Yazdır
KKTC'de 8 siyasi parti ve 9 bağımsız adayın yarıştığı seçimlerde herhangi bir partinin tek başına iktidarı kazanması beklenmiyor.
Kamuoyu yoklamaları ve anketler, geleneksel sağ ve sol partilerin yarışını ortaya koysa da yeni kurulan 2 partinin alacağı oylar, dengeleri belirleyecek. En büyük sorun, devasa büyüklükteki oy pusulası ile karma oy verme sistemi olacak.
Seçmenler, 719 sandıkta 08.00-18.00 saatleri arasında oy kullanılabilecek, sandıklarda 2 bin 157 kişi görev yapacak. Yeni Seçim ve Halkoylaması Yasası uyarınca ilk kez uygulanacak sistemle, seçmenler sadece bulundukları ilçede değil ülke genelindeki 50 milletvekilini belirlemede etkili olacak. 50 milletvekilinin dağılımı şöyle olacak: Lefkoşa’dan 16, Gazimağusa’dan 13, Girne’den 10, İskele’den 5, Güzelyurt’tan 4 ve Lefke’den de 2 milletvekili. Seçimde, yüzde 5 ülke barajını geçecek partiler milletvekili çıkarabilecek.
70 CM X 49 CM’LİK PUSULA
KKTC’de seçmenler 3 farklı yöntemle oy kullanabiliyor. Özellikle karma adı verilen ve seçmenlerin milletvekili adaylarına tek tek oy vermesine olanak tanıyan sistem, oy pusulasının büyüklüğünü etkiledi. 8 partiden 379 ve 9 bağımsız adayla birlikte toplam aday sayısı 388. Tümünün isimlerinin yer aldığı oy pusulası, standart poster ya da afiş boyutu olarak nitelendirilen A2 ölçüsünden de büyük oldu. Karma oy kullanacak seçmenler, 70 cm x 49.5 cm ebatlarında dev bir seçim pusulası dolduracak ve kutuya atacak.
OY KULLANIM VE SAYIM SÜRESİ UZAYACAK
Oy pusulasının büyük olması, karma oy kullanımının zaman istemesi, oy kullanım ve sayılmasının süresini uzatacak. Yüksek Seçim Kurulu, gayri resmi sonuçların en erken Pazartesi sabahı belli olacağını açıkladı.
Bu seçime kadar seçmenler 5 seçim bölgesinde oy veriyordu. Bu nedenle örneğin Lefkoşa’da kayıtlı seçmenler sadece Lefkoşa bölgesinden seçilecek milletvekilleri arasında tercih yapıyor ve oy pusulası da küçük oluyordu. Değiştirilen seçim yasasıyla bölge ayrımı kaldırıldı. Çarşaf liste adı verilen sistemle, ülke tek seçim bölgesi oldu. Ve oy pusulası da büyüdü.
YSK BAŞKANI: KARMACILAR DİKKAT
Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Narin Ferdi Şefik, yeni sistem ve özellikle karma oy kullanacak seçmenlerin dikkatli olması gerektiğini belirterek, “Kıbrıslı Türkler eğitim düzeyi yüksek bir toplum olmakla övünür. Bu güzel bir özelliktir. Temennim fazla oy yanmadan, kişilerin de oy kullanma isteğiyle sandığa gitmeleri ve iradelerini yansıtmalarıdır. Umarım katılım yüksek olacaktır” diye konuştu.
NASIL OY KULLANILACAK?
Yarınki seçimlerde seçmenler mühür, mühür +tercih veya karma olmak üzere 3 farklı yöntemle oy kullanabilecek.
1.MÜHÜR
Seçmen, herhangi bir siyasal partiye mühür vurarak oy vermek istemesi halinde, Sandık Kurulu tarafından kendisine verilecek EVET mührüyle oy pusulası üzerinde partinin ambleminin ve isminin altında yer alan kare içerisine EVET mührünü 1 defa basacak.
2.MÜHÜR VE TERCİH
Seçmen oyunu bir partiye mühür basarak kullandıktan sonra, mühür bastığı partinin adayları arasında tercih yapmayı arzu etmesi halinde, her ilçedeki aday sayısının yarısına, isim ve soy isimlerinin karşısındaki kareye işaret koymak suretiyle tercih kullanabilecek.
Her ilçedeki adaylar için tercih kullanılması şart değil. Seçmen istediği ilçe veya ilçeler için tercih kullanabilir. Tercih kullanmak istediği takdirde, Lefkoşa’da 8, Mağusa’da 6, Girne’de 5, Güzelyurt’ta 2, İskele’de 2, Lefke’de 1 tercih kullanması gerekiyor. İlçelerde çıkacak milletvekili sayısından az aday gösteren siyasal partide, tercih sayısı, partinin her ilçede gösterdiği aday sayısının yarısı kadar olacak.
3.KARMA
Seçmen oyunu karışık olarak vermek isterse, oy vereceği ilçelerdeki adayların isim ve soy isimleri karşısındaki kareye işaret koymak suretiyle oyunu karma olarak kullanabilecek. Karma oyda EVET mührü ‘kesinlikle’ kullanılmayacak. Karma oyun kullanıldığı her ilçede, oyların en az 2 siyasal parti adayları arasında veya en az 1 siyasal partinin adayları ile bağımsız adaylar arasında kullanılması zorunlu.
Karma oy kullanacak seçmenin; Lefkoşa’da en az 8, en fazla 16; Mağusa’da en az 6, en fazla 13; Girne’de en az 5, en fazla 10; Güzelyurt’ta en az 2, en fazla 4; İskele’de en az 2, en fazla 5, Lefke’de en az 1, en fazla 2 adaya oy kullanması gerekiyor.
Karma oyu tercih eden seçmenlerin, her ilçede karma oy kullanması zorunda değil ancak KKTC genelinde en az 24, en fazla 50 aday için oy kullanması şart.
2 YENİ PARTİ BELİRSİZLİĞİ ARTIRIYOR
Bugüne kadar yayınlanan anketler, farklı sonuçlar verdi. Yeni kurulan ilk kez seçime girecek Halkın Partisi ile Yeniden Doğuş Partisi’nin alacağı oylar merak ediliyor. 2 partinin performansı, geleneksel sağ-sol dengesini etkileyecek.