’in uzay, bilgi işlem ve iletişim sistemleri ve makine gibi yüksek teknolojiye dayalı alanlarda üretim yapan şirketlerini hedefleyen ek vergiler açıkladı. Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, “ABD ve Çin’in karşılıklı olarak gümrük vergilerinin artırılması yönündeki adımlarının Çinli şirketlerin çoğunluğu üzerindeki etkisinin sınırlı olmasının beklediğini bildirdi. Ancak ABD iş dünyası ve finans çevrelerinin yakından takip ettiği Kiplinger.com’a göre Amerikan şirketlerini kötü günler bekliyor olabilir. Kiplinger bir ticaret savaşında şu Amerikan şirketlerinin hisselerinin önemli darbe alabileceği uyarısı yapıyor:
FORD: Çin’in ABD’de ürünlerini satmasının zorlaşması Amerikan otomobil üreticilerinin Çinli ithalat regülatörleriyle düzelmekte olan ilişkilerini bozabilir. Çin, sektördeki vergilerden korunmak için yabancıların yerli üreticilerle ortaklık yapması gerekliliği konusunda esnemek üzere ancak Ford’un zaten yeteri kadar güçlü olmadığı bu pazarda, bundan sonra güçlüklerle karşılaşabileceği belirtiliyor. Ford, gelecek üç yılda Çin’e 10 milyar dolarlık otomobil ve oto parçası satmayı planlıyordu.
HARLEY DAVIDSON: Çelik vergisinin kızdırdığı AB, ABD’nin 1 Mayıs’a kadar verdiği muafiyetin kalıcı hale getirilmemesi halinde ABD’yi sembol ürünleriyle hedef alacak. Bunların başında ABD’nin ünlü motosiklet markası Harley Davidson bulunuyor. Geçtiğimiz yıl Harley Davidson tarafından üretilen motorsikletlerin yüzde 16’sini AB satın aldı.
BROWN-FORMAN: Amerika’da üretilen viskiye burbon deniliyor. AB, vergilere misilleme olarak burbon ithalatına vergi getirebileceğini bildirdi. En büyük üreticilerden birinin Brown-Forman olduğu burboh üretimi yıllık olarak sadece Kentucky’ye 166 milyon dolar vergi geliri sağlıyor ve endüstri, yaklaşık 17.500 kişi istihdam ediyor.
MONSANTO: Ticari çekişmenin kurbanlarından biri de tarım devi Monsanto olabilir. Amerikan soya fasulyesinin en büyük müşterilerinden biri Çin ancak Pekin yönetimi ABD’ye misilleme olarak soya ithalatında vergi getirmeye hazırlanıyor. Bu da Monsanto gibi tarım devleri için tehdit olarak görülüyor.
TESLA: Elektrikli otomobil üreticisi geçen yıl Çin’de 2 milyar dolar gelir elde etti. Öfkeli Çin’in Tesla için yarattığı en büyük risk EV bataryalarının hammaddesi lityum gibi maddelerin pahalanması.
APPLE: Çin olanları görmezden gelmeyerek misilleme yapması Çin’i başlıca pazarlarından gören Apple’ı üzebilir. Çin’de montaj yapan Apple’ın ürünleri ABD’de tasarlanıyor. Ancak Beyaz Saray Amerikan şirkete ait olmasına karşın ‘Çin malı’ etiketli tüm ürünlere vergi getirirse bunun Apple’ı baskı altına alacağı ve ürün fiyatlarına yansıyacağı belirtiliyor.
VIVINT SOLAR: Güneş enerjisi panelleri üretenler değil ama Vivint gibi kurulumunu yapanlar için tehlikeli bir dönem yaklaşıyor olabilir. Vergilerin ithal ürünlerin fiyatını artırması nedeniyle panel kurulumlarının azalabileceği belirtiliyor.
PROCTER&GAMBLE: Şirketin önemli markalarından Gillette’in kullandığı hammadde fiyatlarında artış oluşmasının şirketin rekabet gücünü etkileyeceği uyarısı yapılıyor. Üstelik şirketin denizaşırı pazarlarda elde ettiği gelirin önemli bir bölümü ABD’de üretilen ürünlerden sağlanıyor. Ayrıca Çin’in ithal kişisel bakın ürünlerinde vergiyi düşürme planının gözden geçirebileceği belirtiliyor.
NIKE: Spor giyim devi de ticaret savaşında etkilenecek şirketler arasında gösteriliyor. Başta Vietnam olmak üzere Asya’daki ucuz işgücüne bağımlı şirketin ürünleri ABD’de fiyatlanabilir. İthalat ve ihracat tanımının başka ülkelerde ABD şirketlerine yapılan ürünün üçüncü ülkelerdeki satışını kapsaması halinde Nike’ın son iki yılda Çin’de yakaladığı yüzde 18 satış artışını yakalaması zor olabilir.(Evrim Küçük/Dunya)