Yazdır
FINANSGUNDEM.COM / ÖZEL HABER
İslami esaslara göre yürütülen Katılım Bankacılığı sisteminde faizin ismi kâr payı. Konut finansmanına ihtiyaç duyan bir kişi katılım bankasına başvurduğunda banka o mülkü kendisi alıyor, üzerine kârını ekliyor ve müşteriye vadeli olarak satıyor. Faizi kâr olarak ekliyor. Müşteri mülkü bankadan alıyor. Otomobil ya da farklı konularda da benzer bir sistem işletiliyor. Kamuoyu bunu böyle biliyor. Ancak proje aşamasındaki konutların katılım bankacılığı üzerinden finanse edilmesi büyük bir sorunu ortaya çıkardı. Müşteri katılım bankasından konut kredisi alarak 3 yıl içerisinde tamamlanacak projede hak sahibi oluyor. Şirket iflas edince banka da müşteri de ortada kalıyor. Müşteri haklı olarak, “Katılım bankacılığı sisteminde konutu sen satın alıp bana devretmen gerekir” diyerek hakkını arıyor. Banka yetkilileri ise, “Sorumlu biz değiliz inşaatı yapan firma” diyor.
Çok sayıda kişiyi yıllardır mağdur eden Ukra İnşaat’ın Esenyurt’taki Ukracity projesinde finansman sağlayan Kuveyt Türk ile bazı müşterileri arasında büyük ihtilaflar yaşanıyor. 6 yıldır evini alamayan ve bugün yeni bir fatura ile karşı karşıya kalan mağdurlar, kredi aldıkları banka şubesine gittiklerinde ise yetkililerin, “Genel müdürlüğü arayın, bizim bu konuda bilgimiz yok” şeklinde kendilerini geri çevirdiğini söylüyor.
KUVEYT TÜRK’TEN KREDİ ALARAK EV SAHİBİ OLMAYI HAYAL EDENLER
Ukra İnşaat’ın Esenyurt’ta inşaatına başladığı Ukracity projesi tam anlamıyla kangrene dönüşmüş durumda. Paralarını ödemelerine rağmen 6 yıldır evlerini alamayan mağdurlar, şimdi yeni bir sözleşmeyle ekstra para ödemeye zorlanıyor. Mağdurlar içerisinde yaklaşık 300 kişinin durumu ise biraz daha farklı. Çünkü bunlar katılım bankası yani İslami finans modeline göre yönetilen Kuveyt Türk’ten kredi alarak ev sahibi olmayı hayal eden kişiler.
Kuveyt Türk hakkındaki bilgilerde, “Kuveyt Türk, kurulduğu 1989 yılından bu yana faizsiz bankacılık sisteminde özenliliği, yatırım alanlarında araştırmacılığı, tasarruf sahiplerine ve iş adamlarına çağdaş, istikrarlı, güvenilir, kaliteli ve süratli hizmet sunmayı, sürekli eğitim ve gelişimi kendisine ilke edinmiştir” deniliyor. Ancak Finansgundem.com’u arayan Kuveyt Türk müşterileri Ukra İnşaat’tan aldıkları konutlar konusunda mağdur olduklarını dile getiriyor.
"BANKADA MUHATAP BULAMIYORUZ"
Finansgundem.com olarak mağdur olan müşterileri bilgilendirmek adına Kuveyt Türk yönetimine bazı sorular yönelttik.
“Katılım bankacılığı sistemine göre kurum, satın aldığı konutu müşterisine belli bir kâr marjıyla satıyor ve bu miktarı taksitlendiriyor. Ukra İnşaat’tan konut alan ve Kuveyt Türk’ten finansman sağlayan kişiler 6 yıldır evlerini alamadıklarını ve Kuveyt Türk’ten de bu konuda bir muhatap bulamadıklarını söylüyor. Doğru mudur?” diye sorduk.
Gelen yanıt şöyle: “Müşterilerimizi mağdur etmiyor, talepleri doğrultusunda iade veya vade öteleme yapıyoruz. Ukra İnşaat’tan konut satın aldıktan sonra sorun yaşayıp Kuveyt Türk’e yazılı müracaat eden müşterilerimize; yazılı talepleri doğrultusunda, kullandıkları kredilere ilişkin ödeme yaptıkları tutarlar geri ödenmektedir. Kredi geri ödeme vadelerinin ötelenmesini talep eden müşterilerimizin vadeleri ise ilave finansman maliyeti oluşturulmaksızın ötelenmektedir.”
KATILIM BANKACILIĞINDA KONUT KREDİSİ FİNANSMANI
Daha önce de belirttiğimiz gibi katılım bankacılığı esaslarına göre evi finans kurumu alıyor, üzerine kârını koyuyor ve müşteriye taksitli olarak satıyor. Kuveyt Türk, cevabında para iadesinden bahsediyor. 6 yıl önce ödenen paranın onların deyimiyle kâr payı ilave edilerek mi ödenip ödenmeyeceği detayı ise verilmiyor. İstanbul’da 6 yıl önceki ev fiyatıyla bugünkü ev fiyatının aynı olmadığını dile getiren mağdurlar, “Altın, döviz bozdurarak biz bu evlerin peşinatını ödedik ve Kuveyt Türk ile kredi sözleşmesi yaptık. Paramızı o günkü değil bugünkü değerinden ödesinler ya da evimizi bize teslim etsinler. Zaten 6 yıl oldu evlerimizi alamadık. Ne zaman alacağımız da belli değil. Biz geç teslimden doğan kiradan bile vazgeçtik. İlave maliyet çıkartılmadan evlerimizi istiyoruz. Muhatabımız da Kuveyt Türk’tür” diye konuşuyor.
Konuyu daha da netleştirmek için banka yetkililerine şu soruyu yönetiyoruz: “Kuveyt Türk bu konutları Ukra İnşaat’tan satın alarak mı müşterilere satmıştır? Yoksa farklı bir finansman yöntemi mi kullanılmıştır?”
Bu soruya verilen cevap ise şöyle: “Kuveyt Türk Katılım Bankası A.Ş., Ukra İnşaat'tan konut satın almak amacıyla finansman için müracaatta bulunan müşterilerine 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu, 6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ve 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun kapsamında konut finansmanı sağlamıştır. Bankamız, 6502 sayılı Kanun’un 35. Maddesi’nin 2. fıkrası çerçevesinde bağlı kredi nedeniyle sorumlu olup, hiçbir müşterisinin mağduriyetine neden olmadığı gibi başvuran her müşterinin talebine de olumlu yaklaşmıştır.
Kuveyt Türk Katılım Bankası A.Ş. müşterilerine fon kullandırımını katılım bankacılığı prensipleri dahilinde 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu’nun 48/2 Maddesi uyarınca yapmaktadır. Ukra İnşaat’a ait Ukra City projesinde de müşterilerine bu prensipler dahilinde ‘devam eden inşaat projesi finansmanı’ yöntemiyle konut finansmanı sağlamıştır.”
BANKACILIK KANUNU NE DİYOR?
Bankacılık Kanunu’nun 48. Maddesi ise şu şekilde:
“Bankalarca verilen nakdî krediler ile teminat mektupları, kontrgarantiler, kefaletler, aval, ciro, kabul gibi gayrinakdî krediler ve bu niteliği haiz taahhütler, satın alınan tahvil ve benzeri sermaye piyasası araçları, tevdiatta bulunmak suretiyle ya da herhangi bir şekil ve surette verilen ödünçler, varlıkların vadeli satışından doğan alacaklar, vadesi geçmiş nakdî krediler, tahakkuk etmekle birlikte tahsil edilmemiş faizler, gayrinakdî kredilerin nakde tahvil olan bedelleri, ters repo işlemlerinden alacaklar, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile benzeri diğer sözleşmeler nedeniyle üstlenilen riskler, ortaklık payları ve Kurulca kredi olarak kabul edilen işlemler izlendikleri hesaba bakılmaksızın bu Kanun uygulamasında kredi sayılır.
Birinci fıkrada belirtilenlere ilâve olarak, kalkınma ve yatırım bankalarının finansal kiralama yöntemiyle sağladığı finansmanlar ile katılım bankalarının taşınır ve taşınmaz mal ve hizmet bedellerinin ödenmesi suretiyle veya kâr ve zarar ortaklığı yatırımları, taşınmaz, ekipman veya emtia temini veya finansal kiralama, mal karşılığı vesaikin finansmanı, ortak yatırımlar veya benzer yöntemlerle sağladıkları finansmanlar da bu Kanun uygulamasında kredi sayılır.”
Yukarıda da belirtildiği gibi katılım bankacılığında kredi sisteminin işleyebilmesi için bir ürün mal ya da hizmet olması gerekiyor ve sistem kâr-zarar ortaklığı şeklinde işliyor.
TÜKETİCİ KANUNU NE DİYOR?
Tüketiciyi Koruma Hakkındaki 6502 sayılı Kanun’un 35. maddesinin 2. Fıkrası ise şöyle: “Bağlı kredilerde, konutun hiç ya da gereği gibi teslim edilmemesi nedeniyle tüketicinin bu Kanunun 11’inci Maddesinde belirtilen seçimlik haklarından birini kullanması hâlinde, satıcı ve konut finansmanı kuruluşu müteselsilen sorumludur. Ancak, konut finansmanı kuruluşunun sorumluluğu; konutun teslim edilmemesi durumunda konut satış sözleşmesinde veya bağlı kredi sözleşmesinde belirtilen konut teslim tarihinden, konutun teslim edilmesi durumunda konutun teslim edildiği tarihten itibaren, kullanılan kredi miktarı ile sınırlı olmak üzere bir yıldır.”
SORUMLU KUVEYT TÜRK MÜ, UKRA İNŞAAT MI?
“Kuveyt Türk Ukra İnşaat için kaç kişiye finansman sağlamıştır?” sorusuna yanıt vermeyen katılım bankası yetkilileri, “5 yıl önce satılan bu konutlar teslim edilmiş midir? Eğer iddia edildiği gibi teslim edilmediyse ne zaman teslim edilecektir?” sorusuna şu yanıtı veriyorlar: “Yaşanan mağduriyetin tarafı ve sorumlusu satıcı/müteahhit Ukra İnşaat firmasıdır. Projedeki konutların teslimatına ilişkin bankamızın herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Teslimat, müşteriler ile satıcı/müteahhit Ukra İnşaat arasındaki sözleşmenin konusu olup, Ukra İnşaat firmasından bilgi alınması gerekmektedir.”
“Kuveyt Türk, müşterilerin mağduriyetini giderecek bir girişimde bulunmuş mudur?” sorusunun yanıtı ise, “İki yıl öncesinden başlayarak, bankamızdan yazılı talepte bulunan kredili müşterilere ödedikleri tutarlar iade edildi. Vade öteleme talebinde bulunan müşterilerin vadeleri ise ilave finansman maliyeti oluşturulmaksızın ötelendi. Ayrıca, 2016 yılsonu itibarıyla Ukra İnşaat firması takip hesaplarında izlenmeye başlanmış olup ve Bankamız alacağının tahsili için de firma hakkında hukuki takip işlemleri başlatılmıştır.” şeklinde.
Ukra mağdurlarına “ödül” sloganıyla Özyurtlar tarafından yeniden başlatılan inşaatta, 6 yıldır mağdur olan hak sahipleri şimdi metrekare başına yeni bir fatura ile karşı karşıyalar.