Yazdır
Küresel piyasalarda dolar ABD'de Cumhuriyetçi Donald Trump'ın seçimleri kazanmasının ardından sert bir değer kazancı trendine girmiş buna ek olarak Türkiye'ye özgü nedenlerin de etkisiyle dolar/TL 3.4760'a kadar yükselerek tarihi zirvesini geçen hafta test etmişti. Hızlı yükseliş birtakım önlemleri de beraberinde getirdi. Dövizdeki yukarı yönlü harekete faizle ayar veren Merkez Bankası'nın ardından hükümet te Türk Lirası'nı özendirmek için bir takım adımlar atacağını belirtti. Hükümetin atacağı adımlar henüz netleşmeden işadamları TL'nin özendirilmesi için üzerlerine düşen her türlü görevi yerine getireceklerini söyledi. Ancak TL'nin özendirilmesi için her kesime görev düştüğünü belirten Türkiye İhracatçılar Meclis (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, burada devlete de iş düştüğünü söyledi. Büyükekşi, “Devlet zaman zaman ihaleler düzenliyor. Özelleştirmeler yapılıyor. Tüm bunlar döviz cinsinden yapılıyor. Oysa devlet eliyle yapılan özelleştirme ve ihalelerde para birimi döviz yerine TL cinsi olmalı. TL cinsi yapılan her türlü ödeme otomatik olarak Türk Lirası'nı özendirir" şeklinde konuştu.
Sözleşmeler TL'ye dönmeli
Büyükekşi, yasal zeminin oluşması durumunda ekonominin çarklarını döndüren işletmelerde gayrimenkul kiralamaları ve birtakım sözleşmelerin de TL cincinden olması gerektiğine dikkat çekti. Bunu bireysel olarak tek tek tüm kesimin uygulamasının mümkün olmadığına işaret eden Büyükekşi, “Bireysel olarak işadamlarının bazıları TL cinsi sözleşme yapabilir ama güçlü TL için bunun yasal bir alt zemininin oluşması gerekiyor. Böyle olursa genele yayılır ve Türk Lirası özendirilmiş olur" bilgisini verdi. BİM İcra Kurulu üyesi ve CFO Haluk Dortluoğlu da kira sözleşmelerinin dolar değil lira olarak yapılmasının doğru olduğunu söyledi. Dortluoğlu, “Kira sözleşmelerin TL'ye dönülmesi yönünde çalışmalar yapılabilir. Yapılacak diğer sözleşmelerin tamamının TL ile yapılması doğru olur. Tabi ithal ürünler var onlar ile ilgili yapılacak birşey yok. Ancak ülkemiz içerisinde üretimi olan ürünlerin TL bazında işlemlerin yapılması daha makul olur" dedi.
Yüksek maliyet engel
İşadamlarının TL'nin özendirilmesi için dikkat çektiği diğer konu faiz oldu. Yüksek faizin işadamını dışarıdan borçlanmaya yönlendirdiğini belirten, Anadolu Aslanları İş Adamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Mustafa Koca, “Güçlü TL'nin olabilmesi için mikro reformlara ihtiyaç var. İş adamları finansa yüksek maliyetlerle ulaşıyor. Faizler yüksek olduğunda yurt dışından dövizle borçlanma yolu seçiliyor. Bu da ister istemez dövizdeki hertürlü hareket karşısında etkilenmemize yol açıyor. Bu nedenle işadamlarının finans ihtiyacını uygun maliyetle karşılaması sağlanmalı. TL'nin özendirilmesi için mikro reformların da biran önce hayata geçmesi gerekiyor. Küçük ve ortaboy işletmelerin finansa ulaşımı için brokratik engeller de kaldırılmalı" önerilerini sıraladı.
Hükümet sıcak bakıyor
İş adamlarının sıraladığı öneriler hükümet yetkililerinin de gündeminde. Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, TL'yi özendirmek için somut planların olduğunu söyledi. Kurtulmuş, "Ticaret ve ödemenin Türk Lirası üzerinden yapılmasını sağlayacak girişimde bulunacağız. Biz iyimseriz, belli bir süre sonra dolar belli seviyeye düşecektir" diye konuştu. YeniŞafak