İnşaat sektörünü finansman açısından bankalardan kurtaracak, tasarrufları az olan vatandaşın ev sahibi olmasını kolaylaştıracak gayrimenkul sertifikası sistemi başlıyor. Metrekare metrekare ev satışının yolunu açacak sertifika sistemi için Borsa İstanbul, Sermaye Piyasası Kurulu ve Merkezi Kayıt Kuruluşu hazırlıklarda son aşamaya geldi. Edinilen bilgilere göre, sistem ilk olarak Başbakanlık Toplu Konut İdaresi'nin (TOKİ) Kayabaşı projesinde başlayacak. Önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde gayrimenkul sertifikasının Borsa İstanbul'da halka arz edilmesi planlanıyor. Yatırım bankacılığı tarafında ise Vakıf Yatırım'ın konuyla ilgili hazırlıklarını tamamladığı, ilk ihracı gerçekleştirecek kurumlardan birisi olabileceği dile getiriliyor.
SİSTEM NASIL İŞLEYECEK?
Örneğin, 500 daireli 500 milyon TL yatırımla gerçekleştirilecek inşaat projesini yapan müteahhit projenin belli bir kısmına sertifika çıkaracak. Birer metrekarelik sertifikalar oluşturulacak. Dairelerin yeri, katı, cephesi, şerefiyesi dikkate alınarak proje bitiminde kaç sertifikayla alınacağı belirlenecek. Projenin sertifikalara bölünen kısmı halka arza edilecek. Vatandaşlar birikimlerine göre gidip borsada bu sertifikalardan satın alacak. Proje bittiğinde isteyen yatırımcı yeterli sertifikayı biriktirerek konut sahibi olabilecek. Bunun için istediği daireyi bloke ettirecek. İsterse elindeki sertifikaları borsada satarak oluşan değer artışından istifade edebilecek. Gayrimenkul sertifikası sistemiyle vatandaşlar küçük birikimleriyle büyük inşaat projelerinin getirilerine ortak olabilecek.
Kurumsal yatırımcıların gayrimenkul sertifikası sistemine yoğun ilgi gösterdiği ancak bireysel yatırımcıların önüne geçilmemesi için ilk ihraçlarda belli sınırlamalar getirileceği belirtiliyor. Kurumsal yatırımcılar için de konut değil ticari (ofis) projelerin sertifikalandırılması sistemi üzerinde duruluyor.
ANAPARA GARANTİSİ VERİLECEK
İhraçta yatırımcıya anapara garantisi ve yıllık getiri de verilecek. Projenin çeşitli nedenlerle tamamlanamaması durumunda dahi yatırımcıya giriş parası ödenebilecek. Ancak sertifika ihraçlarında vatandaşlardan toplanan paraların bir hesapta bloke edileceği, inşaat firmalarına hakediş modelinde peyderpey verileceği, bu nedenle de projenin tamamlanmaması sorununun ortadan kalkacağı söyleniyor.
Dilek Güngör - Sabah