Avrupa'da ekonomi pek de iyi gitmiyor

Avrupa Birliği ülkeleri ekonomik krizi tam manasıyla atlatmış değiller. İşsizlik verileri, borç oranları ve sermaye piyasalarındaki gidişat bunu gösteriyor. Konuyu Akşam yazarı Deniz Gökçe köşesine taşıdı. İşte o yazı:

Richard Barley 3 Ocak günü Wall Street Journal’de 2017 yılı başında Avrupa’nın ekonomik durumunu özetlemiş. Tezlerinin özetini aşağıya alıyorum.

2012'de Avrupa Merkez Bankası Başkanı M. Draghi ne yapılması gerekiyorsa yapılacak diyerek destek ve cesaret yaymıştı. O günden bu güne Almanya, Fransa, İtalya ve İspanya’dan oluşan dört büyük AB üyesi oldukça iyi duruma geldiler. Bu dört ülke Euro Bölgesi'nin üretiminin dörtte birini oluşturmakta. Euro Bölgesi'nde kamu borcu/GSYİH oranı yüzde 90 düzeyine gelmiş.

Ama birçok konuda da durum yere pek sağlam basmıyor görüntüsü veriyor. Örneğin krizden önce bu dört ülkenin işsizlik verileri birbirine çok benzerdi. Şimdi ise Almanya’da işsizlik yüzde 4.1, Fransa’da yüzde 7.9, İtalya’da yüzde 11.6, İspanya’da ise yüzde 19.2 düzeyinde. Bunlar resmi Eurostat sayıları!

Kamu borcu/GSYİH 2012 yılından bu yana düşmekte ama Almanya’da yüzde 70 civarında, fakat İspanya ve Fransa’da yüzde 100 kadar ve de İtalya’da yüzde 135 oranının üzerinde.

Almanya ve Fransa krizden önceki üretim sayılarına 2011 tarihinde yaklaşmış olsa da, İspanya kuvvetli büyümeye rağmen eski durumuna gelememiş durumda, İtalya GSYİH sayısı ise 1999 tarihindeki üretim değerinin altındadır.

Avrupa piyasaları yavaşlıyor

Ama Avrupa Merkez Bankası'nın çabalarının işe yaramadığını düşünenler de pek haklı değil. Barclays iktisatçılarının açıklamalarına göre, Merkez Bankası'nın bono satın almaları olmasa idi, yani piyasaya likidite dökülmese idi, İspanya ve de İtalya’da borç düzeyleri bugünkünden çok daha fazla olurdu deniyor.

Avrupa Merkez Bankası'nın düşük faiz politikası da oldukça etkili oldu denmekte. Barclays’e göre Avrupa Merkez Bankaları olmasa idi kamu bütçeleri faizleri düşürmek için, epey 'yük' alacaklardı. Avrupa Merkez Bankası ve az da olsa maliye politikası etkili olmuştu ama şimdi piyasalarda biraz yavaşlama başlangıcı başlıyor gibi. Bu nedenle Avrupa Merkez Bankası bono satın almaya bir süre daha devam edecek.

Bu nedenle de AB Merkez Bankası 2017 yılında politikalarına devam edeceğini ve yıl sonuna kadar da 780 milyar euro değerinde bono satın alacağını açıkladı. Ama para politikası da sonsuza kadar bu şekilde devam edemez.

Siyaset sorunları, Parasal Birliğin ekonomik birlik haline gelmesine engel oluyor gibi gözüküyor!