Yazdır
Türkiye petrol ve doğalgaz fiyatları yükseldiği takdirde dış denge açığı verir. Çünkü bu enerji faktörlerini önemli ölçüde ithal ediyoruz. Nitekim petrol fiyatları birkaç yıl önce yarıya inince, bizim de cari açığımız kaba bir hesapla 60 milyar dolardan 30 milyar dolara doğru inmişti. Şimdi bizi tehdit eden faktörlerden biri, global ekonominin büyümesi ve artan enerji talebinin de fiyat artışı getirerek, bizim de ithalat artışı ve de ithal malı fiyatları artışı sonrası açık vermemizdir. Tabii bu gelişme yavaş yavaş olacaktır. Ama 2018 yılında petrol talebinin tüm dünyada artacağı bir gerçektir. Tabii arz da artacak ama, gerçek denge ne olur bilmek zor.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) artışın bu yılın sonunda ve de 2018 yılında da gerçekleşeceğini söylüyor.
IEA global talebin yüzde 1.5 kadar artacağını söylemekte. Pariste yerleşik IEA’ya göre bu artışın Almanya ve ABD’nin büyümesi ile 2017 global talebini günde 100 bin varil arttırması beklenmektedir. 2018 yılında da benzer büyüklükte artış beklendiği söylenmektedir.
Bu yılın ilk üç ayında global günlük talep, son üç yılın en düşüğü olarak günde 96.5 milyon varil artmıştı. İkinci çeyrekte ise talep günde 97.4 milyon varile yükseldi. Bu da 2016 yılının ikinci çeyreğinden günde 1.5 milyon varil daha fazla bir miktar.
IEA raporu açıklandıktan sonra petrol fiyatları geçtiğimiz perşembe günü biraz yukarı gitti. OPEC ham petrol üretimi 2017 yılında günde 32.6 milyon varil ile en yüksek düzeyine geldi. Çünkü
Libya, Nijerya ve de Suudi Arabistan üretimi arttı.
Uluslararası ham petrol fiyatı ise yüzde 1.4 artarak varil başına 48.42 dolar düzeyine çıktı. West Texas Intermediate petrolü da yüzde 1.3 değer artışıyla 48.6 dolar varile yükseldi.
OPEC ülkleri kabaca global petrolün yüzde 40 kadarını üretmekteler.
Diğer taraftan da Almanya, ABD ve de Hindistan’da talep artışı mayıs ayında da devam etti. Tüketicilerin en büyüklerinden Çin’in talebi de mayıs ayında arttı. Halbuki Çin talebi daha önceki aylarda düşecek gibi idi.
IEA, eldeki veriler talep ile arz arasında bir denge oluşmaya başladığını gösteriyor diyor. Ama henüz ikinci çeyrek verileri ortaya tam çıkmadığından çok güvenli olarak yorum yapılamıyor.
Ama OPEC haziran ayında global arzın, OPEC artı diğerlerinin üretimi olarak günde 720 bin varil arttığını, bunun da günde 97.46 milyon varil üretimi anlamına geldiğini vurguladı.