Yazdır
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, gayrı menkul alım, satım ve kiralaması ticaretine yeni düzen getirmeye hazırlanıyor. Yönetmelik taslağı, tarafların görüşüne açıldı. Taslağa göre emlakçılar en az lise mezunu olacak, emlak ofisleri 30 metrekareden küçük olamayacak. 24 maddelik taslakta dikkat çeken maddeler şöyle:
BELGESİ OLMAYAN EMLAKÇI OLAMAYACAK
Taşınmaz ticareti yetki belgesiz yapılamayacak. Yetki belgesi, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Ticaret İl Müdürlükleri tarafından verilecek, yenilenecek ve iptal edilecek. Belgelerin geçerlilik süresi 5 yıl olacak. Bu süre içinde bir başkasına devredilemeyecek.
EN AZ LİSE MEZUNU
Gayrımenkul alım satımına yetkili işletme belgesi alınabilmesi için bulundukları il ve ilçelerde odalara kayıtlı olmak, gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmak gerekecek. Yine İŞLETMEYİ temsile yetkili kişilerden birinin en az lise mezunu olması, mesleki yeterlilik belgesine veya emlak yönetimine ilişkin ön lisans diplomasına sahip olması ile iflas etmemiş olması koşulu aranacak. Affa uğramış olsalar bile terör, anayasal düzen, rüşvet, hırsızlık, sahtecilik, kaçakçılık gibi suçlardan hüküm giymemiş olmak gerekecek. Bakanlık yetki belgesi alan işletmeleri, internet sitesinden kamuoyuna ilan edecek.
Emlakçıda pazarlama ve satış personeli olarak çalışabilmek için emlak ve emlak yönetimine ilişkin ön lisans veya lisans diploması gerekecek. Diploması olmayanların ise ‘mesleki yeterlilik belgesine’ sahip olması istenecek.
30 METREKAREDEN KÜÇÜK OLAMAYACAK
Taslağa göre emlak ofisleri 30 metrekareden küçük olamayacak. İçinde idari büro ve kabul yeri ile arşiv bölümü bulunacak. Yeterli masa, koltuk, dolap ile bilgisayar, tarayıcı gibi teknik donanıma sahip olacak. Taşınmazın gösterilmesi gibi işletme faaliyetlerinde kullanılmak üzere yeterli sayıda taşıt bulunduracak. Bu taşıtlar işletmeye ait veya işletme adına kiralanmış olacak.
KOMİSYON YÜZDE ÜÇTEN FAZLA OLAMAYACAK
Taslak ile alım satım işlemlerinde hizmet bedeli oranı, alım satıma aracılık sözleşmesinde yer alan satış bedelinin yüzde üçünden fazla olamayacak. Kiralama işlemlerinde ise hizmet bedeli, kiralamaya aracılık sözleşmesinde yer alan bir aylık kira bedelini geçemeyecek.
GÖSTERME PARASI ALINAMAYACAK
Emlakçılar, satma ya da kiralama amacıyla taşınmazı gösterme hizmeti için herhangi bir ücret talep edemeyecek. Ancak taşınmaz, emlakçının bulunduğu ilçe sınırı dışında ise gösterme hizmeti için ulaşım masrafı talep edilebilecek.
VAZGEÇEN CEZA ÖDEYECEK
Emlakçının üzerine düşen edimleri yerine getirmesine rağmen taraflardan herhangi birinin, hukuken haklı bir sebebi olmaksızın, alım satım veya kiralamadan cayması durumunda cayan taraf; alım satım işlemlerinde hizmet bedelinin yüzde 10’unu; kiralama işlemlerinde hizmet bedelinin tamamını ödemek zorunda kalacak.
EMLAKÇI DEVRE DIŞI BIRAKILAMAYACAK
Taşınmaz gösterme belgesini düzenleyen işletme bertaraf edilerek doğrudan iş sahibinden satın alınması veya kiralanması durumunda bile emlakçı hizmet bedeline hak kazanacak.
200 BİNE YAKIN EMLAKÇININ DURUMU NE OLACAK
Bu yönetmelik aynen kabul edilirse, Resmi Gazete’de yayımlandığı gün yürürlüğe girecek. Peki ama mevcut emlakçıların durumu ne olacak? Taslağın geçiş hükümüne göre, emlakçıların 18 ay içinde yeni yönetmelik hükümlerine, lize mezunu olma koşulu hariç, uygun hale gelmeleri ve yetki belgesi almaları zorunlu olacak.
HANGİ HİZMETLERİ KAPSAYACAK
Taşınmaz ticareti; taşınmaz alım satımı ve kiralaması konusunda pazarlama faaliyetinde bulunmak ve aracılık; taşınmazla ilgili inceleme, araştırma, raporlama ve danışmanlık ile iş sahibinin talebi halinde taşınmazın rayiç satış veya kira bedelini tespit etmek, olarak belirlendi.
EMLAK OFİSİNDE ARABA SİGORTASI YAPILAMAYACAK
Taşınmaz ticareti yetkisine haiz olan işletmelerde taşınmaz ticaretine konu hizmetler dışında ticari faaliyette bulunulamayacak. Bilgi gizlenemeyecek, yanıltıcı bilgi verilmeyecek. Taşınmazla ilgili işlemin sonlanmasından sonra en fazla iki gün içinde reklam ve ilan faaliyetine son verilecek. Hizmet sözleşmesi ve bu sözleşme çerçevesinde verilen hizmetler kapsamında düzenlenen belgeler beş yıl süreyle saklanacak. (Aysel Alp/Hürriyet)