Cumhurbaşkanı Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani tarafından Sadabat Sarayı'nda karşılandı. İki lider görüşmenin ardından bir açıklama yaptı.
İki liderin açıklamalarından satırbaşları:
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan:
Aziz kardeşim Ruhani'nin davetiyle Tahran'da bulunuyoruz. Misavirperverlik için şükranlarımı iletmek isterim. İran halkının yüksek katılımıyla gerçekleştirilen seçim yoluyla yeniden cumhurbaşkanı seçilen değerli kardeşim Ruhani'yi tebrik etmek isterim.
Bugün dar kapsamlı ve yüksek düzeyli, dördüncü stratejik konsey toplantımızı bereketli bir şekilde gerçekleştirdik. Aramızdaki siyasi, ticari, askeri, ekonomik, kültürel konuları kapsayan verimli görüşmeler yaptık. Bu vesileyle bakanlarımız kendi aralarında ikili görüşmelerini gerçekleştirdiler. Kurumlar aynı şekilde birbirleriyle bu görüşmeleri gerçekleştirdiler. Tabi Türkiye-İran arasındaki son dönemlerde üst düzey ziyaretlerin artışı ilişkilerimizi çok daha olumlu düzeye taşıyacaktır.
Yıllar önce belirlediğimiz 30 milyar hedefi belirlemiştik ancak son dönemde bu ticaret hacmi hedefi 10 milyar dolarda kaldı.
Dördüncü yüksek düzeyli strateji konseyi de 30 milyar dolarlık bu hedef gündemimizin ana belirleyici maddesi oldu. Enerjiden turizme, karayolu taşımacılığına, savunma sanayine varana kadar her türlü konuda arkadaşlarımızı teşvik ettik. Merkez Bankalarımızın riyasetinde, finans sektörlerine bir hareketlilik getirme kararı aldık. Yerli parayla alışveriş yapma sürecini hayata geçirme kararını verdik. Merkez bankalarımız önümüzdeki hafta bu konudaki anlaşmayı imzalayacaklar.
Bankalarımızın İran'da şube açmaları, İran bankalarının Türkiye'de şube açmaları konuları hareketlenecektir. Enerji sektöründe işbirliğimizi yoğunlaştırma konusunda kararlılığımızı ortaya koyduk. Onun için enerji bakanlarımızın bu noktadaki işbirliği önem arz ediyor. Kültür-turizm bakanlarımızın aralarındaki işbirliği büyük önem arz ediyor. Bu konudaki tecrübemizi İran'la özellikle paylaşmak istiyoruz. Medeniyetler noktasında çok ciddi bir geçmişe sahip olan İran'a inanıyorum ki ülkemizden binlerce onbinlerce insan ziyarete gelecektir. Şu anda Türkiye'den İran'a olan THY seferleri zaten bunun bir işaretidir. Turizm sektöründeki yatırımcılarımızı İran'da yatırım yapmaya teşvik ediyoruz, edeceğiz.
Tabi bölgesel sorunlar şu anda gündemimizde. Özellikle, üçlü mekanizmalar şeklinde çalıştığımız Irak sorunu önümüzde ilk madde haline gelmiş vaziyette. IKBY'nin gayrı meşru referandumunu tanımadığımızı zaten beyan ettik. 350 kilometre sınırla kuzeyde Türkiye, doğusunda İran, güneyinde merkezi yönetimi, batısında Suriye. IKBY neyin referandumunu yapıyor? Kendisini İsrail'den başka tanıyan bir dünya ülkesi yok. Ve Mossad'la masaya oturarak verilen karar gayrı meşrudur. Bir tarafına malum bir zatı, diğer tarafında başka bir malum zatı alıp böyle bir adımı atmak, IKBY yönetimini yalnızlığa mahkum edecektir. İran ve Türkiye olarak bu konudaki kararlılığımız bellidir. Irak'taki muhattabımız merkezi yönetimdir. Bu referandumu kesinlikle gayri meşru olarak belirliyoruz. Bildiğiniz gibi attığımız adımlar var. Gerek İran'ın gerek Türkiye'nin gerek merkezi yönetimin bundan sonra ağırlaştırarak atacağı adımlar var.
Aynı şekilde Suriye'de bir üçlü mekanizma var. Orda da Rusya, Türkiye ve İran olarak Astana süreciyle devam eden bir süreci işletiyoruz. Tabiki bu üçlü mekanizmanın mücadelenin, oradaki mağdur ve mazlum insanların kurtuluşuna vesile olacaktır. Tüm dünyadaki mazlumların, mağdurların kurtuluşu için vereceğimiz mücadele inanıyorum ki bizler üzerinde önemli bir vazifedir. Bu süreç içerisinde ilgili bakanlarımız, gerek silahlı kuvvetlerimiz, gerek istihbarat örgütlerimiz her türlü çalışmayı yapmaktadır.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani:
Son günlerde iki ülkenin ilişkileri siyasi, bölgesel, kültürel ve ekonomi alanlarında her geçen gün daha da gelişmektedir.
Bugün iki ülkenin ekonomik işbirliği için önemli kararlar aldık. İki ülke arasındaki bankacılık ilişkilerinin geliştirilmesi ve ticaretin ülkelerin milli para birimleriyle yapılması alınan en önemli kararlardandı. Bankacılık konusunda alınan kararlar önümüzdeki haftanın sonuna kadar nihai sonuca varacaktır. Üç gümrük kapısı 24 saat çalışacak.
İki ülke arasında yatırımcılığı kolaylaştırmak adına, İran tarafı Türk yatırımcılara gerekli kolaylığı sağlayacak. Türk tarafı İran'da daha fazla doğalgaz almak istediğini bildirdi. İran tarafı, Türkiye'den bu konuda yatırımlar yapmasını istedi, Türkiye de yatırım yapmaya hazır olduğunu söyledi.
Turizmle ilgili iki ülke ortak çalışmalar geliştirmeye hazır olduğunu belirtti. İki ülke de ekonomik ve ticari ilişkileri geliştirerek yıllık 30 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşmak istiyor.
Bölgemizde hassas durumları göz önüne alarak, Suriye ve Kuzey Irak ile ilgili değerlendirmelerde bulunduk. En temel amacımız bölgede barış, istikrar ve güvenliği hakim kılmaktır. Kuzey Irak konusunda İran, Türkiye ve Irak arasında işbirliği yapılmaktadır. Etnik ve mezhebi ayrımcılıkları arttırmak bazı yabancıların bu bölge üzerindeki planlarıdır. İki ülke de bunu kabul etmiyor ve Suriye ile Irak'ın toprak bütünlüğünü savunuyor. IKBY halkı bizim iyi komşularımız ve kardeşlerimiz. Biz onlara baskı uygulanmasını istemiyoruz. Ancak oradaki bazı yöneticiler bazı yanlış kararlar aldılar ve bu kararları telafi etmek zorundalar.
Terörizmle mücadele iki ülkenin temel amaçlarından biridir. İsterse bunun adı DEAŞ, isterse Nusra isterse PKK olsun, terörizmle mücadele edeceğiz.
ERDOĞAN'A RESMİ KARŞILAMA
Erdoğan'ı taşıyan özel uçak, TSİ 11.15 sıralarında başkent Tahran'a geldi. Erdoğan, havalimanında İranlı yetkililer tarafından karşılandı.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak'ın da aralarında bulunduğu heyet, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İran'da temaslarda bulunacak.
Erdoğan'ı Esenboğa havalimanından İran'a, Meclis Başkanı İsmail Kahraman, Ankara Valisi Ercan Topaca ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek uğurladı.