Dünya genelinde insanların farklı ülkelerden vatandaşlık ve oturum izni almaları günden güne artıyor. Bunda en büyük etken olarak, politik ve ekonomik yönden insanların güvenli yerlerde yaşama isteği ön plana çıkıyor.
Pek çok batı ülkesinde göçmenlik başvurusu ve öğrencilikle oturum izni alınabiliyor. Ancak doğrudan para ödenerek de bu yapılabiliyor.
EN UCUZ LETONYA
Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) raporlarına göre, dünyada ücret karşılığı doğrudan vatandaşlık satan 6 ülke bulunuyor. Bu ülkelerin 4'ü Karayipler'de bulunurken, ikisi de Avrupa'da yer alıyor. En ucuz vatandaşlığı Karayipler'in Dominika ülkesi 100 bin ABD Doları karşılığında veriyor.
Güney Kıbrıs Rum Kesimi ise 2.5 milyon Euro ile en pahalı vatandaşlık veren ülke. Bir diğer Avrupa ülkesi Malta da 1 milyon 150 bin Euro karşılığında yabancılara vatandaşlık hakkı tanıyor.
Vatandaşlık dışında çok sayıda gelişmiş ülke yabancılara oturum hakkı tanıyor. Belirli miktardaki parayı ülkeye getirenler, oturum iznini alabiliyorlar. Ancak her ülkenin oturum izni konusunda farklı kuralları bulunuyor. Kimi ülkeler paranın bankada tutulmasını şart koşarken, kimi ülkeler de gayrimenkul alımlarını oturum izni için yeterli buluyor.
Oturum izni veren hemen hemen tüm ülkeler belirli bir süre sonunda, gerekli şartların oluşması durumunda yabancılara vatandaşlık hakkı tanıyor. Bu süre de 3 ila 12 yıl arasında değişiyor.
Oturum izni vermede en ucuz ülke ise 35 bin Euro ile Letonya. En pahalı ülke de 10 milyon Euro ile Fransa.
Yabancılar, vatandaşlık veya oturum izni için tercih edecekleri ülkeleri belirli kriterlere göre seçiyor. Bunda ilk sırada aileleri ile birlikte o ülkeye gidebilmeleri geliyor.
Daha sonra yabancılar, gidecekleri ülkenin vize serbestisi avantajına bakıyor. Bu noktada Malta ve Güney Kıbrıs ön plana çıkıyor. AB üyesi bu iki devletten vatandaşlık alan yabancılar, başta AB olmak üzere pek çok ülkeye vizesiz seyahat etme özgürlüğüne kavuşuyor.
Ülkeler gelirini artırıyor
Yabancı yatırımcı çekmek isteyen ülkeler, vatandaşlık veya oturum izni ile bir anlamda iş insanlarını cezbetmeye çalışıyor. Yabancılara vatandaşlık veya oturum izni veren ülkeler, bu sayede milli gelirlerine katkı sağlamış oluyor. Karayipler'deki Saint Kitts ve Nevis ülkesi, 2013 yılından bu yana sattığı vatandaşlıklar nedeniyle gayri safi milli hasılasını yüzde 25 artırdı. Portekiz de 2014 yılında yabancılara verdiği oturum izni ile doğrudan yabancı yatırımcı gelirlerini yüzde 13 yükseltti.
Başka ülkelerde yaşamak için 2 milyar dolar harcandı
Yabancılara vatandaşlık ve oturum izni verilmesi, dünyada önemli bir pazar doğmasına da neden oldu.
Vatandaşlık ve oturum planlaması şirketi olan Henley&Partners'in araştırmasına göre, 2014 yılında dünya genelinde yatırımcılar, başka ülkelerde yaşamak için 2 milyar dolar harcadılar.
Sözcü-Taylan BÜYÜKŞAHİN