Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, taşınmaz ticareti kapsamında alınacak hizmet bedeline hak kazanılmasını, taraflar arasında alım-satım ya da kiralama sözleşmesi kurulması şartına bağladıklarını belirterek, "Alım satım işlemlerinde hizmet bedeli oranının alım satıma aracılık sözleşmesinde yer alan satış bedelinin yüzde 3'ünden fazla olmaması, kiralama işlemlerinde ise hizmet bedelinin kiralamaya aracılık sözleşmesinde yer alan kira bedelinin bir aylık tutarından fazla olmaması öngörülüyor." ifadesini kullandı.
Bakan Tüfenkci, yaptığı yazılı açıklamada, taşınmaz ticaretine ilişkin aracılık ve danışmanlık hizmetinin çerçevesini çizen Taşınmaz Ticareti Yönetmelik Taslağı'nı bakanlığın internet sitesinde kamu kurum ve kuruluşları, meslek kuruluşları ile dernek ve federasyonların görüşüne açtıklarını bildirdi.
Yönetmelik taslağına son şeklinin gelecek görüşler doğrultusunda verileceğini belirten Tüfenkci, "Taslakla sözleşme şartları ve kuralları düzenleyip, taşınmaz ticareti bilgi sistemi kuruyoruz, herkesin farklı bir komisyonla iş yapmasını önlemek için de komisyon oranlarını belirliyoruz." bilgisini paylaştı.
Emlakçıya mesleki yeterlilik belgesi
Tüfenkci, taşınmaz ticaretiyle uğraşan tacirler ile esnaf ve sanatkarlara, her bir işletmesi için yetki belgesi alma kriteri getirildiğini aktararak, "Bu yetki belgesi taşınmaz ticareti yapılan işletmenin bulunduğu yerdeki ticaret il müdürlükleri tarafından verilecek. Taşınmaz ticareti yapılan işletmelerde çalıştırılan pazarlama ve satış personelinin yanı sıra bu işle uğraşan esnaf ve sanatkarlara, ticaret şirketleri ile diğer tüzel kişi tacirlerin temsile yetkili kişilerinden en az birine, şubelerde ise şube müdürüne mesleki yeterlilik belgesi alma yükümlülüğü getiriliyor." ifadesini kullandı.
Emlakçı devre dışı bırakılamayacak
Taslakla emlakçı ile müşteri arasında düzenlenecek belge ve sözleşme tiplerinin de belirlendiğini bildiren Tüfenkci, şunları kaydetti:
"Bu yolla hem emlakçıların farklı farklı sözleşmeler hazırlaması önleniyor hem de emlakçıyı aradan çıkarıp mülk sahibi ile anlaşma neticesinde emlakçıların hak kaybına uğramasının önüne geçiliyor. Emlakçıların farklı farklı belgeler hazırlamasının önüne geçmek için hizmet sözleşmesi, alım satıma aracılık sözleşmesi, kiralamaya aracılık sözleşmesi ve hizmet ortaklığı sözleşmesi gibi dört farklı tür sözleşme standardı getiriliyor. Emlakçıların hak kaybına uğramasını engellemek için ise 'taşınmaz gösterme belgesi' getiriyoruz. Taşınmazın satışı ile ilgi bir süre yazılacak. Müşteri o süre içinde emlakçıyı devre dışı bırakamayacak."
Tüfenkci, taşınmaz ticareti kapsamında alınacak hizmet bedelinin de kurala bağlandığını belirterek, şu ifadeleri kullandı:
"Taslakta, taşınmaz ticareti kapsamında alınacak hizmet bedeline hak kazanılmasını, taraflar arasında alım satıma aracılık sözleşmesi veya kiralamaya aracılık sözleşmesinin kurulması şartına bağlıyoruz. Bu çerçevede, alım satım işlemlerinde hizmet bedeli oranının alım satıma aracılık sözleşmesinde yer alan satış bedelinin yüzde 3'ünden fazla olmaması; kiralama işlemlerinde ise hizmet bedelinin kiralamaya aracılık sözleşmesinde yer alan kira bedelinin bir aylık tutarından fazla olmaması öngörülüyor. Ayrıca hizmet bedelinin iş sahibi ile alıcı veya kiracı arasında aksi yazılı olarak kararlaştırılmadıkça eşit olarak paylaştırılması şartı getiriliyor. Öte yandan, hizmet sözleşmesinde alım satıma ilişkin hizmet bedeli oranına yer verilmemesi halinde hizmet bedelinin, alım satıma aracılık sözleşmesinde yer alan satış bedelinin binde beşi olması; kiralamaya ilişkin hizmet bedeline yer verilmemesi halinde ise herhangi bir bedel talep edilememesi kuralını getiriyoruz."
Yer göstermeye ücret yok
Taraflardan herhangi birinin hukuken haklı bir sebebi olmaksızın alım satım veya kiralamadan cayması durumunda cayan tarafa, alım satım işlemlerinde hizmet bedelinin yüzde 10'unu, kiralama işlemlerinde hizmet bedelinin tamamını ödeme yükümlülüğü getirildiğini bildiren Tüfenkci, taslakta taşınmazı gösterme hizmeti karşılığında herhangi bir ücret talep edilemeyeceğinin yer aldığını ancak ilçe sınırı dışında verilen taşınmaz gösterme hizmeti için ulaşım masrafı talep edebileceğinin öngörüldüğünü aktardı.
Tüfenkci, taşınmaz alım satımı ile kiralama faaliyetleri kapsamında yetki belgesi, mesleki yeterlilik belgesinin takip ve kontrolünün sağlanması için de Bakanlık tarafından Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemi'nin kurulmasının planlandığını ifade etti.