Sınavsız atama denilince hemen akla istisnai kadrolara yapılan atamalar gelmektedir. Halbuki bunların dışında kamu kurumlarına sınavsız çok sayıda personel alınabilmektedir. Bu yazımızda istisnai kadrolar dışında kamu kurumlarına sınavsız girişleri izah etmeye çalışacağız.
Kamudaki sözleşmeli pozisyonlara yapılan sınavsız atamalar
657 sayılı Kanunun 4/B maddesine göre kamu kurumlarındaki sözleşmeli pozisyonlara atanabilmek için Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda KPSS sınavına girmiş olma şartı vardır. Ancak bazı sözleşmeli pozisyonlara KPSS şartı aranmaksızın atama yapılabilmektedir. Buna göre sınavsız atanacakları maddeler halinde şu şekilde sıralayabiliriz.
1- Kamu kurum ve kuruluşlarının yurtdışı teşkilatlarında istihdam edilecek personel, yabancı uyruklular ve yükseköğretim kurumlarının gemiadamı pozisyonları ile araştırma-geliştirme projelerinde proje süreleri ile sınırlı olmak üzere istihdam edecekleri personel ile Avukat (Kısmi Zamanlı), Diş Tabibi, Eczacı, Gemi Adamı, Kaptan, Pilot, Tabip, Uçak Kontrol Ve Bakım Makinisti, Uçuş Teknisyeni, Uzman Tabip, Helikopter Makinisti, Uzman(Tıpta Ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliğine Göre).
2- 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 49 uncu maddesi ve bu maddeye yapılan atıflara istinaden istihdam edilecek sözleşmeli personel.
3- Emniyet Genel Müdürlüğünde Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar kapsamında istihdam edilmek üzere alınacak tam zamanlı avukat unvanlı sözleşmeli personel pozisyonları.
4- KPSS şartı aranmaksızın sadece mesleki uygulamalı sınav sonucuna göre hizmete alınacak sözleşmeli personel pozisyon unvanları şunlardır: Dans Uzmanı, Deniz Trafik Başkılavuzu, Deniz Trafik Kılavuz Yardımcısı, Deniz Trafik Kılavuzu, Derici, Dispeç, Dokumacı-Öğretici, Editör, Foto Dizgi Operatörü, Fotoğrafçı, Fresk Ressamı, Hattat, Heykeltraş, Işıkçı, İşaret Dili Tercümanı, Kalemkar, Kameraman, Kostüm Kreatörü, Kostümcü, Kurşuncu, Mizanpajcı, Mücellit, Müzikçi, Nota Ressamı, Sedefkar, Senarist, Seramikçi, Tasarımcı, Tashihçi, Taş İşleyici, Tonmaister, Vitray Ustası, Yapımcı, Yayın Koordinatörü, Yazma Eser Pataloji Uzmanı, Yazma Eser Uzmanı, Yönetmen, Restoratör.
Genel Yönetmeliğe göre sınavsız memur kadrolarına yapılan atamalar
Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik'in Ek 4 üncü maddesinde kamu kurumlarına kimlerin sınavsız olarak atanacağı tek tek sayılmıştır. Buna göre, üniversitelerin fakülte veya dört yıllık yüksekokullarından mezun olup, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesindeki genel şartları taşıyanlardan sınavsız atanacakları sıralayalım.
1- Olimpiyat Oyunları, Parolimpik Oyunları, Üniversiad Oyunları, Akdeniz Oyunları ile Dünya Askeri Oyunlarında ferdi ve takım müsabakalarında ilk üç dereceye girenler.
2- Uluslararası Olimpiyat Komitesinin tanıdığı spor dallarının büyükler, gençler ve ümitler kategorilerinde Dünya ve Avrupa şampiyonaları ile Uluslararası Askeri Sporlar Konseyince yapılan Dünya ve Avrupa şampiyonalarında ilk üç dereceye girenler.
3- Yukarıda belirtilen yarışmaların takım sporlarında en az on kez ülkemizi temsil ederek milli sporcu belgesi almış olanlar.
Yukarıda saydıklarımız kendi istekleri üzerine, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünde boş bulunan sportif eğitim uzmanı ve antrenör kadroları ile öğretmenlik için aranan diğer özel şartları da taşımaları kaydıyla Milli Eğitim Bakanlığında münhal bulunan beden eğitimi branşında öğretmen kadrolarına atanırlar.
Terörle Mücadele Kanunu Kapsamında yapılan sınavsız atamalar
3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun ek 1 inci maddesinde kimlerin sınavsız olarak kamu kurum ve kuruluşlarının memur kadrolarına atanma hakkı olduğu açıkça belirtilmiştir. Ayrıca, bu Kanunda sürecin nasıl işleyeceği de izah edilmiştir. Konunun detayları ise bu madde gereğince çıkarılan “Terörle Mücadele Kanunu Kapsamında Kamu Kurum Ve Kuruluşlarında İstihdam Edilecekler Hakkında Yönetmelikte” açıklanmıştır.
Bu Kanunda belirtilen kamu kurum ve kuruluşları; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi memur kadroları ile sözleşmeli personel pozisyonlarının ve sürekli işçi kadrolarının %2'sini Kanunda belirtilen hak sahiplerinin istihdamı için ayırmak zorundadır. Dolayısıyla bu Kanun çerçevesinde yapılan atamalar da sınavsız olarak yapılmaktadır.
SGK'daki bilişim uzmanı pozisyonuna sınavsız (KPSS) atamalar
5502 sayılı Kanunun 28 inci maddesi gereğince Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığında istihdam edilen sözleşmeli bilişim uzmanları için de KPSS şartı aranmamaktadır. Ancak, bu Kurum çıkarmış olduğu usul ve esaslar çerçevesinde bilişim uzmanı alırken KPSS şartı aramamakla birlikte sözlü sınav yapmaktadır. Bu pozisyonlarda görev yapan personel kamu kurumlarında en yüksek ücret alan grup arasında yer almaktadır. Tavan ücretin brüt 4.687,27 * 5 = 23.436,35 TL olduğu düşünüldüğünde konu daha iyi anlaşılacaktır.
KPSS şartı aranmadan yapılan işçi alımları hangileridir?
Kamu kurumlarının işçi kadrolarından bazılarına KPSS şartı aranmadan personel alımı yapılabilmektedir. Buna göre; 1- Kamu kurum ve kuruluşlarında iş kanunları hükümlerine göre istihdam edilecek daire başkanı, daire başkanı muadili veya daha üst düzey yönetici, tabip, uzman tabip, diş tabibi ve eczacı kadroları.
2- Kamu kurum ve kuruluşlarında, hukuk müşaviri, müfettiş, kontrolör, denetmen, denetçi, uzman ve aktüer gibi mesleklerde çalışanlar arasından yapılacak işçi alımları.
3- Kamu kurum ve kuruluşlarının proje bazındaki faaliyetlerinde belirli süreli iş sözleşmesine tabi olarak, özel nitelik ve uzmanlık gerektiren işler.
4- Üniversite veya bilimsel araştırma kurumu niteliğindeki kuruluşlar ile petrol ve doğalgaz alanında faaliyet gösteren kamu kurum ve kuruluşlarının araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde, bu faaliyetlerin devamı süresiyle sınırlı olarak görev alacak teknik ve uzman personel ile bu kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenen ve/veya yürütülen proje bazındaki faaliyetlerde bu faaliyetlerin devamı süresiyle sınırlı olarak çalıştırılacaklar.
5- Kamu kurum ve kuruluşlarınca, ilköğretim ve daha alt eğitim düzeyinde istihdam edilecek işçiler.
6- Terörle Mücadele Sırasında Malul Sayılmayacak Şekilde Yaralananlar ile Üstün Başarılı Olanların ve Bakanlar Kurulu Kararı ile Yükümlülük Süresi Uzatılan Yedek Subay, Erbaş ve Erler.
7- Kamu kurum ve kuruluşlarının, il özel idarelerinin, belediyelerin ve bunların kurdukları veya üye oldukları mahallî idare birlikleri ile bağlı kuruluşlarının Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurdukları şirketler ile kooperatiflere yapılacak işçi alımları.
8- Bankalar, borsalar ve bunların müessese, teşebbüs, işletme ve iştirakleri ile 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu ile kurulmuş ve sermayesinin tamamı Hazineye ait kuruluşlara yapılacak işçi alımları.
9- 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu'na göre kurulan sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına yapılacak işçi alımları.
Yazdır