Tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapan Anadolu, bu yönüyle arkeolojik açıdan dünyanın en zengin toprakları arasında yer alıyor. Arkeolojik kazıların büyük bir titizlik, emek ve sabır gösterilerek gerçekleştirilmesi, on yıllarla ifade edilen sürelere yayılması bu çalışmaların uzun soluklu olarak desteklenmesi ihtiyacını da beraberinde getiriyor.
İş Bankası da Şişecam ve Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) ile birlikte, kültürel zenginliklerimizin ortaya çıkarılması, korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla Patara Antik Kenti kazılarına 2016 yılında destek vermeye başladı. Kazılarda ortaya çıkarılan arkeolojik değerler sadece Anadolu topraklarının medeniyet tarihine ışık tutmakla kalmayacak, dünya kültür mirasına da katkı sağlayacak.
Zeugma ve Patara’ya destek
İş Bankası Grubu’nun Patara Antik Kenti kazılarına verdiği destek Antalya’da düzenlenen basın toplantısında anlatıldı. Toplantıda konuşan İş Bankası Kurumsal İletişim Müdürü Suat Sözen, bu kültür mirasının gün yüzüne çıkartılması ve Anadolu’nun tarihinin bilimsel çalışmalarının devam etmesini sağlamaya çalıştıklarını söyledi. Bu tür antik kentlerde halen sürdürülen çok sayıda kazı olduğunu da belirten Sözen, “ülkenin bunlara ayırabildiği kaynaklar ne yazık ki arzu edilen seviyede değil. Bu tür durumlarda ise özel sektör devreye giriyor. Bizimde grup olarak yaptığımız tam da bu. Eksiklikleri gidermek ve çalışmalara destek vermek üzere bir katkı sağlıyoruz” diyerek sözlerine şöyle devam etti:
“Şu an itibariyle 2 tane yerde bu katkıyı sağlıyoruz. Zeugma’da Muzalar (Esin Perileri) evinin kazıları devam ediyor. Yaklaşık olarak 5 yıldır bu kazıları ve bir yılı aşkın bir süredir de Patara Kazılarını destekliyoruz. Bunları yaparken genellikle belirli bir zaman limitiyle bu tür şeyleri gerçekleştiriyoruz. İlelebet Patara’nın sponsorluğunu üstlenmek gibi bir niyet gütmüyoruz. 5 yıl gibi bir süre için kültür bakanlığında anlaşmamızı yaptık. Zeugma bitmek üzere ama kazının henüz sonuna gelinemedi bölgede ki çeşitli nedenlerden dolayı ve sınıra çok yakın bir yerde olması nedeniyle bir takım sıkıntılar oluştu. Bu yüzden Zeugma biraz daha uzayabilir."
Sosyal sorumluluk projeleri
Patara kazılarını ise 5. Yılın sonuna kadar desteklerinin devam edeceğini vurgulayan Sözen, önümüzdeki günlerde bunların sayısının da artabileceğini, Parasal olarak kültür bakanlığının verdiği tutarları gözeterek destek olduklarını da belirtti. Sözen, Patara Antik Kent Kazılarına grup olarak destek sağlıyoruz. TSKB ve Şişecam’da bu desteğin içinde. Yıllık 150 bin lira gibi bir destek sağlıyoruz. Şu anda bir kaç tane daha kazı var. İleride bu sayılar artabilir çünkü bu alanda kurum istekli. Türkiye de bu işe en çok kaynak ayıran kuruluşlardan biriyiz.
Sosyal sorumluluk alanında birçok proje yürüttüklerini, eğitim alanında Darüşşafaka ile 10 yıldır yürütülen bir projenin olduğunu ve her yıl Darüşşafaka sınavında başarılı olan 81 öğrencinin tüm eğitim giderlerini karşıladıklarını da belirtti.
Patara Antik Kenti
Antalya'nın Kaş ilçesinin Kalkan beldesi yakınlarında bulunan Likya Birliği ve Eyaleti'nin başkenti Patara’da Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 1988 yılında Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Klasik Arkeoloji Bölümü öğretim üyelerinden Prof. Dr. Fahri Işık başkanlığında başlatılan kazılar halen Prof. Dr. Havva İşkan Işık liderliğinde sürdürülüyor. Meclis Binası, Liman Hamamı, Suriçi Kilisesi, Bazilika, Liman Caddesi, Mezar Kilisesi, Markia Mezarı ile anıt mezarlar şimdiye kadar kazılarda tümüyle ortaya çıkarılan ve restorasyon ya da konservasyon uygulamaları gerçekleştirilen yapılar…
Patara, Deniz Feneri ve Yol Kılavuz Anıtı gibi benzersiz anıt eserlerin yanı sıra, 1905 yılına ait ilk Osmanlı Telsiz Telgraf İstasyonu olma özelliğine sahip bir külliyeye de ev sahipliği yapıyor. Ayrıca; Tepecik mevkiinde sürdürülen kapsamlı sondajlar, bölgenin erken tarihi konusunda çığır açan bilgilere ulaşılmasını sağlıyor. Tepecik doğu yamacındaki nekropol kazısı, Lykia’nın ilk ve halen tek toprakaltı mezarlık kazısı oldu.
İş Bankası Grubu’nun desteği
Yaşam izlerinin milattan 4 bin yıl öncesine kadar dayandığı, milattan sonra 14. yüzyıla kadar kesintisiz olarak sürdüğü Patara Antik Kenti’nde yaklaşık 30 yıldır sürdürülen kazı çalışmalarının süresi, aslında bir arkeolojik kazı için son derece kısa bir süreç. Efes’te 122 yıl, Bergama’da 139 yıl, Pompei’de 269 yıl süren çalışmalar düşünüldüğünde, Patara’da kısa zamanda birçok yapı gün yüzüne çıkarılsa da daha kazılacak çok yer olduğu söylenebilir.
İş Bankası ve iştirakleri tarafından sağlanan destekle, kent merkezindeki çalışmalar yeniden başlatıldı. Bu destekle, İmparator Nero tarafından yaptırılan hamamın tamamen ortaya çıkarılması planlanıyor. İş Bankası sponsorluğunda gerçekleştirilen çalışmalarda ayrıca ilk kez, Patara’nın yerleşim tarihi açısından önemli bir bulgu olan Hellenistik Dönem Agorası’na ait duvar kalıntılarına rastlandı. Bu yılki kazıların son çalışması, Agoranın batısında kent tanrıçasına ait Tyche Tapınağı’nda gerçekleştirilecek.
Prof. Dr. Fahri Işık ve Prof. Dr. Havva İşkan Işık liderliğinde Patara Antik Kenti’ndeki kazı çalışmalarını; arkeologlarla birlikte epigrafi, nümizmatik, jeoarkeoloji, jeofizik, antropoloji, restorasyon, mimarlık ya da su yapıları mühendisliği gibi farklı bilim dallarından 50 kişilik bir ekip yürütüyor.
Türkiye İş Bankası 2012 yılından bu yana dünyanın önde gelen açık hava müzelerinden biri olan Zeugma Antik Kenti’nde sürdürülen Muzalar (Esin Perileri) Evi’nin kazı çalışmalarına da katkı sağlıyor.