Hazırlanan yasa tasarısına göre, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde, çalışma izinlerini ve süreçlerini yönetmek amacıyla Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü kurulacak. Serbest bölgelerde çalışan yabancılar için başvuru Ekonomi Bakanlığı’na yapılacak. Ayrıca, çalışma izinleri sürecini yönetmek amacıyla, bakanlıktan ‘Yetkili aracı kurum’ belgesi alan şirketler kurulabilecek. Tasarıyla Türkiye’de yabancılar, bağımsız çalışma izni, çalışma izni, çalışma izni muafiyeti, süresiz çalışma izni, Turkuaz Kart modelleriyle çalışabilecek. Yurt dışından ücret alanlar da Türkiye’de çalışma izniyle bulunabilecek. Turkuaz Kart sistemi, bağımsız çalışma izni, süresiz çalışma izni ve çalışma izni muafiyeti, uzun süreli-süresiz çalışma imkanı sağlayacak. Çalışma izinleri ilk başvuruda 1 yıl için verilecek. Daha sonraki izinler, işvereniyle yaptıkları sözleşme süresiyle sınırlı olacak. Türkiye’de yasalara uygun şekilde işvereniyle sözleşme imzalamış (işe başlamış) kişiler, limited, anonim, sermayesi bölünmüş komandit şirket ortakları ile profesyonel meslek sahibi yabancılar çalışma izni alabilecek. Uzun dönem ikamet izni alanlar ile en az 8 yıl çalışma izni alarak çalışmış kişiler, süresiz izne başvurabilecek. İkamet hakkı, çalışma iznine gerekçe olarak görülmeyecek. Bakanlar Kurulu kararıyla, çalışma izinlerinin süresi, alanı, sektörü, bölgesi kısıtlanabilecek.
Yabancılara gönüllü çalışma izni
Nitelikli işgücünü çekmek amacıyla, aileye de oturma hakkı verilmesini sağlayan Turkuaz Kart, eğitim, mesleki deneyim, bilim ve teknolojiye katkı, ülke ekonomisi ve istihdama katkı kriterleri değerlendirilerek verilecek. Kamu yararına dernek statüsü ile vergi muafiyeti sağlanmış vakıflarda, Türkiye’de ikamet izni bulunan yabancılar, ikamet süresiyle sınırlı olmak üzere gönüllü çalışabilecek. Yabancı gönüllü çalıştıran vakıf veya derneğin çalışanlarının üçte ikisinin yabancı olması şartı getirildi. Tasarıda, genel kurallar dışında istisnai olarak çalışma iznine başvurabilecekler de sıralandı. Buna göre, uluslararası koruma başvurusu sahipleri, şartlı mülteci, geçici koruma sağlananlar, vatansız veya mağdur destek statüsünde olanlara çalışma izni verilebilecek.
Suriyelileri kapsayan düzenleme
İstisnai izinler içinde bulunan geçici koruma belgesi sahibi kişilerin, bu belge çerçevesinde aldıkları kimliklerinin üzerinden 6 ay geçmesi halinde çalışma iznine başvurmalarına imkan sağlandı. Çalışma izninin mutlak kalış hakkı sağlamadığına dair hüküm konuldu. Türkiye’de eğitim gören yabancılar, yabancı mühendis ve mimarlar Türkiye’de proje bazlı ve geçici sürelerle daha kolay çalışabilecekler.