Yazdır
Ödemeler dengesinde net hata noksan kalemi pozitif olduğunda, hele hele milyar dolarlar düzeyinde değerler oluştuğunda koro halinde "İşte bakın, valiz valiz gizemli para giriyor" denir; bu "saptamayla" da yetinilmez ve bu gizemli paranın nereden geldiği de nasıl oluyorsa bilinir ve "Körfez'den geliyor canım işte" diye nokta konulurdu.
Merkez Bankası'nın bile bilmediği, bilemediği, hatta ima edilerek dile getirilen "bilmek istemediği" bu "kaynağı belirsiz gizem para girişi"- nin adresi bile verilirdi.
Net hata ve noksana ilişkin değerlendirmelerin böylesine komplo senaryolarına dönüşmesi karşısında Merkez Bankası'nın da uzun süre gereksiz bir sessizliğe büründüğünü belirtmek gerek. Merkez Bankası bu konuda yeni yeni daha doyurucu açıklamalar, değerlendirmeler yapmaya başladı. Ama bu konuda Merkez Bankası'nın daha da atması gereken adımlar var, onu da vurgulamadan geçmemek gerekiyor.
Valizler üç aydır dolu gidiyor olmalı!
Merkez Bankası dün ödemeler dengesi istatistiklerinin mart ayı gerçekleşmesini açıkladı. Cari işlemler dengesinde beklentiler doğrultusunda 3.1 milyar dolar açık verildiğini gördük. Geçen yılın aynı ayındaki açık ise 3.7 milyar dolardı.
İlk çeyrekteki açık ise 8.3 milyar dolar oldu. Geçen yılın aynı dönemi 7.9 milyar açıkla kapatılmıştı.
Yani cari işlemler dengesindeki gidişat beklentiler doğrultusunda. Yıllık açığın da mart sonu itibariyle 33 milyar dolar düzeyinde oluştuğunu belirtelim.
Ve gelelim "valiz valiz" para götürülmekte olduğu sonucunu veren verilere...
Ödemeler dengesinin net hata ve noksan kalemi ocakta 878 milyon, şubatta 143 milyon, martta ise 1 milyar 147 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ama bu değerler negatif. Üç aylık toplam 2 milyar 168 milyon dolar. Hani bu tutar pozitif olsaydı, ne söyleyeceğimiz belliydi, ezberimizdeydi zaten.
"Gizemli para giriyor" derdik, üstelik bu para için adres de verir "Körfez ülkelerinden geliyor" derdik; derdik de derdik!
Ama şimdi ne diyeceğiz? Para gelmemiş, tam tersine gitmiş! Hem de üç ayda neredeyse 2.2 milyar dolar gitmiş.
Acaba bu para "geldiği ülkelere", yani Körfez ülkelerine mi geri döndü? Acaba bu 2.2 milyar doları getirenler mi, yani sahipleri mi götürdü?
Bu gizemli para Türkiye'ye getirildiğinde nereye park etmişti ve burada bulunduğu süre içinde bir getiri elde etti de mi gitti?
Yoksa bu para, sırf Merkez Bankası'nın ödemeler dengesi istatistiklerini "denkleştirebilmesi" için getirilmişti de fonksiyonunu yerine getirdi ve artık götürülmesine mi karar verildi?
Net hata ve noksan bir kalıntı kalemidir. Öyle birilerinin valiz valiz efektif getirmesiyle oluşan bir kalem değildir. Eğer net hata ve noksan pozitifken para getirildiğini ileri sürüyorsak, şimdi de çıkış olduğunu kabul etmemiz gerekir.
Bu konuyu derinlemesine ele alacağız. Bunu daha önce de ifade ettik ama bir türlü sıra gelmedi. Umarız yakında...
Yabancılar mayısın ilk haftasında 326 milyonluk satış yaptı
Yabancı yatırımcılar geçen hafta 378.3 milyon dolarlık devlet iç borçlanma senedi sattılar. Aynı hafta 52.2 milyon dolarlık hisse senedi alan yabancıların gerçekleştirdiği net satış böylece 326.1 milyon dolar oldu.
Yabancılar nisanın son haftasında 739.4 milyon doları devlet iç borçlanma senedi, 129.4 milyon doları da hisse senedi olmak üzere toplam 868.8 milyon dolarlık alım gerçekleştirmişlerdi. Bu tutar, son zamanlarda bir haftada gerçekleştirilen en yüklü alım olarak kayıtlara geçmişti.
Yabancı yatırımcıların 5 Mayıs itibariyle 43.9 milyar dolarlık hisse senedi, 28.6 milyar dolarlık da devlet iç borçlanma senedi bulunuyor.
Merkez Bankası haftalık alım-satım tutarlarını hesaplarken piyasa fiyatı ve kur hareketlerinden arındırılmış veriler üstünden hareket ediyor. Dolayısıyla yabancıların alım-satım tutarlarında fiyat ve kur değişimin herhangi bir etkisi bulunmuyor.