Yazdır
Bankaların ‘cebe havale’ çözümünü müşteri kazanmak için fırsata çeviren yasa dışı bahis ve şans oyunları sitelerine, Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulu (BDDK) kırmızı ışık yaktı. Böylece, sessiz sedasız yapılan bir düzenleme ile cebe havalede hem işlem adedine hem miktarına sınır getirildi. ‘Cebe havale’ işlemi artık 24 saat içinde en fazla 500 TL ve iki defa yapılabilecek. Yasa dışı bahis sitelerinde yılda dönen paranın 50 milyar TL’yi bulduğu tahmin ediliyor.
Yasa dışı bahis sitelerinin engellenmesine yönelik çalışmalar hız kesmeden sürüyor. Dünya'da yer alan habere göre uzun zamandan beri BDDK, Türkiye Bankalar Birliği (TBB) ve Mali Suçları Araştırma Kurulu’nun (MASAK) bu konuda bazı çalışmalar içerisinde olduğu biliniyordu. Yasa dışı bahis ve şans oyunları siteleri ile ilk olarak MASAK’ın ilgili banka hesaplarını tespit ederek kapatıldığı öğrenilmişti. Hesapların kapanmasının ardından bu defa söz konusu siteler ödemeleri ‘cebe havale’ ile tehsil etme yöntemine başvurdu. Bu defa devreye BDDK girdi ve ‘cebe havele’ işlemlerine yeni kurallar getirdi.
BDDK tarafından bankalara gönderilen “Cebe Havale Sistemi Kural Seti” konulu yazıda, “Yasa dışı bahis ve kumarla mücadele kapsamında yapılan incelemelerde bir bankacılık işlemi olan ‘cebe havale’ işleminin sıklıkla kullanıldığı anlaşılmıştır. Bu durumun önlenmesi için gerekli tedbirlerin alınması konusunda ilgililerle mutabık kalındı” denildi.
"YASAL İŞLEM" UYARISI GÖNDERİLECEK
BDDK’nın bankalara gönderdiği yazıda yaptırımlarla ilgili de önemli bir karar yer aldı. Göndericiye ve alıcıya illegal bahis ve kumar oynamanın suç olduğuna ve gerçekleştirilen işlemin bu suçlarla alakalı olduğunun tespit edilmesi halinde haklarında yasal işlem başlatılacağına dair BDDK tarafından oluşturulacak ve ilgili bankalarca esas alınacak ortak bir uyarı metni iletilecek.
50 MİLYAR LİRALIK 'TAHMİN'
Türkiye’de yasal bahisten yüzde 40’a yakın vergi ve kamu kesintisi yapılıyor. Yasa dışı bahiste ise herhangi bir vergi ya da kamu payı kesintisi yok. Bu nedenle yasa dışı bahiste, normal bahise göre 2 katı kazanç meydana geliyor. Bu durum yasa dışı bahis oynayanlara ve oynatanlara daha cazip geliyor. Artan yasa dışı bahis oyunlarının yıllık işlem hacminin 40-50 milyar lira seviyesine ulaştığı tahmin ediliyor. Bu rakam Türkiye’nin kamusal kaybının bu alanda nasıl ciddi boyutlara ulaştığını gösteriyor.
YENİ UYGULAMA İLE NELER DEĞİŞİYOR?
BDDK’nın belirlemiş olduğu yeni kurallar şu şekilde;
- Banka müşterileri kendi hesaplarından kendi cep telefonlarına para havalesi gerçekleştiremeyecek.
- Cebe havale işlemi gerçekleştirecek olan gönderici, günlük en fazla 500 TL ve en fazla iki adet işlem, haftalık en fazla bin TL ve en fazla 4 adet işlem, aylık en fazla bin 500 TL ve en fazla 6 adet işlem, yıllık en fazla 18 bin TL ve en fazla 72 işlem yapabilecek.
- Bir ATM’den her bir saat dilimi içinde en fazla 6 adet cebe havale yoluyla gelen para çekme işlemi yapılabilecek.
- Alıcıya gönderilen şifre en fazla 24 saat için geçerli olabilecek.
- Alıcının cebe havale sonucu gelen parayı çekebilmesi için; gönderenin cep telefonu numarası, kendi cep telefonu numarası, kendi kimlik numarası bilgisi, gönderilen paranın tam olarak tutar bilgisi kesin olarak talep edilecek.
- Cebe havale işlemi için gerçekleştirilen tutar ve işlem kısıtlamasının yanında bir bankamatikten 60 dakika içerisinde en fazla 6 kez bu tür işlemle çekim yapılabilecek.
BANKA MÜŞTERİLERİNİN HABERİ YOK
Çoğu banka müşterisinin haberi olmasa da yeni kurallar bankaların çoğunda geçtiğimiz hafta pazar günü (10.12.17) itibariyle hayata geçirildi. Yeni kuralların en geç yıl sonuna kadar hayata geçirilmesi gerekiyor. Bunu yapmayan banka, müşterilerine “cebe havale” hizmetini veremeyecek.
Konu ile ilgili 2008 yılında yayımlanan ‘Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkındaki Yönetmelikte’ cebe havale işlemine 2 bin lira üst limit getirilmişti. Bu limitin aşılması sadece müşterinin kimlik tespitinin de yapılması ile sağlanabilir olmuştu. Belirtilen meblağın altında bir limit tutarını uygulayıp uygulamamak bankanın kendi iradesine bırakılmıştı.
BAZI MÜŞTERİLERE İSTİSNA SAĞLANACAK
Yazıda bazı müşteriler için belirli şartlar dahilinde istisna tanınabileceği ifade edildi. Ancak uygulamanın ilk etapta tüm müşterileri kapsadığı biliniyor.
Konuyla ilgili olarak bankaların önümüzdeki günlerde tüketicilere telefon mesajı ve mail yoluyla bilgilendirme yapması bekleniyor.