Yazdır
Bakanlar Kurulu’nda son imzaları bekleyen 2017 Yılı Tarım Destekleri Kararnamesi’nde besilik dana kesim desteğinin kaldırılacağı duyumu, üreticilere büyük şok yaşattı. Buna göre birkaç gün içinde yayınlanması beklenen kararnamede, 7 yıldır hayvan başına 200 lira olan besilik dana kesim desteği artık uygulanmayacak. Yanı sıra ilk kez geleneksel kıyı balıkçılığı destekleme kapsamına girdi.
Kırmızı et üreticileri, kararın üretime büyük zarar vereceğine dikkat çekerek, ayrıca kayıtdışı üretim ve kesime neden olacağını dile getirdi. Bakanlığın ise, kilo fiyatı 25-26 lira olan karkas etin 29-30 liraya çıktığını, bu nedenle desteklemeyi keseceği ifade ediliyor. Tarım uzmanları da kararın üretimi etkileyceğini ifade etti.
‘Amaç para değil’
Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım, 2011 yılında başlayan destekle yerli üretimin desteklenerek, ayrıca tüm verilerin kayıt altına girmesini sağladığını söyledi. Yıldırım, “Bakanlık, ‘fiyat yüksek destek vermeyelim’ gibi bir bakış açısıyla bu kararı aldıysa yanlış bir karar. Resmi gazete’de henüz yayımlanmadı ama kararın alındığını biliyoruz. Yüksek fiyat yaklaşımıyla hareket edildiyse doğru değil, çünkü o halde fiyat düşerse ne olacak? Buna sadece çiftçiye para ödemek diye bakmamak lazım. Amaç aynı zamanda üretimin kayıtlı olması, üretim verilerinin doğru tutulması. Ayrıca yerli üretim için verilen bir destekti. O halde ithalatı da direkt kabul etmiş olursunuz” açıklamasında bulundu.
‘Sorunu çözelim derken’
Geleneksel kıyı balıkçılığı desteğinin ise küçük balıkçıların desteklenerek kayıt altına alınmasını sağlayacağını belirten Yıldırım, bu sayede deniz varlığı verilerinin daha doğru tutulacağını dile getirdi.
Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği Başkan Vekili Nazif Karabulut, et sorununun çözümü için atılan adımların ardından alınan kararın üreticiyi zor durumda bırakacağını, üretime zarar vereceğini söyledi.
Karabulut, “Bu duyumu alınca Bakanlıkla görüşmeye gittik. Konunun Maliye Bakanlığı’yla ilgili olduğunu söylediler. Belki uygulanmaz diye bekliyoruz. Sorunu çözelim derken çözümsüz hale geliyor, üretelim derken destek görmüyorsunuz. Kıyı balıkçılığına var, kırmızı ete verilen destek kaldırılıyor” dedi.
‘1 lira fark var’
Fiyat yüksek denilerek’ hareket edildiğini anlatan Karabulut, geçen yıl aynı dönemde kilosu 25 lira olan Karkas etin bu yıl 26-28 lira arasında satıldığını ifade etti. Karabulut, “1 lira fark var. Ayrıca yem fiyatı, giderler yüzde 40 artmışken. Market-kasap 1 lira yüksek alıyorum diye 5 lira zam koyuyorsa bizim suçumuz var mı? Sonuç alamazsak 120 üretici birliği Ankara’ya gideceğiz. Destek programlarında çalışan insanlar var, onlara da büyük sorun” ifadelerini kullandı.
Denetim endişesi
Sektör temsilcileri ile uzmanlar, desteğin kaldırılmasıyla ‘denetim’ sorununun büyüyeceğini ifade etti. Ali Ekber Yıldırım, “Bu sayede eti nerede kestiği, nasıl olduğu belli oluyordu. Şimdi üretici uğraşmak istemeyebilir” dedi. Nazif Karabulut ise, üreticinin belli yerlerde, doğru yöntemlerle kesim yaparak, kayıt altına alındığına vurgu yaparken, “Destek kalkınca fatura almamak için üç beş kuruşu düşünecek. Üreticiyi soğutmamamız lazım. Denetim problemi ortaya çıkabilir” diye konuştu.