Yılsonunun yaklaşması ile gündeme elektriğe zam yapılıp yapılmayacağı konusu geldi. Malum, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) 1 Ocak 2018’den itibaren geçerli olacak yeni elektrik tarifesini ay sonunda açıklayacak. Son olarak BOTAŞ’ın doğalgaz santrallerine uyguladığı fiyat tarifesini yükseltmesi ve elektrik üretimi amaçlı gaz fiyatlarının yüzde 8 zamlanması, elektrikte tüketicinin muhatap olduğu nihai bedelde artış olup olmayacağı sorusunu gündeme getirdi. Piyasadaki elektrik tedarik şirketleri ise elektrik satış fiyatı ile maliyetler arasındaki makasın çok daraldığını belirterek, maliyet baskısı altında olduklarından yakınıyor. Kolen Elektrik Genel Müdürü Kaya Uğur Karayurt, maliyet artışlarının elektrik tedarikçisi firmaları zorladığını belirterek, “Son olarak gaz santrallerine yapılan fiyat artışı, kur artışı, Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması (YEKDEM) maliyeti, iklim koşulları, arz-talep dengesi... Her anlamda maliyet arttı. Maliyetlerle sattığımız rakam arasındaki makas daraldı” diyor.
Bu yılın ilk günlerinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, gaz ve petrolde son aylarda maliyet artış olduğunu, iç piyasada dövizde yaşanan artışla birlikte satışlarını TL ile yapan kurumlarda ciddi maliyet artışı oluştuğunu söylemiş, “Bu artışa rağmen 2017’de ne elektrik ne de gazda bir zam öngörmüyoruz” demişti. 2017’de elektrik ve gaz fiyatlarında zam olmadı. 2018 için ise tarifeler ay sonunda belli olacak. Serbest tüketicilerin elektrik ihtiyaçlarını senelik anlaşmalar doğrultusunda karşılayan tedarikçi firmalar, yıl içerisinde yaşanan maliyet artışlarını tüketicilere yansıtamadığından dolayı, tarifelerde düzeltme beklediklerini vurguluyor. Karayurt, “2017 kolay bir yıl olmadı enerji sektöründe, 2018 yılında da bu anlamda belirsizlikler var. 2017 yılı şu anlamda zor oldu: Son kullanıcı tüketici fiyatları alabildiğine sabit kaldı ama maliyetler oynadı. Piyasa takas fiyatı, geçen sene 148 liralardayken, bu sene 168 liraya çıkmış. YEKDEM maliyeti arttı. Maliyet ile son tüketiciye satış arasındaki makas tamamen kapandı. Makas daralınca sizin oyun alanınız daralıyor. Maliyetinizle sattığınız rakam arası azalıyor” dedi.
TIKANIKLIĞIN ÖNÜ AÇILACAKTIR
Kolen Elektrik Genel Müdürü Karayurt, gazetecilerle yaptığı sohbet toplantısında EPDK’nın serbest tüketici limitini aylık 68 lira ve üstü fatura ödeyen aboneleri kapsayacak şekilde düşürmesine yönelik ise, “Serbest tüketici limitinin her geçen yıl biraz daha aşağı çekiliyor olması, bu alanın genişletiliyor olması zaten pozitiftir. 2018 yılı beklentisi içinde bunu pozitif bir gelişme olarak koyabiliriz. Liberalleşme yolunda bir adım daha atıldı demektir. Son tüketiciye satış birim fiyatlarıyla maliyet arasında katma değer yaratacağımız, ortaya bir şey koyabileceğimiz bir alan olacak ki o limitin aşağı düşmesinin bir anlamı olsun. Açıkçası büyük bir ümitle de sektörün yöneticileri ve düzenleyicinin bu yolu açacağını düşünüyoruz. Tarifeler tarafında bir düzenleme olmak zorunluluğu var bana sorarsanız. Tarifenin içerisinde birçok kalem var, düzenleme dediğiniz şey bu tarife yapısının elden geçirilmesi. Nihayetinde bu belli bir miktar artışsa bunun adı zamdır. Uzunca süredir tüketici tarafında fiyatlar zam olmadan gidiyor zaten. Çıplak gözle baktığınızda bile bu makasın daraldığını, burada bir düzenleme gerektiğini zaten sistem söylüyor” dedi. “2018’de tarifeler değişmezse” sorusunu ise “Bileşik kaplar gibi nehri tersine akıtamazsınız. Mutlaka sektörden birtakım çıkışlar olacaktır, birtakım şeyler düşünülüyordur. Tarifelerde bir düzenleme gelmezse mutlaka başka çözümler olacaktır. Alınan kararlar hep pazarı destekleyici yönde. İlla ki buradaki tıkanıklığın önü açılacaktır” sözleri ile yanıtladı.
24 ZAMANLI TÜKETİM MODELİ
TÜKETİCİLER için ilk kez “24 Zamanlı” kullanım modelini hayata geçirdiklerini açıklayan Karayurt, “Tüketici tarafında enerjiyi dengeli tüketmek kritik mesele. İşte bu sebeple yeni bir kullanım ve ücretlendirme modeli geliştirdik. Sektörde malum olduğu üzere üç zamanlı kullanım ve ücretlendirme de mevcuttu. Saatlik okuma yapılabilen abonelerde biraz daha öteye götürüp, ‘24 Zamanlı’ kullanım ve ücretlendirmeyi teklif ediyoruz” dedi. 24 saat boyunca herkesin saat saat tüketiminin farklı olduğunu; hem tüm tüketicilerin tüketiminin birbirinden farklı, hem de aynı tüketicide saatler arasında tüketim miktarı farkı olduğunu anlatan Karayurt, “Elektrik enerjisini dikkatli sarf ederek tasarruf etmek son derece kritik. 24 zamanlı kullanım ve ücretlendirmede, o saatte tükettiğinizi o saatin piyasa takas fiyatı (PTF) dediğimiz birim fiyatıyla çarpıyoruz. Aboneler sadece verimliliğe odaklanmakla kalmıyor, aynı zamanda elektriği daha iyi fiyatlarla kullanabiliyor. Piyasadaki elektrik fiyatlarını herkes seffaflik.epias.com.tr adresinden de takip edebilir” dedi. Merve Erdil / Hürriyet