Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Türkiye'nin bankacılık mevzuatının uluslararası Basel
standartlarına tam uyumlu bulunduğunu açıkladı.
BDDK Başkanı Mehmet Ali Akben, konu ile ilgili yaptığı açıklamada şunları söyledi:
"Basel Bankacılık Denetim Komitesi (Komite) 1974 yılında G10 ülkelerinin katılımıyla, üye ülkelerin bankacılık alanında bilgi ve birikimlerini paylaşmalarını sağlayacak bir platform olarak oluşturulmuştur. Komite farklı ülkelerdeki sermaye yeterliliği standartlarını yeknesaklaştırmayı amaçlayan Basel Sermaye Uzlaşısını (Basel-I) 1988 yılında yayımlamıştır. Daha sonra finansal piyasalarda ve bankacılık alanındaki gelişmeleri de kapsayacak şekilde Basel-II Uzlaşısı 2004 yılında, Basel II.5 Uzlaşısı
2009 yılında, Basel III Uzlaşısı ise 2010 yılında yayımlanmıştır.
Diğer taraftan 25 Mayıs 2009 itibarıyla ülkemiz Komite üyeliğine kabul edilmiştir. Üyelik sonrası
Kurumumuz Komite’nin pek çok alt çalışma grubuna katılma fırsatı bulmuş ve Komite tarafından
oluşturulan Basel II.5 ve Basel III gibi oldukça önemli uluslararası standartların oluşturulması sürecine dâhil olmuştur.
Ülkemiz bankacılık sektörünün tabi olduğu düzenleyici çerçevenin uluslararası standartlar ve düzenlemelere uyumluluğunun sağlanması 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 88 inci maddesi çerçevesinde de Kurumumuzun temel amaçlarından birini oluşturmaktadır.
Ülkemizin Basel standartlarına uyum çalışmaları 1989 yılında yayımlanan ve Basel-I’i esas alan
sermaye ölçüm yöntemi ile başlamıştır. Basel-II’ye uyuma ilişkin 2005 yılından itibaren muhtelif çalışmalar yürütülmüştür ve çok sayıda düzenleme hazırlanmıştır. Basel-III’e uyuma dönük olarak ise özkaynak, sermaye yeterliliği, likidite, kaldıraç ve sermaye tamponlarına ilişkin düzenlemeler 2013 - 2015 yılları arasında yürürlüğe girmiştir.
Komite üyeliği, önemli getirilerinin yanı sıra üye ülkelere bazı sorumluluklar da yüklemektedir.
Komite tarafından kabul edilerek Ocak 2013’te yayımlanan Statü’nün (BCBS Charter) 5 inci Maddesinin
(f) bendinde, “Komite standartlarına ilişkin ulusal kuralların ve denetim yöntemlerinin tutarlılığının ve
etkinliğinin gözden geçirilmesine yönelik olarak Komite tarafından gerçekleştirilecek çalışmalara katılım
sağlanması” şartı üyelerinin yükümlülükleri arasında sayılmaktadır. Ayrıca Komite standartlarına uyum
sağlanacağı G-20 düzeyinde taahhüt edilmiş olup, ülkemizin Finansal İstikrar Kurulu (Financial Stability
Board - FSB) üyeliği de Basel Standartlarına uyumu gerektirmektedir.
Komite tarafından 2012 yılında oluşturulmuş olan Düzenleme Tutarlılığı Değerlendirme Programı
(Regulatory Consistency Assessment Programme - RCAP), Basel Standartlarının üye ülkeler tarafından
zamanında ulusal mevzuatlara aktarılmasını ve uygulanan standartların tutarlılığını ve bütüncüllüğünü
sağlamayı hedefleyen, her bir ülkenin ayrı ayrı değerlendirildiği ve standartların uygulanması açısından
uluslararası yeknesaklık sağlanması vasıtasıyla küresel finansal istikrarın sağlanmasına katkı yapmayı
amaçlayan bir programdır. Bu program, her bir ülkenin mevzuatının Basel standartlarını ne ölçüde
karşıladığını değerlendirmektedir.
Ülkemiz RCAP süreci 2015 yılının Eylül ayında başlamış olup, 15 Mart 2016’da değerlendirme
raporlarının yayımlanması ile son bulmuştur. Bu kapsamda bahse konu RCAP çalışması neticesinde elde edilecek ülke notumuzun mümkün olan en iyi düzeyde olabilmesini teminen RCAP süreci başlamadan önce Kurumumuzca bir ön değerlendirme çalışması yapılmış ve ilgili düzenlemeler gözden geçirilmiştir.
Bu süreçte özellikle Avrupa Birliği düzenlemelerine ilişkin Komite tarafından hazırlanan RCAP raporunda
ortaya konan uyumsuzluk alanları ele alınmıştır.
Ülkemiz bankacılık mevzuatının Basel standartlarına uyum durumu, Komite üyesi ülkelerden
katılımla oluşturulan 16 kişilik tecrübeli bir uzman grubu tarafından gözden geçirilmiştir. Söz konusu
gözden geçirme sonucunda mevzuatımızın Basel standartlarına uyum durumu notlandırılmış ve bu rapor
Komite tarafından onaylanarak internet sitesi üzerinden tüm dünya kamuoyu ile paylaşılmıştır. Bu
kapsamda ülkemize risk bazlı sermaye düzenlemeleri açısından verilen notlar Tablo 1’de likidite
düzenlemeleri açısından verilen notlar ise Tablo 2’de yer almaktadır.
Görüldüğü üzere ülkemiz bankacılık mevzuatı uluslararası Basel standartlarına tam uyumlu
bulunmuştur. Ülkemiz tüm standartlara tam uyumlu bulunan az sayıda G-20 ülkesinden birisi olmayı
başarmıştır. Bu sonuçlar bankacılık sektörümüze ilişkin ulusal ve uluslararası piyasa katılımcıları nezdinde sağlanan güveni bir kez daha teyit etmiştir. Bankacılık Kanununda Kurumumuza verilen görev ve sorumluluklar çerçevesinde uluslararası standartlara tam uyumlu, güçlü bir düzenleme ve denetim
çerçevesini idame ettirmeye dönük Kurumumuz çalışmaları bundan sonraki süreçte de aynı titizlikle
sürdürülecektir. "