Yazdır
2010 Eylül tarihli sözleşmede, körfez köprü geçiş ücreti olarak belirlenen 35 dolarlık bedel için 2008 yılı baz alınmış. Ücret her yıl ABD’deki tüketici fiyatları endeksindeki artış kadar yükseliyor. Haziran sonu 39 dolara ulaşan rakam yıl sonunda 40 doları bulacak.
Bugün uygulanan 25 dolarlık (88.75 TL) geçiş ücreti ile 40 dolar arasındaki 15 dolarlık farkı devlet firmaya ödeyecek. Günlük geçen araç sayısı 40 binden az olursa da eksik geçen araç başına devlet firmaya 40 dolar verecek.
Osman Gazi Köprüsü’nü de içine alan Gebze-İzmir otoyoluna ait sözleşme hükümlerine göre; sadece geçmeyen araçların değil, geçen araçlara ait ücret farkı da kamusal yükümlülük olarak kabul edilmiş. Sözleşmede garantilerin esas olduğu 35 dolarlık ücret ise 2008 yılına ait.
Hükümlere göre, geçiş ücreti bazı bu yıl sonunda 40 dolar olacak. Geçiş ücreti işletmeci tarafından indirilirse fark Hazine’yi ilgilendirmeyecek.2010 Eylül tarihli sözleşmeye göre, köprü geçiş ücreti olarak belirlenen 35 dolarlık bedel için 2008 yılı baz alınmış.
Buna göre eğer daha sonraki yıllarda sözleşmeye değişik bir hüküm getirilmediyse, 2008 yılındaki 35 dolarlık ücretin her yıl ABD’deki tüketici fiyatları endeksindeki artış kadar artırılması gerekiyor. Bu hesaba göre de, Haziran 2016 itibariyle 39.05 dolar ediyor.
Yıl sonuna da 40 doları bulacak.Köprü açılışında belirlenen ve bugün uygulanan 88.75 TL’lik geçiş ücreti KDV hariç 25 dolara denk geliyor. 39-40 dolarlık geçiş ücreti yüksek bulunarak aşağı çekilen geçiş ücreti nedeniyle hasılatı düşürücü bu durumda da geçen araç başına 14-15 dolarlık fark da Hazine tarafından ödeyecek.
2008’de yapılan yasal düzenleme ile ‘ücretin, yararlananlar tarafından tamamen veya kısmen ödenmesi mümkün olmayan projelerde’, idare tarafından görevli şirkete tamamen veya kısmen katkı payı ödeme yapılabilmesi sağlandı.
Böylece, örneğin günde ortalama kabaca 10 bin araç geçişi olsa; devlet bunun için araç başına 15 dolardan yılda 55 milyon dolar geçen araçlar için fark (katkı payı), geçmeyen 30 bin araç için de her biri için 40 dolardan yılda 432 milyon dolar da hasılat garantisi ödeyecek.
Bu varsayıma dayanan örnekte, toplam yıllık ödeme ise 486 milyon dolar olacak. Konsorsiyum yetkilileri, Osman Gazi Köprüsü dahil açılışı yapılan ilk etabın (Gebze-Orhangazi) maliyetinin 2.7 milyar dolar olacağı ilan etmişlerdi. İzmir’e uzanan diğer etap otoyollarla birlikte toplam 6.3, milyar dolar maliyeti olan projeye 5 milyar dolar finansman, Hazine garantisi altında sağlandı.
Hürriyet-Uğur Gürses