Yazdır
KPMG Türkiye, İlaç Sektörel Bakış 2018 raporunu açıkladı. Raporda sektörün 2017’deki performansı ve 2018 beklentileri değerlendirildi. Büyüklüğü 1,1 trilyon dolara ulaşan dünya ilaç pazarı başla başına bir ekonomi. ABD, Çin, Japonya, Almanya ve Fransa dünya ilaç endüstrisinin en büyük 5 pazarı durumunda. Türkiye ise 16’ncı sırada yer alıyor. Rapor, onkoloji ilaçları satış hacminin iki kat büyüyeceğini ortaya koyuyor. Rapora göre, 2016 yılı sonunda küresel ilaç pazarının yüzde 11,7’sini oluşturan onkoloji ilaçları, 2022’de yüzde 5,8’lik artışla toplam pazar payını yüzde 17,5’e yükseltecek. Bu ilaçların satış hacmi de 2016 ile 2022 yılları arasında iki katına ulaşacak. 2016’da 93,7 milyar dolar harcanan onkoloji ilaçları için 2022’de harcanması beklenen miktar 192,2 milyar dolar… Dünya ilaç pazarında satışta büyümesi beklenen tedavi alanlarının ikinci sırasında anti-diabetikler yer alıyor. KPMG Türkiye İlaç Sektör Lideri Hakan Orhan, “Gelişen teknolojinin tedavi süreçlerini değiştirmesi, küresel ilaç sektörünü de etkiliyor. Sektörün geçmişten bugüne toplam 1,1 trilyon dolarolan Ar-Ge yatırımlarının 2015-2020 arasında 900 milyar dolara ulaşması tahmin ediliyor. Böylece sektör toplam Ar-Ge yatırımlarını 5 yıl içerisinde neredeyse ikiye katlayacak. Ancak bu büyük artış bile sektörün ihtiyacı olan yatırıma ulaşmasına yetmiyor” dedi.
Rapordan ön plana çıkan notlar şöyle:
İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası (İEİS) 2016 sonu verilerine göre dünya ilaç pazarının büyüklüğü 1,1 trilyon dolar. Sektörün tartışmasız lideri yüzde 49’luk payla ABD ilaç pazarı, kendisinden sonra gelen dört büyük pazarın toplamından daha büyük bir hacim oluşturuyor.
2022’ye kadar satışlar yüzde 33 artabilir
-Dünya reçeteli ilaç satışları ve kategorileri incelendiğinde yılda yüzde 5,6 oranında ortalama büyüme ile 2022’de toplam 1 trilyon dolar seviyesine ulaşacağı düşünülüyor.
-2022 yılına kadar toplam reçeteli ilaç satışlarındaki eşdeğer satışların yüzde 33 artması bekleniyor. Kısıtlı bir hasta kesimine seslenen ve şirketlerin yatırım yapmaktan kaçınması sebebiyle ‘yetim’ ismini alan ilaçların satışlarının da iki katına çıkması bekleniyor. Şirketlerin gelecekte bu pazarı ‘daha hızlı yol alınabilecek bir alan’ olarak göreceği düşünülüyor.
-Önümüzdeki 4 yıl içinde en çok onkoloji ilaçları kullanılacak. 2016 yılında toplam ilaç pazarının yüzde 11,7’ini oluşturan onkoloji ilaçlarının pazar payı, 2022 yılında yüzde 17,5’e çıkacak. 2016 ve 2022 yılları arasındaki satış hacmi de iki kata yakın artış gösterecek.
-Dünya çapında en çok satılan ikinci grup olan anti-diabetik ilaç satışlarının 2022 yılında yüzde 5’e yakın bir artış göstermesi, buna karşılık pazar payının yüzde 5,4’ten yüzde 5,3’e düşmesi bekleniyor. Tedavi alanlarına göre üçüncü sırada romatizma ilaçları var. Romatizma ilaçlarının pazar payı 2016 yılında yüzde 6,6 iken bu oran da 2022’de yüzde 5’e gerilemiş olacak.
Türkiye Ar-Ge’de adım atıyor ancak hızlanmalı
-Küresel ilaç sektörünün Ar-Ge yatırımları 2015 yılına kadar toplamda 1,1 trilyon doların üzerine çıktı. 2015-2020 arasında ise bu harcamaların 900 milyar dolar düzeyinde olacağı tahmin ediliyor. Bu sonuç, sektörde inovasyon arayış hızının görülmemiş bir düzeye yükseldiğini teyit ediyor. Bugün bir yenilikçi ilaç molekülünün geliştirilmesi 10-15 yıl alıyor ve yaklaşık 2 milyar dolara mal oluyor. Tüm dünyada Ar-Ge ilaç sektöründeki en kritik konu.
-İnovasyonun tüm dünyada en büyük düşmanı olan maliyet ve ekonomik belirsizlikler, tüm sektörlerde olduğu gibi ilaç sektörü firmalarını da temkinli davranmaya itiyor.
Daha az ilaç satıldı ancak sektör büyüdü
-Türkiye ilaç sektörü, 24 akredite Ar-Ge merkezi, bin 53 Ar-Ge çalışanı, 596 tamamlanan ve 571 devam eden proje ile inovasyonda önemli bir paya sahip. Sektörün 126 patent başvurusu ve 9 tescil edilmiş patenti bulunuyor.
-İlaç sektöründe Ar-Ge harcamaları, 2010’da 92,1 milyon TL’den 2015’te yüzde 154 artışla 234,3 milyon TL’ye ulaştı. İlaç talebini yüzde 80’i aşan oranlarda ithalat yoluyla sağlayan Türkiye’de Ar-Ge yatırımlarının geliştirilmesi için devletin de önemli çalışmaları bulunuyor.
-Türkiye’de ilaç pazarı büyüyor. 2012 yılında 12,9 milyar TL düzeyinde seyrederken, 2016 yıl sonunda 20,6 milyar TL’ye ulaşarak yüzde 60 büyüdü. Kutu ölçeğinde 2,2 milyar adetlik hacme ulaşıldı.
-2017’nin ilk yarısında, 2016’nın aynı dönemine oranla yüzde 16’lık artış gerçekleşti. 2016’nın ilk altı ayında 10,2 milyar TL’lik satış yapılırken, 2017’de 11,9 milyar TL’lik satış yapıldı. Ancak kutu satış adetlerinde yüzde 1,1 oranında azalma gerçekleşti.
-Pazarın değer bazında büyümesinde fiyat artışları başroldeydi. 2016’nın ilk altı ayında 9,2 TL olan ortalama kutu fiyatı, 2017 yılının aynı döneminde yüzde 17,3 artarak 10,8 TL’ye ulaştı.
-Satışların kutu hacmi bazında düşmesi, sektörün büyüme rakamına 213 milyon TL düzeyinde negatif etki yaptı. Eğer kutu satışları aynı düzeyde kalsaydı, sektörün büyümesi 2017’nin ilk altı ayında yüzde 18 düzeyine ulaşacaktı.
-2018 yılında sektörün büyümesini etkileyecek en önemli unsurlardan biri referans fiyat sistemi uygulamasındaki yıllık Euro kurunun kaç olarak belirleneceği. Mevzuata göre ilgili yılda belirlenecek kurun bir önceki ortalama Euro kurunun %70’i olması gerekiyor. Durum böyle olmakla birlikte, kurun mevzuatta belirtilen şekilde belirlenmesi durumunda kamu bütçesine ilave yükler gelmesi kaçınılmaz olacaktır.
İlaç fiyatları sınıflarına göre çok değişken
-Referans ilaçlar 2017 yılının ilk altı ayında 8,1 milyar TL satış değerine ulaştı. Referans ilaçların ortalama kutu fiyatı 17,5 TL, eşdeğer ilaçların kutu fiyatı ise ortalama 6 TL olarak gerçekleşti.
-Referans bio-teknolojik ilaçların ortalama kutu fiyatı 140 TL’lere ulaşırken biyobenzer ilaçların ortalama kutu fiyatları ile 40 TL’ler civarında seyretmektedir.
-2017’nin ilk yarısında 6,5 milyar TL satış değerine ulaşan ithal ilaçların kutu satışları 227 milyon düzeyindeydi. İthal ilaçlardaki ortalama kutu fiyatı 28,2 TL oldu. 5,3 milyar TL olan yerli üretim ilaçların kutu başına ortalama fiyatı ise 6,1 TL.
-Sağlık Bakanlığı’ndan izinli biyosidal ürünler, farmasötik formdaki bazı tıbbi cihazlar, enteral beslenme ve tıbbi amaçlı gıdalar, kozmetik ve dermokozmetik ürünleri, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan izinli vitaminler, gıda takviyeleri ve mamalarını tıbbı ürün pazarı altında değerlendiriliyor. Bu kategorilerdeki tüm ürünlerin 2017 ilk 6 ayındaki toplam satış değeri 2016 yılının aynı dönemine göre yüzde 21 oranında arttı ve 861 milyon TL seviyesinde gerçekleşti.
-Biyoteknolojik ilaç pazarı 2017’nin ilk 6 ayında değer olarak yüzde 11,1 hacim olarak yüzde 6,1 oranında büyüdü. Biyobenzer ilaçlar ise değer bazında yüzde 42,2 hacim bazında da yüzde 20,9 oranında büyüdü.
2017’de istihdam artış gösterdi
-2010 yılından beri 31.000 seviyesinde seyreden sektörde istihdam edilen kişi sayısı 2016 ve 2017 yıllarındaki çift haneli büyüme rakamlarına paralel olarak arttı ve 34.000 seviyesine yaklaştı.
-Sektörde istihdam edilen kişilerin yaklaşık 1.000’i Ar-Ge faaliyetlerinde çalışıyor.
2017’de üretim yüzde 10 arttı
-Sektör ihracatı 2017’de düşüşe geçti. İlk 8 ayda ihracat, 2016’nın aynı dönemine göre yüzde 18,7 oranında daraldı ve 492 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti.
-İthalat 2016’da yüzde 1,8 gerileyip, 4,5 milyar dolar düzeyine indi. Bu eğilim 2017’nin ilk sekiz ayında da sürdü ve ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 16,5 seviyesine kadar geriledi.
-Sanayi üretim endeksi verilerine göre üretim 2016’da bir önceki yıla göre yüzde 14,8 artış gösterdi. 2016 yılıyla paralel bir görüntü sergileyen 2017 endeksi, bu seneyi de yaklaşık yüzde 10’luk bir üretim artışıyla sonuçlandıracağını gösteriyor.
İlaçta dış ticaret açığı büyüyor
-İlaç Sektörü öteden beri Türkiye’de dış ticaret açığının yüksek olduğu bir sektördür. Dış ticaret açığının yaklaşık yüzde 6’sı ilaç sektöründen kaynaklanmaktadır. Türkiye’de üretilen ilaçların bile yüzde 80 civarındaki hammaddeleri ithal edilmektedir.
-2017 yılında ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 20’ler seviyesinden yüzde 16,5 seviyelerine düşmüştür. Bu oranın düşük olması Türkiye’yi yabancı ülkelere ve kur değişikliklerine karşı kırılgan hale getirmektedir. Özellikle son yıllarda ihracatın düşmesi dikkat çekicidir.
-Türkiye 2017 yılında 2018 yılının başından geçerli olmak üzere “Uluslararası İlaç Denetim Birliği”ne üye oldu. Bu gelişme ile Türkiye’de üretilen ilaçların Türkiye’nin ihracat yaptığı ülkelerde daha kolay ruhsat alması ve Türkiye’nin ilaç ihracatının artması beklenmektedir.