Yazdır
Eski Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Hakan Atilla'nın mahkemede yargılanan tek sanık konumunda olduğu 'Atilla'ya karşı ABD' davasında karar aşamasına gelinmesiyle birlikte jüri müzakereler yürütüyor.
UZMAN GİBİ ÇİZİYORDU
New York'taki mahkemede tanıklık eden Rıza Sarraf, İran'ın Halkbank'ta biriken doğalgaz ve petrol gelirlerinin Türkiye'den altın ve hayali gıda ticareti yöntemiyle çıkartılması için geliştirdiği yöntemleri jüriye daha rahat anlatabilmek için şemalar çiziyordu. Hürriyet'ten Razi Canikligil'in haberine göre jürinin üzerlerinde değerlendirme yapma isteği üzerine şemalar mahkeme sunumu olarak kayıtlara geçti. Sarraf'ın üzerinde çok çalıştığını belli eden şekilde bir uzman gibi hiçbir detayı atlamadan beyaz panolara çizdiği şemalar, jüri üyelerine kararlarını verirken yol gösterecek.
'İSTERSENİZ ŞEMA ÜZERİNDEN ANLATAYIM'
Hem İran hem Türkiye vatandaşlığı bulunan Sarraf, üç gün buyunca tanıklık yapıp savcılığı sorularını yanıtlarken sık sık Yargıç Richard Berman'a dönerek 'İsterseniz şema üzerinden anlatayım Sayın hakim' diyordu. Sarraf'ı neredeyse sıfır hatayla, hiçbir finansal aktörü atlamadan, renkli kalemler de kullanarak hazırladığı şemayı çizmeye davet eden kendisini sorgulayan Savcı Yardımcısı Sidharda Kamaraju olmuştu.
'BİZE BUNU ANLATAN BİR ŞEMA ÇİZEBİLİR MİSİNİZ?'
Sarraf'a ''Altın taciri misiniz ve İran için altın ticareti yaptınız mı'' sorularını yönelten Kamaraju, 'evet' yanıtını alınca ''Bu işlem nasıl gözükür bize bunu anlatan bir şema çizebilir misiniz'' diye sormuştu. Sol eliyle tahtanın en tepesine 'İran Altın Ticareti' başlığını atan Sarraf, arada dönüp jüri üyelerinin gözlerinin içine bakarak şemayı çizmeye devam etmişti. Bütün iş İran'ın Türkiye'ye ham petrol ve gaz satmasıyla başlatan şemanın ana hatları şöyle:
'KIRMIZI VE MAVİ OKLAR SONUNDA BİRLEŞTİ'
— İran Ulusal Petrol Şirketi (NIOC) Tüpraş'a petrol, Botaş'a gaz satıyor. Bunun üzerine Türkiye İran'a borçlanıyor. Halkbank'ta NIOC'nin, Tüpraş ve Botaş'ın, İran'daki Sermaye Bankası'nın ve Sarraf'ın şirketi Safir Altın'ın ayrı ayrı hesapları var.
— Diyelim ki İran'daki Sermaye Bankası NIOC'den bir uluslararası ödeme talimatı aldı. Burada devreye Sermaye Bankası'nın paravan şirketi Toseh Tejarat giriyor. Dolayısıyla işe gerçek bir ticaret yapılıyormuş kılıfı yaratılıyor.
— NIOC Halkbank'taki parasını içerde Sermaye Bankası'nın Halkbank'taki hesabına aktarıyor, çünkü ambargolar nedeniyle kendisi dışarıya para transferi yapamıyor. Dolayısıyla da transfer önce Sermaye Bankası'nın Halkbank'taki hesabından yine Halkbank'ta bulunan Safir Altın hesabına aktarılıyor.
— Sermaye Bankası Halkbank'a bir teleks çekiyor. Gönderici ismi olarak Toseh Tejarat, alıcı ismi olarak ise Sarraf'ın şirketi Safir gösteriliyor. Böylece İran'ın parası Safir'in hesabına geçmiş oluyor ve aslında İran'ın en başta verdiği uluslararası para transferi talimatı Sarraf'ın ofisi Royal'e gelmiş oluyor. Mesela Royal'e gelen para 20 milyon ise karşılığında 200 kilogram altın Rona'dan satın alınıyor. Bu altınlar fiziksel olarak Sarraf'ın personeli tarafından bavullar yüklenerek Dubai'ye götürülüyor. Türkiye'deki gümrük beyannamelerinde bu işlemin varış noktası Dubai üzerinden İran olarak gözüküyor. Ancak altın gerçekte hiçbir zaman İran'a gitmiyor, Sarraf'ın Dubai'deki ofisine gidiyor. Çünkü aslında İran'ın altına değil uluslararası ödemelerinin yapılmasına ihtiyacı var.
— Sarraf'ın ekibi Dubai'de altını satarak Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) parası dirhem satın alıyorlar. Bu arada Dubai'deki Rostamani Döviz Bürosu'nun ABD'deki Standard Charter'daki hesabı aracı olarak kullanılıyor. Sarraf'ın İstanbul'daki şirketi Royal, Dubai'deki şirketi Atlantis'e uluslararası ödeme talimatı veriyor. Atlantis de dirhem ödemesini Rostamani'ye yapıyor. Bu aşamada artık ödeme talimatıyla para buluşmuş oluyor. Sarraf, bunu 'kırmızı ve mavi oklar sonunda birleşti' diye özetledi.
'BİR ÖDEME TALİMATI İÇİN 10 İŞLEM'
Bu karmaşık şemaya bakarak ''Sonuçta bir ödeme talimatı için toplamda kaç işlem yapıldı'' diye soran Berman'a Sarraf'ın yanıtı ‘en az 10' olmuştu. Sarraf sonraki günlerde hayali gıda ticaretini anlatan şemasını çizmişti. Bugün 12 üyeli jüri bir karara varamazsa, Noel tatili nedeniyle, bir sonraki oturumun en erken 3 Ocak'ta yapılması bekleniyor.