Geçen hafta rekorlarına yenisini ekleyen dövizde dolar 3,93, Euro ise 4,11 TL seviyelerini gördü. Ardından gelen TCMB hamlesi yükselişi durdursa da bu durum kısa sürebilir. Şimdi gözler 24 Ocak'ta yapılacak TCMB toplantısında. Piyasalar faiz artışını fiyatlayıp sakinleşirken, bunun dövizin hızım kesip kesmeyeceği tartışılıyor. Çünkü MB'nin çok sert faiz artışı yapması beklentisi düşük.
Uzun süredir yükseliş trendinde olan döviz, geçen hafta yeni rekorlara imza attı. Mecliste başlayan anayasa değişikliği görüşmeleri, başkanlık referandumu ile ilgili tartışmalar, jeopolitik riskler, Fitch'in not indirimine gideceği yönündeki endişeler ve OHAL süreci, Türk Lirası'nın dolar ve Euro karşısında sert kayıplar yaşamasına neden oldu. TL karşısında dolar 3,93, Euro ise 4,11 seviyelerini gördü.
Böylece TL 2017 başından beri en fazla değer kaybettiren gelişmekte olan ülke parası oldu. Gelişmekte olan ülkeler arasında ABD seçimlerinden bugüne ise TL'deki değer kaybı dolara karşı yüzde 18.63 seviyesini buluyor.
MB HAMLESİ GELDİ
Geçen hafta bu yükselişi durduran ise Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) adımı oldu. Yabancı para cinsinden zorunlu karşılıkları düşürmesi sonrası TCMB'nin repo ihalesi açmama hamlesinin ardından dolar/TL 3,80 Euro/TL ise 4,05 seviyelerinin altına geri çekildi. Bu hamle TCMB tarafından dolaylı bir müdahale beklentisini kuvvetlendirdi. Gözler şimdi 24 Ocak'ta yapılacak TCMB toplantısına çevrildi. Piyasalar bu toplantıda TCMB'den faiz artışı bekliyor.
TCMB'den önce bu hafta Avrupa Merkez Bankası da 19 Ocak'ta faiz kararını açıklayacak. 27 Ocak'ta ise Fitch Türkiye ile ilgili not kararının açıklamasını yapacak. ABD'de yeni başkan Donald Trump'ın 20 Ocak'ta görevi resmen devralması da piyasalardaki hareketliliğin artmasına neden olabilir. Tüm bunlar piyasaların yönünü belirleyecek gelişmeler olacak. Uzmanlar, TCMB'den faiz artışı beklense de bunun 2014 yılındaki gibi olmayacağı konusunda hemfikir. Kurda yükseliş devam ederse 50 baz puan ya da üzerinde bir faiz artırımı söz konusu olabilir.
"4 TL ÇOK UZAK DEĞİL"
Destek Menkul Değerler Genel Müdürü Tuna Yılmaz, gelinen noktada dolar kuru için 4 seviyeleri konuşulurken, TCMB'nin etkili bir silah kullanmaması halinde bu seviyelere ulaşmanın çok da uzak bir ihtimal olmadığını düşünüyor. Yılmaz, Euro/TL'de ise 4,05 seviyesi üzerinde devam edebilecek fiyatlamalarda yeni rekor denemelerinin gerçekleşeceğini söylüyor. Tuna Yılmaz, belli başlı destek noktalan üzerinde kalıcılık sağlandıkça kurlarda yükseliş isteğinin sürmesini bekliyor.
KALICI DÜŞÜŞ OLUR MU?
Merkezden şok faiz artırımı gelirse kur üzerinde etkili olur ancak uzmanlara göre bu sadece zaman kazandırır. Siyasi ve sosyal alanda da belirsizliklerin giderilmesi ve gerekli yapısal reformların gerçekleştirilmesi gerekiyor. Bunlara ek olarak global piyasalarda doların zayıfladığı ve gelişmekte olan ülkelere para girişlerinin olduğu bir dönem olursa, kurlarda kalıcı düşüşler görebiliriz.
"MB'NİN ADIMI 2014 KADAR SERT OLMAZ"
Gedik Yatırım Genel Müdürü Metin Ayışık
"ABD'de Trump'ın başkan seçilmesiyle birlikte gelişmekte olan ülke para birimlerinde genel olarak değer kayıpları yeni bir ivme kazandı. Bu süreçte yurtiçinde devam eden anayasa değişikliği görüşmeleri, artan terör olayları, Suriye ve Irak'ta daha kapsamlı operasyon söylemleri riskleri artırdı. Yatırım yapılabilir tek notun da Fitch tarafından düşürülebileceği beklentisi ve düşük faizin TL'yi spekülatif ataklara karşı savunmasız bırakmasının etkisiyle, TL ekim başından itibaren en negatif ayrışan para birimi oldu. TCMB'nin adım atma ihtimalinin yükseldiğini düşünüyoruz. Atılacak bu adım 2014'teki kadar sert olmaz. Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında bu yönde bir adım atılacak olursa TL'nin son dönemde sergilediği negatif ayrışmayla oluşan fark kapatılabilir. 2017 için ortalama dolar/TL kuru beklentimiz 3,45-3,55 seviyesinde"
SON 10 YILDA KURDA 6 SIÇRAMA OLDU...
1-Dolar/TL 1,31'den 1,69'a çıktı. Haziran ayında üç partide2,1 milyar dolarlık doğrudan döviz satım müdahalesi ve iki ihale ile 1 milyar dolarlık döviz satışı yapıldı. Aynı ayda politika faizi de iki partide yüzde 13,25'ten yüzde 17,25'e çıkarıldı.
2- Dolar/TL 1,15'den 1,69'a çıktı. Global kriz sonrasında ekim J ayında iki ihalede 100 milyon dolar satıldı. Kurdaki yükselişe 'küresel kriz kaynaklı' teşhisini koyan MB faiz silahına başvurmadı.
3-Dolar/TL 1,50'den 1,89'a çıktı. 5 Ağustos'ta başlatılan döviz satım ihaleleri 24 Ocak'a kadar sürdürüldü ve 12,7 milyar dolar satıldı. 20 Ekim'de gecelik borç verme faizi yüzde 9’dan yüzde 12,5’e yükseltildi.
4-Dolar/TL 1,79'dan 2,34'e çıktı. Gezi Parkı eylemleri ve FED'in faiz artırım sinyali kurda hareketlenmeyi başlattı. 11 Haziran'da başlatılan döviz satım ihaleleriyle ocak ayı sonuna kadar 20,2 milyar dolar satıldı. 23 Ocak'ta 3,2 milyar dolarlık döviz satım müdahalesi yapıldı. 28 Ocak'ta politika faizi yüzde 4,5'ten yüzde 10'a çıkarıldı.
5-Dolar/TL 2,28'den 3,06'ya çıktı. FED fiyatlamaları, 7 Haziran u seçimleri, hükümetin bir türlü kurulamaması gibi faktörler kurun ateşini yükseltti. 24 Ağustos'ta tekrar erken seçim kararı alındı. FED'in faiz artırım beklentileri ötelenince kurdaki yükseliş durdu.
6-Dolar/TL 2,95'ten 3,85'e çıktı. ABD'de Trump'ın Başkanlık görevini devralmasının yanı sıra içeride Anayasa gündemi, OHAL ve terör olayları kuru yukarı taşıyor. (Gözde Yeniova/Ekonomist Dergisi)