Yazdır
Medipol Üniversitesi Öğretim Görevlisi Prof. Kerem Alkin, "Yarın yatırım yapacak olan bir vatandaş parasını dolara mı, altına mı, borsaya mı yoksa emlaka mı yatırsın?" sorusuna şu yanıtı verdi:
"1994-2001 krizleri dahil olmak üzere tüm krizlerde elimizde ciddi bir veri var. Parasını Türk Lirası cinsinden yatırım araçlarından değerlendirenler her zaman kazanmış, dolar ve altında değerlendirenler uzun vadede hep kaybetmiştir. Hazine kağıtları, borsa, mevduat faizleri ve gayrimenkul sektöründe değerlendirenler hep kazanmıştır."
Dünya piyasaları Donald Trump'ın ABD Başkanı seçilmesinin ekonomik şokunu yaşıyor. Peki bu krizden Türkiye nasıl etkilenecek? Yatırımcılar bu tür belirsiz durumlarda nasıl davranmalı. Medipol Üniversitesi Öğretim Görevlisi Prof. Kerem Alkin'e dünya piyasalarını olumsuz etkileyen bu ekonomik tsunamiyi ve Türkiye'ye etkisini Sabah'a anlattı.
Türkiye ekonomisi Gezi'yi, 17 Aralık'ı, PKK/HDP'nin hendek kalkışmasını, 15 Temmuz'u ve Suriye ve Irak savaşını az hasarlarla atlatmayı başardı. Bunun sırrı nedir?
Ekonomimizi yaptığımız doğru reformlarla güçlendirdiğimiz bir gerçek. 1990'lı yıllarda yaptığımız hatalardan 2001 krizi ile önemli dersler çıkardık. Son 15 yılda çok doğru işler yaptık. Ayağımızı yorganımıza göre uzatarak, tedbir üzerine tedbir üzerine alarak bu krizlerden az zararla çıktık. Dünyada işe genel bir savrukluk söz konusu oldu. Bu ekonomik savrukluk Trump'ı seçim zaferine taşıdı.
Dövizdeki dalgalanma Türkiye'de sokaktaki vatandaşı gerçekten etkileyen bir mesele mi?
Kur yükselsin, bu vatandaşı etkilemiyor. Artık hiçbir vatandaşımız yabancı para cinsinden borçlu değil. Bununla ilgili çok doğru bir adım atılarak dövizle borçlanma kaldırıldı. Eğer bu adım atılmasaydı bu dalgalanmanın etkisi daha büyük olurdu. Temelde bakıldığında 45-50 yıl boyunca yanlış ekonomi politikaları nedeniyle yaşadığımız kötü anılar bu tür dalgalanmalarda depreşiyor. ABD'de yaşanan travma sadece Türkiye'yi değil tüm dünyada gelişmekte olan ülkeleri etkiliyor.
Trump'ın olumlu mesajları tansiyonu düşürmeye yeter mi?
Trump'ın piyasaları sakinleştirecek, seçim öncesi mesajlardan farklı bir konuşma yapması tansiyonu düşürür. Şu anda beklentiler üzerinden büyük bir dalgalanma var. Trump üzerinden beklentiler gerçekleşirse bu dalgalanma duracaktır. Bunun çok uzun süreceğini zannetmiyorum.
Altın yeniden güvenli liman olacak mı?
Uluslararası piyasalarda Trump krizi sonlanma noktasına geliyorsa ve altın 1200 dolarlara çekildiyse altın yeniden düşünülebilir. 15 Aralık'tan sonra Amerikan Merkez Bankası'nın faiz artırımına gideceği düşünülürse borsa ve altının en dip seviyesi olacak 15 Aralık'ı beklemesi faydalı olacaktır.
Yarın yatırım yapacak olan bir vatandaş parasını dolara mı, altına mı, borsaya mı yoksa emlaka mı yatırsın?
1994-2001 krizleri dahil olmak üzere tüm krizlerde elimizde ciddi bir veri var. Parasını Türk Lirası cinsinden yatırım araçlarından değerlendirenler her zaman kazanmış, dolar ve altında değerlendirenler uzun vadede hep kaybetmiştir. Hazine kağıtları, borsa, mevduat faizleri ve gayrımenkul sektöründe değerlendirenler hep kazanmıştır.
Güneydoğu'da PKK terörü, Suriye ve Irak'ta biterse Türkiye ekonomisinde neler yaşanır?
Terör Türkiye ekonomisini hedeflerinden uzaklaştırmakta uluslararası çevreler tarafından kullanılıyor. 40 yıldır terörle mücadelede harcanan kaynaklar başka alanlara kaydırılsaydı 1.5 trilyon dolar daha fazla bir ekonomik büyüklüğe sahip olacak bir ülke haline gelecekti. Bu savaşlar sonlandırıldığında bu coğrafyanın yeniden kalkındırılması gerekecek. Bu kalkınma ve yeniden imarda en büyük pay Türkiye'ye düşecek. Türkiye'nin büyümesine olağanüstü katkı sağlayacak. Terör, Türkiye'nin Suriye ve Irak'ın kalkınmasında önemli rol oynamasının da önüne geçmesi için kullanılıyor. Terörle mücadelenin bitirilmesi Türkiye'nin 2023 hedeflerini yakalaması ve bölgede öncü ülke olmasını sağlayacak.
15 Temmuz başarılı olsaydı ekonomi 50 yıl geriye giderdi
15 Temmuz başarılı olsaydı ekonomimize etkisi ne olurdu?
15 Temmuz başarılı olsaydı dünya ekonomi klasmanında G20 kulübünden 4. veya 5. kategoriye düşen, yatırım yapılabilir olma özelliğini yitirmiş bir ekonomi olma özelliğini kaybederdi. Bu da Türkiye ekonomisini 50 yıl geriye götürecekti. Dünyada kimse bizi ciddiye almayacaktı.
Türkiye ekonomisi ile ilgili beklentiniz nedir?
Uluslararası kuruluşların hazırladığı en az 10 rapor var. 2050'de dünyanın 12 ekonomisi arasında gösteriliyoruz. Türkiye Avrasya'nın kaderini değiştirebilecek bir ülke.