Küresel likidite koşullarındaki iyileşmeyle birlikte ekonomik verileri beklentilerin üstünde gelen Türkiye'ye para girişi sürerken, kredi ve mevduat fazilerinde de beklenen düşüşler başladı. Son iki haftada hisse senedi ile tahvil- bono piyasasına 2 milyar dolar para girişi olurken, bankaların ve Hazine'nin yurtdışı tahvil ihraçlarına da toplamda 6 kata yakın talep geldi.
5 BİN TL CEPTE KALDI
Merkez Bankası'nın mart ve nisan aylarında koridorun üst bandında gerçekleştirdiği 0.75 puanlık faiz indirimlerinden de destek olan bankalar, kaynaklarını da çeşitlendirmekte zorlanmamanın etkisiyle, kredi musluklarını açtı. Ticari kredilerde aylık faiz 0.20 puan düştü. 100 bin liralık ticari kredinin maliyeti, faizdeki düşüşün etkisiyle 5 bin lira azaldı.
GÜVEN ORTAMI OLUŞTU
Analistler, Türkiye piyasalarına yıl başından bu yana 4 milyar dolarlık para girişi olduğuna dikkat çekiyor. Döviz kurunun oynaklığının azalmasının, jeopolitik risklerin minimize olmasının ve ABD Merkez Bankası'nın faiz artırma sıklığında geri adım atmasının, son iki ayda iki kez faiz indiren Merkez Bankası'nın elini güçlendirdiği görüşünde birleşiyorlar.
YATIRIMLAR HIZLANACAK
2015'teki iki seçimin de etkisiyle ertelenen talebin bu yıl devreye girmesi ve Merkez Bankası'nın faiz indirim kararının bankalarda bütün kredi türlerinde faizlere yansıdığına dikkat çeken analistler, özellikle orta-uzun vadeli yatırım kredilerine talebin arttığını vurguluyor. Ziraat Yatırım Analisti Bora Tamer Yılmaz, son açıklanan kapasite kullanım oranının yüzde 75.4 ile bir yılın en yüksek ikinci seviyesine çıktığına vurgu yaparak, "Bunun bir sonraki aşaması yatırımların hız kazanması olacak. Türkiye'de kapasite kullanımı yüzde 75'lere ulaştığında genellikle yatırım eğilimi güç kazanıyor ve kurulu kapasite artırılıyor. Bu sene büyüme, yatırımlardan da destek göreceğe benziyor" diye konuştu.
KONUTTA İLK HEDEF % 1
Kredi faizlerindeki gevşeme tüketici tarafında ise henüz sınırlı seviyede bulunuyor. Konut kredilerinde aylık faiz yüzde 1.29-1.30'lardan 1.13- 1.20'lere, ihtiyaç kredilerinde ise yüzde 1.40'lardan 1.27'lere indi. Özellikle konutta, likidite açısından yeterli rahatlamanın sağlanması durumunda bankaların faizi ilk etapta yüzde 1'e kadar gevşetmesi bekleniyor. Taşıt kredilerinde ise yüzde 1.30 olan faizin 1.15'e ineceği belirtildi.
Jepolitik risklerin yanı sıra küresel ekonomiye ilişkin belirsizliklerin etkisiyle tabelada yüzde 11, tezgah altında ise yüzde 13'e yükselen 1 yıllık mevduat faizleri, son dönemde yüzde 10-10.5 aralığına kadar geriledi. Ticari kredilerde yüzde 1.69'a kadar çıkan aylık faiz, geçen hafta yüzde 1.29'a kadar geriledi. Oktay Özdabakoğlu / Sabah