Türkiye'de 18 milyar dolar yatırım planı olan Socar, bunun 11 milyar dolarım yaptı. Geri kalan 7 milyar dolarlık yatırım ise 2020'ye kadar yapılacak. Şirket, bu yatırımın bir bölümünü bir akaryakıt dağıtım şirketine yapmayı planlıyor. Bunun için ise satış masasındaki Petrol Ofisi'ni (PO) gözüne kestirmiş durumda. Ancak PO'yu alamazsa sıfırdan bir dağıtım şirketi kurmaya da sıcak bakıyor.
Socar, Azerbaycan devletinin bütün doğalgaz ve petrol rezervlerinin imtiyazını elinde bulunduran, rafinerisi olan ve globalleşen bir şirket. Socar Grubu'nun 2008 yılında özelleştirmeyle Petkim'i 2 milyar 40 milyon TL'ye satın almasıyla Türkiye'ye yatırım süreci başladı. Socar Türkiye'nin 2008-2020 döneminde yaklaşık 18 milyar dolarlık yatırım yapma planı var. Bugüne kadar PetLim, Petkim, Star Rafineri ve TANAP dahil yapılan yatırım harcamaları 11 milyar doları buldu. Geri kalan yatırım ise ağırlıklı olarak 2017 ve 2018 yıllarında yapılmak üzere 2020 yılına kadar tamamlanacak.
Şirket, bu yatırımın bir bölümünü bir akaryakıt dağıtım şirketine yapmayı planlıyor. Bunun için ise satış masasındaki Petrol Ofisi'ni (PO) gözüne kestirmiş durumda. Ancak PO'yu satın alamazsa sıfırdan bir dağıtım şirketi kurmaya da sıcak bakıyor.
DAĞITIM ŞİRKETİ İSTİYOR
Socar Türkiye'nin 5,7 milyar dolar yatırımla hayata geçireceği Star Rafineri'nin yüzde 82'si tamamlandı. Hedef 2018'de yıllık 10 milyon ton dizel yakıt üretim kapasitesine sahip tesisin devreye alınması yönünde. Böylece yılık 2,5 milyar dolarlık ithalatın önüne geçilecek.
Socar Türkiye Genel Müdürü Zaur Gahramanov, bu rafineriyle birlikte petrol dağıtım şirketine olan ihtiyaçlarının daha da artacağını vurguluyor. Bu bağlamda da Petrol Ofisi'ne olan ilgilerini dile getiriyor. Gahramanov, "Petrol Ofisi bizim için en uygun seçenek. Tabii burada ortaya çıkacak değerleme de önemli. Petrol Ofisi olmazsa bizim B ve C planlarımız da var. Ya başka bir şirket için görüşmeler yaparız ya da kendimiz sıfırdan bir şirket kurarız" diye konuşuyor.
Son dönemde TL ve Manat'ta önemli değer kayıpları yaşandı. Zaur Gahramanov, bununla ilgili olarak, "Biz Türkiye'ye 4-5 yıl için bakmıyoruz. Uzun süre buradayız. Yatırımlarımız devam edecek" diyor.
HALKA ARZ NE ZAMAN?
Goldman Sachs, 2015 yılında Socar Türkiye'nin yüzde 13 hissesini 1,3 milyar dolar bedelle satın almıştı. Bu ortaklığın ardından halka arz beklentisi ortaya çıkmıştı. Zaur Gahramanov, 2020 yılında büyük yatırım planları tamamlandıktan sonra iki yıl içinde halka arz yapma hedeflerinin olduğunu söylüyor. Gahramanov, Borsa İstanbul'a ilave olarak Hong Kong veya Londra borsasında da olma niyetleri bulunduğunu ifade ediyor.
SOCAR TÜRKİYE'NİN HANGİ YATIRIMLARI VAR?
1- İzmir Aliağa yerleşkesinde iki fazdan oluşan ve 400 milyon dolara mal olan PetLim limanını yapıyor, İlk faz devreye alındı. İkinci faz bu yıl haziran ayında devreye girecek. 13 bin konteyner kapasiteli gemiler limana yanaşabilecek. Ege havzasındaki en büyük kapasiteli liman olacak. Bu, konteyner başına 200-250 dolar maliyet avantajı sağlayacak. 2- Yüzde 60'ı biten TANAP yatırımı 2020'de tamamlanacak. İlk gazı ise Haziran 2018'deTürkiye'ye verecek. Fizibilitede 11.7 milyar dolarlık plan vardı ancak bu rakam 8,5 milyar dolara kadar çekildi. 3,2 milyar dolarlık yatırım tasarrufu sağlandı. 3- Petkim'de her yıl 150 milyon doları bulan yatırım harcaması oluyor. 4- Aliağa yerleşkesinde, şirketin kendi ihtiyacını karşılayacak şekilde enerji yatırımlarına devam edilecek. (Talip Yılmaz/Ekonomist Dergisi)