Borsada işlem görmeyen hisse senetlerinin alım satım kazançlarının vergilendirilmesi, borsada işlem gören hisse senetlerinden farklı. Ayrıca alım satıma konu olan anonim şirket hissesi için hisse senedinin bastırılmış olup olmaması da vergileme açısından farklı sonuçlar doğuruyor.
Hisse bastırılmışsa
İvazsız olarak iktisap edilenler ile iki yıldan fazla süreyle elde tutulan borsada işlem görmeyen hisse senetlerinin elden çıkartılmasından doğan kazanç, tutarı ne olursa olsun gelir vergisine tabi değil.
Hisse satışından doğan kazancın vergiye tabi tutulmaması için; en az iki yıl süreyle elde tutulması ve hisse senedi bastırılması koşullarının birlikte sağlanması gerekiyor.
Hisse senedinin iki yıl içinde satılması halinde; iktisap (edinme) bedeli, elden çıkarılan hisse senetlerinin elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Türkiye İstatistik Kurumu’nca belirlenen ÜFE artış oranında artırılarak tespit ediliyor. Ancak endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının yüzde 10 veya üzerinde olması gerekiyor.
2016 yılında satılan hisse senedinin endekslenmiş iktisap bedeli ile satış bedeli arasındaki farkın, tutarı ne olursa olsun beyan edilmesi gerekiyor. Herhangi bir istisna uygulanmıyor.
Hisse bastırılmamışsa
Alım satıma konu olan anonim şirket hissesi için hisse senedi bastırılmamışsa, anonim şirket ortağı, hissesini kaç yıl sonra ve kime satarsa satsın, elde edilen kazanç ‘değer artışı kazancı’ olarak, gelir vergisine tabi.
Vergilendirme sırasında, iktisap (edinme) bedeli, elden çıkarılan hisselerin, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Türkiye İstatistik Kurumu’nca belirlenen TEFE (1.1.2006 tarihinden itibaren ÜFE) endeksindeki artış oranında artırılarak tespit ediliyor. Ancak endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının yüzde 10 veya üzerinde olması gerekiyor.
2017 yılında elde edilen kazanca, 11 bin TL istisna uygulanıyor. Endekslenmiş iktisap bedeli ile satış bedeli arasındaki fark 11.000 TL’yi aşmıyorsa beyan edilmesi gerekmiyor. Aşıyorsa, tamamının beyan edilip, istisna tutarını aşan kısım üzerinden gelir vergisi ödenmesi gerekiyor.
İlmühaber avantajı
Hisse senedi bastırmayan bir anonim şirket, herhangi bir kurumdan izin almaksızın, hisse senedinin yerini tutan ‘geçici ilmühaber’ bastırabilir. Bu durumda, geçici ilmühabere dayalı anonim şirket hisse satışı, iki yıllık süre geçtikten sonra yapılırsa, bundan doğan kazanç da tutarı ne olursa olsun, gelir vergisine tabi tutulmuyor.
11 bin liralık istisnası var
Limited şirketlerde, hisse senedi ya da ilmühaber çıkartılması söz konusu değil. Bu nedenle, şirket hissesi (ortaklık payı) ne zaman satılırsa satılsın, bundan doğan kazanç ‘değer artışı kazancı’ olarak gelir vergisine tabi tutuluyor (GVK Mük. Md. 80/4).
Kazancın hesaplanmasında, hissenin iktisap (edinme) bedeli, hisse senedi ya da ilmühaber bastırılmamış anonim şirket hisselerinde olduğu gibi endeksleme uygulamasına tabi tutuluyor ve 11 bin TL’lik istisna uygulanıyor.