Mehmet Şimşek’in açıkladığı altın tahvili ve sertifikası sistemi, yeni bir uygulama değil.
Bankaların 2011 yılından bu yana uyguladıkları “Altın Günleri”ne dayalı “Altın Mevduat Hesapları” sisteminin, tahvil ve kira sertifikasına dönüştürülmüş şekli.
Altınları bankalar yerine Hazine toplayacak.
Halen bankalara, “Altın Günleri”nde getirilen altınların 24 ayar karşılığı uzmanlarca belirleniyor. İsteyene 24 ayar altın karşılığında “Altın Mevduat Hesabı“ açılıyor. Hesap sahibinin defterine hesabında kaç gr. 24 ayar altın olduğu yazılıyor. Hesap sahibi hesabından para çekmek istediğinde, hesabındaki 24 ayar altının günlük fiyattan karşılığı TL olarak ödeniyor. Bazı bankalar (ve faizsiz finans kuruluşları) altın hesaplarına yıllık olarak(altının) yüzde 2.5’u oranında (altın olarak) faiz veya kâr payı eklemesi yapıyor.
Bankalar “Altın Günleri” ile 2011 Yılından buyana 55-60 ton altın topladılar. Mehmet Şimşek’in anlatımına göre, altını olan evindeki, yastık altındaki altınlarını, bileziklerini, altın zincirlerini, takılarını ve Darphane altınlarını (ziynet altınlarını, sikke altınlarını) gram altınlarını, altın tahviline veya sertifikasına dönüştürmek istiyor ise bir haftalık talep toplama süresi içerisinde Hazine’nin belirleyeceği aracı bankalara götürecek.
Bankalarda uzmanlar altınların 24 ayar değerini tespit edecek.
24 ayar altının o günkü değeri ile bankada altınların sahibi adına vadesiz bir hesap açılacak.
Daha sonra, bozdurulan altınların, 24 ayar altın karşılığı olarak, altın getirenlere faizli altın tahvili veya faizsiz kira sertifikası verilecek.
Altın tahvilinde ve kira sertifikasında altının değeri değil, 24 ayar altının gramı yazılı olacak.
Altın tahvili ve kira sertifikası sahibi, tahvil veya sertifikayı vadesinden önce veya vadesinde nakde çevirmek istediğinde günlük 24 ayar altın fiyatı üzerinden TL ödeme yapılacak.
Bu arada tahvil ve sertifika sahiplerine yıllık olarak faiz veya kâr payı ödenecek.
Mehmet Şimşek, Hazine’nin vade sonunda isteyene tahvil veya sertifikada yazılı 24 ayar gram altını “aynen” (altın olarak) iade etmenin yollarını da aradığını belirtiyor. Bütün bu arayışlar, yastık altında büyük miktarda altın olduğu varsayımına dayanıyor. Acaba yastık altında ne kadar altın var?
Genel kabul gören tahminle yastık altında 5 ton ağırlığında 250 milyar dolar değerinde altın olduğu şeklinde.
Mehmet Şimşek’in tahmini bugüne kadar genel kabul gören rakamların yarısı Mehmet Şimşek yastık altında 2 bin 200 ton altın olduğunu, bunların değerinin 100 milyar doları bulduğunu söylüyor.
Acaba ithal edilen altınların büyük bölümü, Darphane'de basılan altınların tamamı yastık altına mı gidiyor?
2005 yılından bu yana Türkiye’ye ithal edilen altın miktarı 1.727 ton 2005 yılından bu yana 12 yılda Darphane’de değişik boy sikke haline getirilen altın miktarı 611.9 ton.
Darphane'de basılan altınların tamamı yastık altına gitmiyor. Bir bölümü hurda olarak tekrar Darphane’ye dönüyor. Kuyumcuların yüzük, bilezik takı olarak işledikleri altınlar ve de son yıllarda gram olarak satılan altınlar da dikkate alınsa 12 yılda yastık altına eklenen altının 300-400 ton olduğu varsayılabilir.
Bankaların altın günlerine getirilen altınların azaldığı belirtiliyor. Bu durumda tahvil ve sertifika için acaba yastık altından daha ne kadar altın çıkabilir?
Tahvil ve sertifikaya ilgiyi, altın olarak (Türk Lirası değil altın olarak) verilecek yıllık kâr payı ve faiz oranı belirleyecek.