Türkiye ve ABD Menbiç'te anlaşmaya yakın

ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson ile Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun 23 Şubat’taki Ankara buluşmasında iki ülke arasındaki Suriye düğümünü çözmek için kurulması kararlaştırılan ortak çalışma komisyonlarının en önemlisi olan Suriye komisyonu Washington’daki ilk toplantılarını geçen Cuma günü tamamladı. 
Amerikan tarafı toplantıların bu ilk turunu ‘başlangıç görüşmeleri’ olarak nitelendirse de Ankara’nın terör örgütü ‘PKK’nın Suriye kolu YPG/PYD Menbiç’ten tamamen çıkartılsın’ ısrarına prensipte olumlu yanıt verdi.

Uygulamanın nasıl ve hangi takvimle hayata geçirileceği konusunda ise müzakere devam edecek.Dışişleri Bakanlığı’nın Ortadoğu’dan Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal’ın başkanlık ettiği Türk heyetinde diplomatların yanı sıra Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay’dan askeri yetkililer de vardı. Amerikan heyetine ise Dışişleri Bakanlığı’nın Avrupa ve Avrasya’dan Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Wess Mitchell başkanlık etti.

ABD AFRİN’İ SÖYLEDİ AMA ZEYTİNDALI MÜZAKERENİN PARÇASI OLMADI

Komisyon toplantılarının Perşembe günkü ilk bölümü öğlene kadar sürdü. Bu ilk bölümde taraflar bilinen pozisyonlarını masaya getirdi. Amerikan tarafı Zeytindalı Operasyonu’nun devam ettiği Afrin’de tansiyonun düşürülmesi yönündeki beklentisini kayda geçirdi. Ancak Türk tarafı Afrin meselesinin görüşmelerin bir parçası olmadığı noktasında ısrar etti. Nitekim bir hafta önce Pentagon sözcülerinden Adrian Rankine-Galloway’in ABD’nin Afrin konusundaki kaygılarının diplomatik görüşmelerin parçası olduğu yönündeki imasını Türk Dışişleri sert bir yazılı açıklamayla yalanlamıştı.

NAUERT YİNE DE AKSİ YÖNDE AÇIKLAMA YAPTI

Komisyon toplantısında Amerikan tarafının müzakerelerin Türkiye’nin Afrin’den çekilmesini de kapsaması konusunda ısrarcı olmadığı öğrenildi. Ancak yine de ABD Dışişleri Sözcüsü Heather Nauert, aynı günkü basın brifinginde Afrin’de yaşanan gelişmelerin dikkati DEAŞ’la mücadeleden dağıttığını vurgulayarak bu konunun görüşmelerin parçası olduğunu ima etmeyi sürdürdü. Hatta Nauert, ‘Bunu General Votel de, ben de, diğer bazı Amerikalı yetkililer de daha önce söyledik. Bu durum bizi çok endişelendiriyor’ diye de ekledi.

YAZILI ÖNERİLER MASAYA KONULDU

Perşembe günü heyetler yazılı çözüm önerilerini karşılıklı olarak masaya koyduktan sonra öğle saatlerinde dağıldılar.
Edinilen bilgilere göre Amerikan tarafının yazılı önerisinde başta bir kısım YPG’lilerin Menbiç Askeri Konseyi içinde kalmasını da öngören bazı unsurlar da vardı. Taraflar ertesi günü kadar metinler üzerinden müzakereye hazırlandı.

PRENSİPTE ANLAŞTILAR AMA UYGULAMA İÇİN YENİ PAZARLIKLAR KAPIDA

Cuma günü komisyon yeniden toplandığında Türk tarafı Menbiç’te tek bir YPG’linin kalmasının dahi kendileri açısından kabul edilemez olduğunu bildirdi. Amerikan tarafı başta krizi aşmak için sahadaki ortağı konumundaki YPG’lileri tam olarak küstürmemek adına orta yolu bulmaya çalışan formüller önermiş olsa da komisyon toplantısı sona ermeden Ankara’nın talebini prensipte kabul etti.

YPG’lilerin Fırat’ın doğusuna kaydırılmasının ardından Suriye’deki bu alanın kimler tarafından ne şekilde kontrol edileceği ise komisyonun sonraki toplantılarında müzakere edilmeye devam edilecek. Türk ve Amerikalı askerlerin sınırda birlikte devriye gezmesinden Özgür Suriye Ordusu çatısı altındaki bazı grupların Menbiç’e getirilmesine kadar pek çok formül masada. Görüşmelere katılanlar mutabakatın uygulanması konusundaki pek çok detay henüz müzakereye muhtaç olsa da sahada yaza kadar hızla önemli gelişmeler yaşanmasının muhtemel olduğunu belirtiyor. Öte yandan Ankara’nın Menbiç’ten sonra ABD’nin Fırat’ın doğusunda da PKK’yı hedef alan adımlar atması yönündeki beklentisi de sürüyor.

CENTCOM’UN TAVRI MERAK KONUSU

Washington’da diplomat ağırlıklı Amerikan heyetinin Türkiye’ye verdiği Menbiç taahhüdünün bugüne kadar YPG’den vazgeçmemek için ayak direten Amerikan Merkez Kuvvetleri Komutanlığı CENTCOM tarafından ne şekilde uygulamaya geçirileceği ise merak konusu. Menbiç’in 2016’da DEAŞ’tan temizlenmesinin ardından ABD’nin YPG’nin Fırat’ın doğusuna çekileceği konusunda verdiği ama tutmadığı sözlere alışık Ankara bu kez ihtiyatlı bir iyimserlik içinde. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun haftaya Washington’a yapacağı ziyaret de sürecin takibi açısından kritik önemde olacak. Cansu Çamlıbel / Hürriyet