Yazdır
Özellikle 90’lı yıllarda sık görülen sigortaya 'yalnızca giriş yapılıp prim yatırılmamış' kişiler, emeklilikte sıkıntı yaşıyor. 'Günsüz işe giriş' adlı bu sistemin mağdurları dava açarak erken emekli olabilirler. Aksi halde geç emeklilik kaçınılmaz...
Sosyal güvenlik sisteminde bir günün bile büyük önemi vardır. Bazen bir gün erken sigortalılık bir yıl erken emekli olmaya neden olur. Dolayısıyla çalışanların sigorta girişinin yapıldığını ve primlerin yattığını takip etmeleri çok önemlidir. Yalnızca sigorta girişinin yapılması yeterli olmayabilir. Özellikle 90’lı yıllarda yalnızca giriş yapılıp prim yatırılmamış ise emeklilikte sorun yaşanabiliyor. Bu sorunun çözümü için mahkeme yoluna gitmek gerekebiliyor.
NE ANLAMA GELİYOR?
2004 yılına kadar işçi çalıştıran işverenler SGK’ya işçinin önce işe giriş bildirgesini, daha sonra bordroları verirlerdi. Ancak bu dönemde bordro vermemenin idari para cezası yüksek olmadığı için çoğu kez işe giriş olmasına rağmen bordro verilmemesi söz konusu olurdu. Bu durum nedeniyle 'günsüz işe giriş' adı verilen sıkıntılı durum doğuyordu.
İKİ ALTERNATİF VAR
Yani kişinin işe girişi var, ama adına ödenmiş herhangi bir prim yok. Bu durum maalesef emeklilik için sorun yaratıyor. Bu durumun çözümünde çalışanların iki alternatifi var. İlk alternatif eğer işe giriş bildirgesi verilmiş ancak bordro verilmemiş ise işyerinin bağlı bulunduğu SGK’daki bordro servislerinden ilgili belgenin bulunmasıdır.
Bordro kaydı varsa...
Bu durumda dava açmaya gerek kalmaksızın bordrodaki mutabakatsızlık ortadan kaldırılarak işlem yapılması söz konusu olur ve giriş tarihi emeklilik için dikkate alınır. Dava yoluna gitmeden sorunun çözülmesi için mutlaka o dönemdeki bordro kayıtlarına ulaşılması gerekmektedir. Bu konuda işyerinin bağlı bulunduğu SGK ünitesine başvuru yapılması ve kayıtların bordro servisinden bulunması çok önemlidir. İkinci ihtimalde ise yani bordronun bulunamaması durumunda ise hizmet tespiti davası açılması gerekmektedir.
Hakkını aramayan geç emekli olur
Çalışanlar için 'günsüz işe giriş' durumunda dava açmak şart. Bu davayı açıp kazanan kişiler emeklilikte avantajlı hale gelirler. Örneğin 1 Ocak 1989’da ilk kez çalışmaya başlayan bir erkek sigortalı, bu girişi nedeniyle 5.450 prim günüyle ve 51 yaşında emekli olabilir. Ancak bu girişi 'günsüz giriş' olan ve dava açmayan bir kişi bir sonraki girişi eğer 1 Ocak 1990 tarihinde ise bu durumda 52 yaşında ve 5.525 günle emekli olmak durumunda kalacak. Dolayısıyla 1 yıl daha geç emekliliğe hak kazanacak.
Bir gün bile çok önemli
Sosyal güvenlik sisteminde 1 günün bile çok önemi olduğunu çoğu kez vurguluyoruz. Sigorta girişi olan fakat bu girişe ilişkin prim ödenmemiş kişiler dava yoluyla bu haklarını elde ederlerse erken emekli olma hakkına kavuşabilirler.
SGK sistemi düzeltti
'Günsüz işe giriş' sorunu aylık prim hizmet belgesi uygulamasına geçilince ortadan kalktı. Bu sorun özellikle 1990’lı yıllarda 4 aylık bildirgeler döneminde yaşanıyordu. Ancak SGK’nın düzenlemeleriyle bu sorun artık yaşanmıyor. OKAN GÜRAY BÜLBÜL / AKŞAM